Baricitinib, thuốc uống thường được dùng cho những người bị viêm khớp dạng thấp, có tác dụng giảm 13% nguy cơ tử vong của bệnh nhân COVID-19 nặng phải nhập viện.

Baricitinib ức chế các enzyme thuộc họ Janus kinase (JAK) có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh các phản ứng miễn dịch. Trước đây, một số thử nghiệm đã kết luận rằng baricitinib giúp chống lại COVID-19 và thuốc này đang được sử dụng ở một số quốc gia để điều trị các trường hợp COVID-19 nặng. Nhưng đó chỉ là các thử nghiệm nhỏ và bệnh nhân tham gia không được dùng các loại thuốc khác song song với baricitinib.

Trong thử nghiệm Recovery mới đây, các nhà nghiên cứu đã so sánh 4.148 bệnh nhân nhập viện được chăm sóc theo quy trình tiêu chuẩn có bổ sung thêm baricitinib với 4.008 bệnh nhân nhập viện chỉ được chăm sóc theo quy trình tiêu chuẩn. Trong nhóm dùng baricitinib, xảy ra 513 (12%) trường hợp tử vong trong vòng 28 ngày, so với 546 trường hợp (14%) ở nhóm đối chứng. Kết quả này cho thấy tác dụng bảo vệ của baricitinib thấp hơn so với những thử nghiệm trước đây, nhưng phản ánh chính xác hơn hiệu quả điều trị thực tế, vì thử nghiệm mới sử dụng các quy trình điều trị COVID-19 tiêu chuẩn, hiện đại và cập nhật hơn, theo Eric Topol, giám đốc của Viện Nghiên cứu hệ gen Scripps.

Trước đó, thử nghiệm Recovery đã phát hiện dexamethasone, một loại steroid phổ biến, có tác dụng làm giảm 1/3 số ca tử vong ở bệnh nhân COVID-19 phải thở máy; và tocilizumab, một loại thuốc khác tác động lên hệ thống miễn dịch, làm giảm thêm nữa nguy cơ tử vong ở những bệnh nhân COVID-19 dùng dexamethasone. Kể từ đó, hai thuốc này được đưa vào quy trình điều trị tiêu chuẩn. Và trong thử nghiệm mới nhất, Recovery phát hiện baricitinib làm giảm thêm 13% nguy cơ tử vong ở những bệnh nhân được điều trị bằng quy trình tiêu chuẩn.

Đến nay thử nghiệm Recovery đã xác định được 3 loại thuốc sẵn có, có thể tái sử dụng trong điều trị COVID-19. Trong ảnh: một bệnh nhân nhập viện vì COVID-19 ở Anh.

Đã có thêm một số loại thuốc uống tiêu diệt virus SARS-CoV-2 nhưng do quámới nên có rất ít dữ liệu về độ an toàn, "chỉ nên kê đơn cho những người có nguy cơ nhập viện cao nhất và cần tích cực theo dõi các tác dụng phụ", Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) lưu ý khi đưa molnupiravir của Merck vào hướng dẫn điều trị COVID-19. Trong khi đó, các thuốc mà Recovery phát hiện có tác dụng trong điều trị COVID-19 đều là các loại thuốc cũ và đã khá phổ biến.

Recovery là chương trình thử nghiệm dài hạn của Vương quốc Anh nhằm tìm ra các loại thuốc điều trị COVID-19 bắt đầu vào tháng 3/2020. Đến nay đã Recovery có hơn 47.000 bệnh nhân tham gia và là một trong những thử nghiệm ngẫu nhiên, có đối chứng lớn nhất trên thế giới về điều trị COVID-19. Hầu hết các bệnh nhân tham gia được điều trị tại các phòng khám của Vương quốc Anh, nhưng gần đây thử nghiệm đã mở rộng và bao gồm các địa điểm ở Nam Phi, Ghana, Việt Nam, Indonesia và Nepal.

Ngoài việc xác định ba loại thuốc có tác dụng điều trị COVID-19, Recovery cũng đã loại trừ một số thuốc và tổ hợp thuốc khác không có tác dụng điều trị COVID-19 (bao gồm aspirin, hydroxychloroquine trị sốt rét, kết hợp thuốc điều trị HIV lopinavir/ritonavir và colchicine - một loại thuốc chống viêm).

Recovery đang tiếp tục thử nghiệm molnupiravir, sotrovimab và thuốc tiểu đường empagliflozin.

Nguồn: