Nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thuỷ sản II không chỉ giải quyết sự thoái hóa chất lượng con giống hàu sữa hiện nay, mà còn giúp tăng cường tri thức khoa học về đặc tính thích nghi của hàu sữa và hàu Thái Bình Dương ở Nam Bộ.

h
Nhóm nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thuỷ sản II trong chuyến đi thực địa khảo sát hàu. Ảnh: CESTI

Những năm gần đây, hoạt động nuôi hàu ở khu vực ven biển Nam Bộ ngày càng khó khăn do biến đổi khí hậu, dẫn đến dẫn đến hiện tượng ngọt hóa vào mùa mưa và nguy cơ xâm nhập mặn rất cao vào mùa khô.

Với mong muốn chọn giống hàu có thể thích ứng với những điều kiện môi trường nêu trên, ThS. Nguyễn Thành Luân và các đồng nghiệp tại Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thuỷ sản II đã tiến hành dự án “Nghiên cứu chọn giống tăng cường hàu sữa (Crassostrea angulata) và thử nghiệm nuôi thích nghi hàu Thái Bình Dương (Crassostrea gigas Thunberg, 1793) tại TP.HCM và các tỉnh Nam Bộ”.

Cụ thể, theo thông Trung tâm Thông tin và Thống kê (Sở KH&CN TP.HCM), nhóm nghiên cứu đã tạo được 1.000 con hàu sữa bố mẹ thế hệ G1 từ 4.124 cá thể thuộc 62 gia đình ở môi trường nuôi Vũng Tàu.

Sau sáu tháng nuôi (từ tháng 8/2023 đến tháng 2/2024), hàu chọn giống đạt tỷ lệ tăng trưởng và tỷ lệ sống cao hơn hàu địa phương. Trong đó, con giống được sản xuất từ 14 gia đình G1 đã cải thiện hiệu quả sản xuất rõ rệt khi tỷ lệ sống và tỷ lệ tăng trưởng tăng khác biệt so với hàu được sản xuất từ bố mẹ thông thường.

Hàu sữa cũng cho thấy tiềm năng lớn (thời gian nuôi ngắn hơn, năng suất cao hơn) khi so sánh với hiệu quả sản xuất các hàu khác đang được nuôi trồng phổ biến tại khu vực Nam Bộ nhằm thích ứng với điều kiện biến đổi khí hậu ngày một khắc nghiệt.

Ngoài ra, nhóm đã hoàn thành đánh giá đặc tính thích nghi của hàu sữa và hàu Thái Bình Dương trong điều kiện thực tế khu vực Nam Bộ. Theo đó, hàu sữathích nghi tốt trong điều kiện nuôi ở khu vực Nam Bộ, phát triển tốt nhất là ở Vũng Tàu, riêng Cần Giờ có tiềm năng lớn để phát triển sản xuất. Trong khi đó, hàu Thái Bình Dương thích nghi kém với điều kiện của Long Sơn (Vũng Tàu) do không thể tăng trưởng và tỷ lệ sống rất thấp sau sáu tháng nuôi.

Theo ThS. Nguyễn Thành Luân, kết quả của nhiệm vụ là cơ sở khoa học để giải quyết sự thoái hóa chất lượng con giống hàu sữa hiện nay, đồng thời tăng cường tri thức khoa học về đặc tính thích nghi của hàu sữa và hàu Thái Bình Dương ở Nam Bộ.

Kết quả của nhiệm vụ cũng là cơ sở để kiến nghị đến cơ quan quản lý nhà nước nhằm chuẩn hóa cách gọi tên loại hàu nuôi; tập huấn cho người nuôi các giải pháp, mô hình, kỹ thuật; khuyến cáo các địa điểm nuôi hàu sữa phù hợp trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng khắc nghiệt ở TP.HCM và các tỉnh Nam Bộ.

Mới đây, Sở KH&CN TP.HCM đã tổ chức Hội đồng tư vấn nghiệm thu nhiệm vụ này.