Ôm ấp giấc mơ “xe đạp trở thành phương tiện phổ biến trong cuộc sống của người dân thành phố”, những người sáng lập WiiBike dám chấp nhận cả khả năng điều này sẽ mở ra cuộc cạnh tranh với những đối thủ lớn. Với họ, nếu nó xảy ra thì “chuyện đó không đáng buồn vì nó đáng làm”.

Giấc mơ đưa chiếc xe đạp trở lại phố phường như cách đây vài chục năm đã thôi thúc những nhà sáng lập của WiiBike quyết định nghỉ việc ở những ngân hàng và công ty lớn để khởi nghiệp. Tuy nhiên, họ hiểu chiếc xe đạp sẽ cần những tính năng mới để phù hợp với cuộc sống hôm nay.


Gây dựng một thói quen

Khi WiiBike xuất hiện ở Shark Tank, co-founder Nguyễn Thu Hằng nhận được hàng tá câu hỏi từ dàn cá mập dày dặn kinh nghiệm. Những lời trực diện như “sản phẩm không mấy nổi bật” “em sẽ đối đầu với các ông lớn đến từ Nhật Bản, Trung Quốc thế nào?”, “dự án này không khả thi”…. từ các shark khiến chị Hằng rơi nước mắt. Thực tế, đó là những câu chị đã nghe được từ người thân, bạn bè khoảng ba năm trước, khi cùng các cộng sự bắt tay vào thực hiện ý tưởng này “phát triển một dòng xe đạp điện trợ lực” – phương tiện phổ biến ở châu Âu nhưng khá mới mẻ ở Việt Nam.

“Những người sáng lập của WiiBike rất thích đi xe đạp” – chị Hằng nhấn mạnh, nhưng không phải lúc nào họ cũng có thể thu xếp thời gian để đi đạp xe, trong khi thời gian đi từ nhà đến công ty mọi người lại thường dùng xe máy.

Niềm đam mê ấy lớn tới mức, cách đây năm năm, anh Trần Nhật Nam - một chuyên gia tài chính và anh Lại Thái Phong – một kỹ sư cơ khí ô tô sau giờ làm việc dành không ít thời gian để nghiên cứu cách thiết kế lắp đặt một chiếc xe đạp trợ lực điện và chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội. Khi ấy, họ nghĩ có thể lan tỏa niềm đam mê đó đến nhiều người, mỗi người có thể tự thiết kế, lắp ráp một chiếc xe trợ lực điện cho riêng mình, để sử dụng xe đạp thường xuyên hơn.

Thực tế thì người ta vẫn nghĩ xe đạp chỉ là phương tiện thể dục sau giờ làm. Nhưng quan sát cách mà mọi người sử dụng xe đạp, đội ngũ của WiiBike thấy rằng, điều đó lại mang đến nhiều bất lợi. Ví như, nhiều người mua xe đạp chỉ duy trì được thói quen trong 1-2 tháng đầu, rồi sau đó lại bỏ xó. Không nhiều người sử dụng thường xuyên vì thiếu thời gian,không phải ai cũng dành được 1-2 tiếng mỗi ngày để đạp xe. Trong khi đó, những quãng đường xa di chuyển từ nhà tới cơ quan hay ngược lại khiến nhiều người không dám sử dụng xe đạp làm phương tiện. Ngày khô ráo mát mẻ không sao, ngày mưa gió nắng nóng thì thế nào? Hay khi có việc gấp cần đi nhanh thì làm sao? Vì lẽ đó, những chiếc xe đạp trợ lực đã ra đời. Nhìn bên ngoài, chiếc xe đạp ấy giống như bao chiếc xe khác. Chỉ là thêm một chiếc túi da nhỏ gọn bên hông chứa tấm pin lithium. Khi cần kíp, người đi xe chỉ cần vặn ga là xe có thể đạt tốc độ 25km/giờ, nếu kết hợp đạp có thể đạt 30km/ giờ và có thể đi từ 60-100km mới cần sạc lại.

