Vệ tinh VNREDSat-1 vẫn hoạt động ổn định sau 10 năm

Ngày 16/5, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam đã phối hợp với Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam và Tập đoàn Airbus tổ chức Lễ kỷ niệm 10 năm ngày phóng thành công vệ tinh quan sát Trái đất đầu tiên của Việt Nam VNREDSat-1. Đây là hoạt động mở màn cho chuỗi sự kiện kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Pháp của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và các đối tác Pháp.

VNREDSat-1 (Vietnam Natural Resources, Environment and Disaster-monitoring Satellite-1) là vệ tinh quang học quan sát Trái đất đầu tiên của Việt Nam, có khả năng chụp ảnh toàn bộ các khu vực trên bề mặt Trái đất. Đây là kết quả của dự án ODA do Chính phủ Pháp hỗ trợ Việt Nam, là một hệ thống vệ tinh quan sát Trái đất hoàn thiện bao gồm cả vệ tinh và các trạm điều khiển, thu nhận và xử lý ảnh từ vệ tinh. Vệ tinh VNREDSat-1 có kích thước 600 mm x 570 mm x 500 mm, trọng lượng khoảng 120 kg, do Tập đoàn Airbus phát triển, đã được phóng thành công lên quỹ đạo vào ngày 07/5/2013.

Theo Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, trong 10 năm trên quỹ đạo, VNREDSat-1 đã bay 53.000 vòng quanh Trái đất, tương đương 2,4 tỷ km quãng đường, đặc biệt các tham số quỹ đạo vẫn được duy trì ổn định, cụ thể là như độ cao (680km), góc nghiêng mặt phẳng quỹ đạo (98,1 độ) và giờ địa phương tại điểm xuống (10:32); đã thực hiện tổng cộng 56 lần hiệu chỉnh quỹ đạo, trong đó có 2 lần hiệu chỉnh lớn, 15 lần hiệu chỉnh tránh va chạm, còn lại là các hiệu chỉnh kỹ thuật.

Theo báo cáo của TS. Bùi Trọng Tuyên - Viện trưởng Viện Công nghệ vũ trụ, đơn vị chủ trì thực hiện dự án, vệ tinh VNREDSat-1 đã cung cấp gần 160 nghìn cảnh ảnh trên các vùng lãnh thổ, lãnh hải Việt Nam và trên toàn thế giới, đem lại sự chủ động hoàn toàn trong công tác giám sát từ xa tài nguyên thiên nhiên, môi trường, thiên tai cũng như các khu vực quan tâm, từng bước ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ trong công tác giám sát và khẳng định chủ quyền lãnh thổ Việt Nam.

Hệ thống VNREDSat-1 tại Viện Công nghệ vũ trụ đã được kết nối trực tiếp với trạm thu và xử lý ảnh, dữ liệu đã được tính hợp đồng bộ vào hệ thống cơ sở dữ liệu viễn thám Quốc gia, do Cục Viễn thám Quốc gia quản lý để hình thành hệ thống khép kín.

Ngoài ra, Viện Công nghệ vũ trụ cũng đã xây dựng và vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu viễn thám của Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam. Với khả năng chụp ảnh toàn cầu, dữ liệu của vệ tinh VNREDSat-1 cũng đóng góp hiệu quả vào các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và ứng dụng các cấp (bao gồm chương trình cấp Nhà nước, cấp Bộ và hợp tác với các địa phương). Đồng thời, VNREDSat-1 cũng tích cực đóng góp cho các nỗ lực phòng chống và giảm nhẹ thiên tai trong khu vực ASEAN và trên thế giới như việc tham gia tích cực vào các hoạt động của Sentinel Asia, UNESCAP, APRSAF,…

Phát biểu tại buổi lễ, GS.VS. Châu Văn Minh - Chủ tịch Viện Hàn lâm đã nhắc tới "Chiến lược nghiên cứu và ứng dụng công nghệ vũ trụ" phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam; trong đó Viện Hàn lâm đã được Chính phủ giao chủ trì xây dựng và thực hiện chương trình khoa học, đặc biệt việc phát triển vệ tinh nhỏ quan sát Trái đất và khai thác các ứng dụng của nó. Sự kiện vệ tinh quan sát Trái đất đầu tiên của Việt Nam VNREDSat-1 được phóng thành công lên quỹ đạo là dấu mốc quan trọng trong quá trình thực hiện Chiến lược phát triển công nghệ vũ trụ ở Việt Nam; đồng thời là kết quả của quá trình hợp tác chặt chẽ giữa Viện Hàn lâm và Tập đoàn Airbus, là biểu tượng của tình hữu nghị Việt Nam và Pháp."

Việc vệ tinh VNREDSat-1 đã hoạt động gấp đôi thời gian dự kiến không chỉ là minh chứng cho công nghệ tiên tiến của Pháp nói chung và tập đoàn Airbus nói riêng mà còn thể hiện sự đào tạo, chuyển giao và tiếp nhận hiệu quả giữa Airbus và Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, sự hỗ trợ tích cực của Airbus trong quá trình bảo trì vệ tinh cũng như sự chủ động và sáng tạo của cán bộ Việt Nam quá trình vận hành vệ tinh