Chúng ta đang bước vào kỷ nguyên mà sự tương tác giữa phần mềm với thế giới đang diễn ra theo những cách rất khó nắm bắt, đòi hỏi các nhà khoa học cần có những phương pháp nghiên cứu thuật toán mới, chẳng hạn giống như đối với động vật.
Trong một buổi phỏng vấn thú vị do New Scientist thực hiện, chuyên gia kỹ thuật Iyad Rahwan tới từ Viện công nghệ MIT cho rằng, chúng ta chỉ có thể hiểu rõ các thuật toán – nếu coi chúng như những thực thể tinh vi – bằng cách xem xét diễn biến của chúng trong môi trường mà chúng tương tác. Vấn đề ở đây là, “chúng ta đang có một loại tác nhân mới, không phải động vật hay con người, mà là một cỗ máy”, Rahwan nói. “Hiện giờ, thường chỉ dân khoa học máy tính mới đi tìm tòi và khám phá về hành vi của những thuật toán. Và đây là hướng mà nhóm nghiên cứu của tôi đang theo đuổi khi thay đổi phương pháp tiếp cận với máy giống như cách mà chúng ta vẫn hay làm với động vật, con người và cả doanh nghiệp trong thực tế”, ông nhấn mạnh.
Một trong những trở ngại lớn nhất, theo Rahwan, đó là chúng ta thường chỉ thấy những nội dung hiện lên trên News Feed của Facebook mà không thể truy cập các thuật toán đã lựa chọn chúng. Hay chúng ta có thể dễ dàng vận hành một chiếc xe tự lái, song lại bị ngăn cản việc tiếp cận đoạn mã quyết định thao tác chuyển làn của nó.
Cho đến nay, thành tựu nổi bật nhất của nhóm Rahwan là đã nghiên cứu ra sản phẩm trí tuệ nhân tạo (AI) giúp đi tìm lời giải cho những câu hỏi thuộc phạm trù đạo đức, chẳng hạn như thuật toán quyết định xem xe tự lái có nên đâm vào khách qua đường khi không thể tránh khỏi, hay một ứng dụng AI trong lĩnh vực tâm thần khác thường chỉ nhìn thấy những cảnh “bạo lực và kinh dị” qua những hình ảnh mà nó phải thẩm định.
Sau cùng, những nội dung trao đổi trên dường như đã khuấy động một lĩnh vực mới mẻ: đánh giá hành vi và diễn biến của các thuật toán AI trong thế giới thực, giống như công việc của những nhà tự nhiên học trong môi trường cư trú của các loài động vật. Và nếu nhóm của Rahwan có thể xâm nhập thành công vào địa hạt này, điều đó hứa hẹn sẽ mang đến cho chúng ta một cái nhìn mới mẻ và sâu sắc hơn về cách mà các thuật toán ảnh hưởng đến con người lẫn xã hội.
Theo Futurism:
Ngọc Anh (Theo Futurism)