Chị Hằng bày tỏ: “Nhờ vậy tôi tự tin sử dụng xe đạp đi bất kỳ đâu. Khi cần nó sẽ trở thành chiếc xe đạp điện thứ thiệt. Đường thành phố cũng đâu đi được quá nhanh so với dải vận tốc trên. Quan trọng hơn nó có thể len lỏi vào nhiều ngõ ngách nhỏ”.

Thực tế, việc phát triển dòng xe đạp điện WiiBike được nhóm nghiên cứu phát triển từ năm 2017 nhưng chủ yếu theo hình thức “hữu xạ tự nhiên hương”- ai biết đến thì đặt làm. Điều này đã giúp startup này hình thành được các nhóm khách hàng thân thiết, ở đó các founder gần như nhớ mặt được hết khách hàng của mình. Mỗi cuối tuần họ lại tổ chức một buổi đạp xe quanh phố cổ hoặc Hồ Tây để giao lưu trò chuyện.

Điều đó giúp WiiBike nhận được những góp ý về mặt thiết kế cũng như tính năng của sản phẩm một cách chi tiết từ khách hàng. "Nếu như ban đầu, thiết kế của WiiBike bắt nguồn từ sở thích và nhãn quan của các Founder thì 3 năm sau đó những chia sẻ của khách hàng giúp chúng tôi đưa ra hàng chục chi tiết cải tiến để cho ra mắt 2 dòng sản phẩm Summer và Wall.E dành cho nữ giới”– chị Hằng nói.

Lý do khiến WiiBike tập trung vào đối tượng nữ giới ở các văn phòng là bởi chị Hằng tin rằng, đây là những người trong độ tuổi cần được vận động mỗi ngày để giữ gìn vóc dáng cũng như để thúc đẩy việc sản sinh ra các hoocmon hạnh phúc từ vận động. Dáng xe thanh lịch cũng giúp họ dễ dàng sử dụng để đi tới công sở hoặc đi café với bạn bè trong trang phục nữ tính như váy vóc… Với những người đã quen sử dụng xe đạp của mình, WiiBike cũng cung cấp bộ trợ lực lắp đặt dễ dàng vào xe để họ có thể biến chiếc xe đạp đơn thuần của mình trở thành xe đạp điện trong 15 phút.

Xe trợ lực điện “made-by-Vietnamese”

Nhờ có chuyên môn về kỹ thuật ô tô, anh Lại Thái Phong tìm tòi và tiếp cận các tài liệu của nước ngoài để nghiên cứu, phát triển, thiết kế và lắp ráp các dòng xe đạp điện cũng như bộ kit trợ lực theo cách các nước phát triển đang làm nhưng điều chỉnh tùy biến cho phù hợp với người Việt Nam. Theo anh với tổng trọng lượng 17kg, dòng xe này phù hợp ở Việt Nam khi người dân thường phải di chuyển quãng đường xa, sống trong nhiều ngõ ngách và thường phải đối mặt với vấn đề tắc đường.

“Chúng tôi đã làm chủ được công nghệ liên quan đến phần lưu trữ điện và điều khiển điện. Trong đó, việc sản xuất xe đạp được thực hiện hoàn toàn ở Việt Nam. Bộ trợ lực điện, ngoài việc phải nhập khẩu linh kiện là các cell-pin, chúng tôi đã làm chủ hoàn toàn công nghệ đóng gói pin và công nghệ liên quan đến mạch điều khiển. Công nghệ đóng pin (Combine Energy) cho phép WiiBike thiết kế được các cục pin có hình dạng, kích thước, dung lượng khác nhau tùy theo mục đích sử dụng của từng loại xe, đảm bảo chất lượng và tiêu chuẩn Việt Nam. Chúng tôi cũng nghiên cứu hệ thống điều khiển từ tay lái tích hợp với động cơ điện kết nối với nguồn pin để tiết kiệm năng lượng nhất, đạt vận tốc tốt nhất ” – anh Lại Thái Phong cho biết.

