PGS.TS Nguyễn Thị Hồng Vân và nhóm nghiên cứu Viện Hóa học các Hợp chất thiên nhiên (Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam) đã thực hiện phân lập, xác định cấu trúc hóa học và hoạt tính kháng nấm, kháng khuẩn, gây độc tế bào ung thư của các hợp chất thứ cấp từ các bộ phận lá, quả, vỏ thân cành cây mắc khén (Z. rhetsa), phân bố phổ biến ở miền núi phía Bắc.

Nhân giống cây mắc khén từ hạt.
Nhân giống cây mắc khén từ hạt.

Kết quả, nhóm đã phân lập và xác định cấu trúc của 15 hợp chất từ vỏ thân, trong đó có một chất mới là Zanthorhetsavietnamese; 8 chất từ lá; và 5 chất từ quả. Nhóm đã tìm ra các thành phần có tiềm năng trong cây mắc khén như nitidine, hesperidin và tinh dầu có hoạt tính kháng nấm, kháng khuẩn, gây độc tế bào ung thư, đồng thời chiếm hàm lượng cao trong cây.

Đề tài “Nghiên cứu thành phần hóa học và hoạt tính sinh học cây Mắc khén (Zanthoxylum rhetsa) nhằm định hướng khai thác, sử dụng một cách hiệu quả nguồn tài nguyên thực vật này”, của nhóm đã được Hội đồng nghiệm thu cấp Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam xếp loại xuất sắc.