Beta Cinemas: Tăng trưởng ngay trong đại dịch

Câu chuyện của Beta Cinemas – startup trong lĩnh vực giải trí có nhiều dấu ấn thăng trầm đúng nghĩa của khởi nghiệp. Được khởi động từ năm 2014 với cụm rạp đầu tiên ở Thái Nguyên, năm năm sau đó, với hai lần huy động vốn từ Vietnam Investment Group (quỹ đầu tư của Mỹ), tập đoàn tài chính Blue HK (Hồng Kông), họ đã mở thêm được 11 cụm rạp khác ở Hà Nội, Thái Nguyên, Bắc Giang, Thanh Hóa, Khánh Hòa, Đồng Nai “Đến cuối năm 2019, việc kinh doanh siêu thuận lợi. Chỉ số kinh doanh rất tốt. Đó là năm kỷ lục của ngành chiếu phim Việt Nam với hàng loạt phim bom tấn. Theo thống kê của Box Office Việt Nam, chúng tôi chiếm 5% thị phần” – anh Nguyễn Trọng Đức – Giám đốc vận hành của Beta Cinemas nói với Khoa học và Phát triển. Tất nhiên “chẳng ai nghĩ đến rủi ro” – anh nói thêm.

Khi những thông tin về dịch bắt đầu manh nha, những nhà sáng lập của Beta Cinemas có chút lo lắng nhưng không nghĩ mọi chuyện quá tệ, chỉ số có thể giảm đôi chút nhưng chắc sẽ không đáng kể. Đến tháng 1/2020, tình hình căng hơn khi WHO đưa ra các cảnh báo đầu tiên. Tại Việt Nam những bệnh nhân COVID-19 đầu tiên cũng xuất hiện. Thông tin về việc giãn cách xã hội xuất hiện lốm đốm trên mạng, lúc này những nhà sáng lập Beta Cinemas cùng ngồi lại để chuẩn bị cho kế hoạch “nếu việc đó xảy ra”.

Kinh nghiệm khởi nghiệp trước đó khiến họ hiểu rằng, startup chỉ chết nếu không còn tiền mặt. Rạp đóng cửa nghĩa là sẽ không có doanh thu. Nguồn tiền vào không có mà nguồn tiền ra để đảm bảo vận hành tối thiểu vẫn phải có. “Chúng tôi phải sống. Chúng tôi không ngồi yên đâu” – anh Đức quả quyết. Để làm điều đó một kế hoạch tối ưu nguồn thu được lên chi tiết, từ việc đàm phán với đối tác, nhà đầu tư, ngân hàng, lên KPI chi tiết cho chi tiêu cố định của từng cụm rạp thỏa thuận về thu nhập cả nhân viên, thậm chí là việc đổi từng gói bimbim hay chai nước ngọt sắp hết hạn. Giám đốc vận hành của Beta Cinemas nói nhiều về hai chữ “may mắn” khi giữ được quan hệ tốt với đối tác và được hỗ trợ rất nhiều. Phía ngân hàng quyết định tạm dừng việc thu tiền lãi hằng tháng còn đối tác cho thuê mặt bằng đồng ý giảm giá chỉ sau một cuộc điện thoại. “Các cô chú đồng ý sau một cuộc điện thoại của tôi. Có người chưa kịp gọi đã chủ động gọi để giảm tiền vì biết chúng tôi khó khăn” – anh Đức nói. Về phía nhân viên, Beta Cinemas chủ động chia sẻ phương án “lương linh hoạt theo doanh thu”.

Khi lockdown thực sự diễn ra, dù đã chuẩn bị trước nhưng anh Đức cũng thừa nhận, họ hoang mang mất một tuần. Điều này cũng dễ hiểu bởi những chuyện này chưa từng xảy ra ngay cả trong trí tưởng tượng. Được tôi rèn trong khó khăn khi khởi nghiệp nên họ bật dậy nhanh chóng và triển khai các kế hoạch đã có từ trước.

