Sàn thương mại điện tử JD.com chính thức rút khỏi Indonesia và Thái Lan vào tháng tới

Theo thông báo chính thức từ phía các liên doanh, cả hai nền tảng JD.id (ở Indonesia) và JD Central (ở Thái Lan) sẽ ngừng nhận đơn đặt hàng trước ngày 15/2.

JD.com đã gia nhập cả hai thị trường Đông Nam Á thông qua việc liên doanh với công ty tài chính Provident Capital ở Indonesia vào năm 2015 để thành lập JD.id và công ty bất động sản Central Group ở Thái Lan năm 2017 để thành lập JD Central.

Trang tin South China Morning Post dẫn lời các nguồn tin cho biết kế hoạch mở rộng của JD.com tại hai thị trường này đã tiêu tốn của công ty hơn 10 tỷ nhân dân tệ (~1.39 tỷ USD) trong gần 8 năm qua.

Cuối năm ngoái, JD.com được cho là đang tìm kiếm các nhà đầu tư tiềm năng để mua cổ phần của họ ở hai liên doanh trong bối cảnh công ty đang tìm cách chuyển trọng tâm về thị trường Trung Quốc sau khi ghi nhận những khoản lỗ chồng chất ở cả hai thị trường Indonesia và Thái Lan.

Trong vài năm qua, thương mại điện tử đã nổi lên như một trong những động lực tăng trưởng lớn nhất của nền kinh tế số ở khu vực Đông Nam Á, theo một báo cáo từ Google, Temasek và Bain&Co. Tiềm năng tăng trưởng đã thu hút một lượng lớn người chơi mới, làm cho cuộc cạnh tranh trong lĩnh vực thương mại điện tử thêm phần nóng bỏng.

Ở Indonesia, sàn thương mại điện tử JD.id liên tục bị tụt lại phía sau. Theo số liệu của data.ai, sàn JD.id đã phải vật lộn để đạt được 1 triệu người dùng tích cực, bị bỏ xa so với các đối thủ như Shopee (31 triệu người dùng), Tokopedia (17 triệu người dùng) và Lazada (8 triệu người dùng).

Các liên doanh của JD.com ở Indonesia đã cố gắng phát triển mô hình online-to-offline (mô hình kinh doanh trong đó công ty thu hút khách hàng tiềm năng từ các kênh trực tuyến online đến các cửa hàng thực tế offline) bằng cách xây dựng những cửa hàng (cửa hàng tạp hóa, siêu thị,…), trong đó có cả cửa hàng không người điều hành gọi là JD.id X.

Theo một nhân viên của công ty, doanh số bán hàng của JD.id chậm tăng trưởng là do một loạt yếu tố, gồm chiến dịch quảng bá trong đại dịch COVID-19 không hiệu quả và cách tiếp cận thị trường bản địa không phù hợp. Kết quả, công ty phải sa thải gần 200 nhân viên và ngừng tuyển dụng.

Tại Thái Lan, liên doanh JD Central cũng gặp phải vấn đề tương tự khi không thể đạt được lượng người dùng tích cực đủ lớn. Tại đây, hai đối thủ cạnh tranh chính là Shopee và Lazada đang chiếm ưu thế. Truyền thông Thái Lan từng đưa tin, đối tác bản địa Central Group thậm chí đã rút một số giám đốc điều hành khỏi liên doanh vào giữa năm 2022 vì JD Central không thể cải thiện hiệu suất.

Pawoot Pongvitayapanu, một chuyên gia thương mại điện tử ở Thái Lan cho biết việc đóng cửa JD Central không có gì ngạc nhiên. "Thương mại điện tử của Thái Lan là một thị trường khó khăn. Chúng ta đã thấy Rakuten của Nhật Bản và 11Street của Hàn Quốc rời khỏi thị trường và bây giờ là JD Central," ông nói.

Ông lý giải, JD Central hoạt động theo mô hình liên doanh và JD.com có thể thấy nó không đáng để đầu tư nữa vì họ sẽ phải bỏ nhiều tiền và thời gian hơn trong khi bối cảnh kinh tế hiện nay đầy thách thức.

"JD.com có sự độc đáo trong các sản phẩm đích thực, cộng với giao hàng nhanh, và có hiệu suất vượt trội trong vài năm đầu tiên. Nhưng Lazada và Shopee sau đó đã bắt kịp nó rất nhanh với việc triển khai LazMall và ShopeeMall," Pawoot nói thêm.

Với sự ra đi của JD Central ở Thái Lan, Pawoot bày tỏ lo ngại về việc thị trường sẽ giảm tính cạnh tranh và bị độc quyền, vì trên thị trường chỉ còn lại hai người chơi chủ chốt là Shoppe và Lazada và các doanh nghiệp này đang đến thời kì chuẩn bị kiếm lợi nhuận. Năm ngoái, Lazada đã tăng phí hoa hồng từ 1% lên 2%.

JD.com do nhà sáng lập Richard Liu (Lưu Cường Đông) thành lập ở Trung Quốc vào năm 1998 và đã lên sàn chứng khoán NASDAQ của Mỹ. Doanh nghiệp này hiện có nhiều công ty con trong các lĩnh vực thương mại điện tử, logistics, chăm sóc sức khỏe, bất động sản, tài chính trên internet, điện toán đám mây, và công nghệ thông minh.

Nỗ lực rút khỏi các liên doanh thua lỗ tại Đông Nam Á của JD.com diễn ra khi các nhà điều hành đang tìm cách tái cơ cấu mảng bán lẻ cốt lõi, đồng thời đưa nền tảng thương mại điện tử này trở lại với các yếu tố cơ bản, như giá thấp đi kèm dịch vụ chất lượng.