So với chiếc xe đầu tiên được thiết kế năm 2017 phải nhập khẩu hoàn toàn từ nước ngoài về linh kiện thì giờ đây, việc sản xuất hoàn toàn trong nước đã cho thấy nố lực của WiiBike trong suốt bốn năm qua để làm chủ công nghệ và khởi nghiệp một cách nghiêm túc thay vì chỉ làm theo đam mê. So với các dòng xe đạp điện của Trung Quốc, cái khác biệt của WiiBike nằm ở khối lượng nhẹ, lực cản giảm tối thiểu để người sử dụng đạp một cách nhẹ nhàng, khi đó điện chỉ có vai trò trợ lực thêm giúp người sử dụngvà duy trì trạng thái vận tốc cao hoặc khi lên dốc, tăng tốc.

Xuất hiện ở Shark Tank, khi WiiBike giới thiệu về sản phẩm và lý tưởng của mình, các Shark nói “lý tưởng chính nghĩa nhưng không khả thi về kinh doanh”. Thế nhưng sau cuộc thi, WiiBike nhận được sự ủng hộ của rất nhiều người. “Khi chúng tôi nói về ước mơ của mình trên truyền hình, chúng tôi nhận được sự ủng hộ. Hóa ra, có nhiều người cũng muốn như WiiBike, nghĩa là có nhiều người đạp xe để đường phố sạch và yên tĩnh hơn” – chị Nguyễn Thu Hằng nói. Điều đó khiến WiiBike tin hơn vào giấc mơ mình đang theo đuổi và cho rằng, với sự hỗ trợ của SunHousee cùng kinh nghiệm của shark Nguyễn Xuân Phú, từ dây chuyền sản xuất hoàn thiện và đa dạng sản phẩm đến định hình chiến lược kinh doanh bài bản hơn cho những mục tiêu lớn như có thể bán được 2 triệu chiếc xe sau 10 năm nữa.

Khi nhìn sang các quốc gia như châu Âu, Nhật Bản, họ tin rằng, xe đạp trợ lực điện sẽ trở thành tương lai cho các phương tiện giao thông trong thành phố. Khi ấy, xe đạp sẽ trở thành phương tiện được sử dụng thường xuyên, vừa góp phần bảo vệ môi trường vừa mang lại lợi ích cho sức khỏe. Chị Hằng nhớ lại, khi câu chuyện của WiiBike gây xôn xao, fanpage chương trình Shark Tank Việt Nam đã thu hút nhiều lời khen của khách hàng, nhiều tới mức có người tỏ ra nghi ngờ đó chỉ là bình luận mang tính chất seeding.

“Có chị khách hàng đã vào thanh minh giúp chúng tôi rằng đã sử dụng xe năm năm nhưng vẫn bền, pin không hề phải thay” – chị Hằng vừa cười vừa nhớ lại. Những câu chuyện như thế giúp chị và đội ngũ founder của WiiBike thêm niềm tin tiếp tục theo đuổi giấc mơ về những chiếc xe đạp trong thành phố, bởi đây là ‘giải pháp giá rẻ, không đòi hỏi hệ thống hạ tầng quá cao siêu để góp phần giảm thiểu việc sử dụng động cơ đốt trong và cắt giảm lượng CO2 thải ra môi trường”.

Nếu chiếc xe đầu tiên được thiết kế năm 2017 phải nhập khẩu hoàn toàn từ nước ngoài về linh kiện thì giờ đây, việc sản xuất hoàn toàn trong nước đã cho thấy nỗ lực của WiiBike trong suốt năm năm qua để làm chủ công nghệ và khởi nghiệp một cách nghiêm túc thay vì chỉ làm theo đam mê.

So với các dòng xe đạp điện của Trung Quốc, cái khác biệt của WiiBike nằm ởkhối lượng nhẹ, lực cản giảm tối thiểu để người sử dụng đạp một cách nhẹ nhàng, khi đó điện chỉ có vai trò trợ lực thêm giúp người sử dụngvà duy trì trạng thái vận tốc cao hoặc khi lên dốc, tăng tốc.