Bên cạnh tối ưu chi phí, Beta Cinemas còn nhìn thấy nhiều cơ hội mới. Nếu các quán ăn có thể chuyển sang bán hàng online thì rạp chiếu phim có thể làm gì? Không lẽ tối ưu chi phí, đi gọi vốn rồi thoi thóp sống chờ ngày dịch êm, cuộc sống bình thường trở lại. “Làm thế nào để khó khăn không bóp nát mình? Ngành chiếu phim rất tiềm năng nhưng nếu ngồi im chờ dịch qua thì khác nào đã chết. Nhà đầu tư và nhân viên sẽ bỏ chúng tôi” – anh Đức nói.

Việc mở bán bản quyền phim cho các kênh trực tuyến cũng được tiến hành để có nguồn thu trong bối cảnh rạp đóng cửa. Ngay trong tháng 6/2020, Beta Cinemas một lần nữa may mắn khi quỹ đầu tư Nhật Bản - Daiwa PI Partners định giá 1000 tỷ đồng và đồng ý khoản đầu tư trị giá 8 triệu USD.

Trên thế giới, các nhà phát hành phim cũng dừng việc ra phim mới, Beta Cinemas nhận thấy đây là cơ hội cho phim Việt ra rạp. Kết quả là năm 2020, Tiệc trăng máu thành công rực rỡ. Cùng với đó, Train To Busan – một phim độc lập của Hàn Quốc cũng đạt doanh thu lớn. Anh Đức hào hứng nói: “Năm 2020, chúng tôi không lỗ”. Tâm lý hoang mang lo lắng ngày đầu đã qua, thành công có được giúp họ tự tin ứng phó với dịch bệnh. Nhận thấy một vài rạp khác phải đóng cửa, giá thuê mặt bằng rẻ chưa từng thấy, Beta Cinemas quyết định đầu tư cụm rạp mới ở Quang Trung (Gò Vấp) và M&A thêm hai rạp chiếu phim khác ở TP.HCM.

Tháng 3/2021, Bố Già ra mắt, “các rạp đều thắng lớn. Rạp Gò Vấp bùng cháy, đông khủng khiếp”- anh Đức hào hứng nhớ lại.

Là những người khởi nghiệp, việc phải luôn tối ưu chi phí, linh hoạt với từng chiến lược phát triển và tập trung vào mục tiêu đã trở thành điểm dẫn đường cho những người sáng lập của Beta Cinemas. “Tôi nghĩ chúng tôi có cả phần may mắn. Những điều trên góp phần giúp Beta Cinemas vượt qua dịch” – Nguyễn Trọng Đức bày tỏ.

Có niềm tin sâu sắc vào tiềm năng của lĩnh vực chiếu phim ở Việt Nam, trong suốt hai năm dịch bệnh diễn ra, bên cạnh các hoạt động để “sống tốt trong dịch”, Beta Cinemas cũng chuẩn bị rất kỹ cho ngày trở lại. Trong chín tháng đóng cửa từ tháng 5/2021, “các nhân sự cốt cán không lo việc thường nhật như khi rạp mở mà tập trung vào chiến lược” – theo lời của giám đốc vận hành Nguyễn Trọng Đức.

Là startup nên Beta Cinemas nhận thấy họ có hai điểm mạnh là luôn tối ưu trong việc vận hành, đầu tư và sự linh hoạt của một bộ máy quản trị nhỏ, sẵn sàng thay đổi, ứng phó trước các tình huống. Vào thời điểm tháng 5/2021 khi dịch bùng lên, không còn cảnh loay hoay động viên nhau như ban đầu, mọi người bận rộn với thực hiện các dự án khác bên ngoài để có nguồn tiền nuôi sống Beta Cinemas. Cùng với đó, họ thực hiện nghiên cứu thị trường và nhận thấy: 35% dân số cơ học ở thành phố lớn, 65% còn lại ở các tỉnh thành. Đây là thị trường còn bỏ ngỏ và sẽ trở thành cơ hội cho Beta Cinemas.

Nghiên cứu thêm, họ lại nhận thấy, các khu vực có khoảng 100 – 120 nghìn dân trở xuống khó có thể “hấp thụ” một cụm rạp có mức đầu tư 5-6 tỷ đồng như mô hình Beta Standard đang triển khai ở các thành phố lớn. Nếu có thêm đối thủ khác, thời gian hoàn vốn sẽ không đảm bảo. “Mô hình này khi triển khai ở tỉnh tiết kiệm được từ 15-20%, với mức đầu tư lớn như thế rất khó có thể hòa vốn sau 3-3,5 năm. Chúng tôi cần một concept mới. Beta Lite ra đời với mức đầu tư 2,5 tỷ đồng với tiêu chuẩn chất lượng và thiết kế trẻ trung” – anh Nguyễn Trọng Đức nói.

Cùng với đó, Beta Standard với thiết kế hiện đại, chất lượng quốc tế và Beta Premium có thiết kế sang trọng, chất lượng đẳng cấp cũng được lên kế hoạch một cách bài bản và được tối ưu gọn nhẹ để có thể dễ dàng nhượng quyền hơn. Họ tin, với việc nhượng quyền thì thương hiệu Beta Cinemas mới đi nhanh, đi xa tới nhiều người.

Bởi vậy, bất chấp dịch đang căng thẳng, Beta Cinemas vẫn tuyển dụng những nhân sự cấp cao để đảm nhiệm lĩnh vực nhượng quyền với mục tiêu phát triển được 9 cụm rạp trong năm 2022. Sau vài tháng làm quen, giám đốc phụ trách nhượng quyền Dương Hoàng Phương đã mở được cụm rạp đầu tiên tại Grand Hồ Tràm vào tháng 12/2021. Anh Đức hào hứng nói: “Đến thời điểm này, chúng tôi đã đi được 1/3 chặng đường với hai nhà đầu tư ký hợp đồng tại Phú Quốc và Thạch Thất (Hà Nội). Các nhà đầu tư khác chúng tôi vẫn bám rất sát và tôi tin vào sự khả thi. Mô hình mới và cách triển khai hệ thống theo chiến lược được vạch đang cho thấy hiệu quả”.

Sau khi rạp chiếu phim được phép mở cửa, theo báo cáo của Box Office Vietnam, Beta Cinemas đang chiếm 6,8% thị phần, nghĩa là đang tăng lên so với thời điểm trước dịch. Điều đó khiến những nhà sáng lập hào hứng hơn với các mục tiêu của mình. Nhưng họ không bằng lòng khi thương hiệu Beta Cinemas vẫn còn mới mẻ ở khu vực TP. HCM. Giám đốc vận hành của Beta Cinemas tiết lộ kế hoạch xây dựng một cụm rạp flagship ở trung tâm thành phố để khách hàng quen hơn với thương hiệu. Anh Đức giải thích: “Rạp này mục tiêu để làm hình ảnh nhưng chúng tôi cũng phải chứng minh được hiệu quả kinh doanh tốt. Thiết kế đẹp hiện đại, trải nghiệm khách hàng tốt, giá cả tầm trung. Điều này sẽ thúc đẩy việc bán nhượng quyền”.

Trưởng thành ở thành phố nhưng những nhà sáng lập của Beta Cinemas tin rằng, dù ở bất kỳ đầu, người dân cũng cần có cơ hội được tiếp cận với các sản phẩm văn hóa. “Những bộ phim hay và ý nghĩa thì không nên chỉ được chiếu ở Hà Nội hay TP.HCM mà nên được chiếu ở nhiều nơi cho nhiều người được xem. Đó không chỉ là việc kinh doanh mà còn là hoạt động góp phần làm đa dạng các hoạt động giải trí, văn hóa ở các địa phương” – anh Đức chia sẻ.