Số người nhiễm COVID-19 thực tế có thể còn lớn hơn nhiều

Vài ngày sau khi Trung Quốc công bố trình tự virus hôm 11/1, các nhà khoa học đã phát triển các xét nghiệm có khả năng phát hiện trình tự di truyền để phân biệt chủng mới với các virus corona khác lưu hành ở người.

Đến ngày 28/1, Cơ quan Quản lý Sản phẩm Y tế Quốc gia Trung Quốc đã phê duyệt các bộ dụng cụ xét nghiệm chẩn đoán từ năm công ty. Đây là tốc độ phản ứng rất nhanh đối với một loại mầm bệnh chưa từng thấy trước đây.

Nhưng đến nay vẫn không đủ các bộ dụng cụ kiểm tra để theo kịp số trường hợp nhiễm bệnh tăng vọt, và một số nơi trên thế giới còn thiếu nhân viên phòng thí nghiệm được đào tạo để sử dụng các bộ chẩn đoán. Và bởi vì các xét nghiệm di truyền tìm kiếm các đoạn vật liệu di truyền của virus trong mũi và cổ họng hoặc chất lỏng thu được từ phổi không phát hiện được nhiễm trùng tiềm ẩn; các nhà khoa học vẫn đang tìm cách để phát hiện các kháng thể chống lại virus trong máu, để tìm ra những người bị nhiễm virus và đã hồi phục.

Tỉnh Hồ Bắc, bao gồm Vũ Hán, chiếm 75% trong số hơn 45.000 trường hợp được xác nhận nhiễm COVID-19 tính đến ngày 12/2 (tên gọi do Tổ chức Y tế Thế giới WHO đặt cho căn bệnh mới vào ngày 11/2).

Nhưng nhiều tin tức báo cáo rằng Hồ Bắc đang thiếu hụt cơ sở hạ tầng và nhân lực trong chẩn đoán.

"Họ bị quá tải," nhà dịch tễ học Ian Lipkin của Đại học Columbia, người vừa trở về từ Trung Quốc và đang tự cách ly tại nhà, nói.

Xét nghiệm ở Hồ Bắc tập trung vào những người bệnh đủ nặng, cần được chăm sóc y tế, vì vậy hàng chục ngàn trường hợp nhiễm virus nhưng bệnh nhẹ hơn có thể không được ghi nhận.

Bên ngoài Hồ Bắc, thử nghiệm thậm chí còn rải rác hơn. "Bức tranh toàn cảnh ở các tỉnh khác của Trung Quốc là gì?" Keiji Fukuda, nhà dịch tễ học tại Đại học Hồng Kông, đặt câu hỏi.

Những câu hỏi tương tự cũng có thể đặt ra trên khắp thế giới. Không có trường hợp nào nhiễm COVID-19 được xác nhận ở Châu Phi, nhưng cũng có rất ít xét nghiệm được thực hiện ở đây. Ban đầu, chỉ có hai phòng thí nghiệm ở châu Phi có khả năng phát hiện virus, John Nkengasong, người đứng đầu Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Châu Phi cho biết: "Nếu loại virus này xuất hiện ở châu Phi vào tháng 12 hoặc đầu tháng 1, nó sẽ có sức tàn phá lớn." Nkengasong cho biết lục địa này đã được chuẩn bị tốt hơn kể từ khi hội thảo tại Dakar, Sénégal, vào tuần trước, hướng dẫn cách sử dụng một trong những xét nghiệm virus mới, dựa trên xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase cho các nhân viên phòng thí nghiệm từ 15 quốc gia châu Phi. Do virus đã lây lan rất rộng, Farrar nói rằng anh sẽ "rất bất ngờ" nếu nó chưa lây lan ở châu Phi.

Ngay cả ở Hoa Kỳ cũng đang thiếu các bộ dụng cụ xét nghiệm. Các quy định yêu cầu Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cung cấp tất cả các bộ xét nghiệm, nhưng cơ quan đó mới chỉ bắt đầu công việc này vào ngày 5/2 và mới chuyển đi 200 bộ dụng cụ cho đến nay, mỗi bộ có thể thực hiện tối đa 800 xét nghiệm. Các cơ quan Hoa Kỳ vẫn không thử nghiệm trên hầu hết những người bay vào Mỹ từ Trung Quốc, mà tập trung vào những người có triệu chứng của bệnh.

"Chúng tôi không thể thực hiện được công việc giám sát mà chúng tôi muốn làm," Wendi Kuhnert-Tallman, người đứng đầu lực lượng phòng thí nghiệm cho virus này ở CDC, cho biết,

Nhiều phòng thí nghiệm đang chạy đua để phát triển các xét nghiệm kháng thể. Xét nghiệm kháng thể không có nhiều tác dụng trong chẩn đoán các trường hợp cấp tính vì có thể mất vài tuần sau khi nhiễm bệnh cơ thể mới tạo ra kháng thể, nhưng có thể giúp làm rõ các câu hỏi về cách thức cũng như tình hình lây lan thực tế của virus. Các xét nghiệm này sử dụng một loại protein bề mặt của virus hoặc một loạt các peptide có khả năng bắt giữ các kháng thể đặc hiệu với virus trong máu.

Một nhóm nghiên cứu do Marion Koopmans thuộc Trung tâm y tế Erasmus ở Rotterdam, Hà Lan, đứng đầu dự kiến sẽ triển khai các nghiên cứu về phiên bản đầu tiên của xét nghiệm kháng thể vào tuần tới. Nhưng có thể phải mất vài tuần nữa để một công ty phát triển bộ dụng cụ kháng thể và sản xuất hàng loạt.

Ứng dụng hữu ích nhất của xét nghiệm này là để xác định xem có bao nhiêu người bị nhiễm mà ít có hoặc không có triệu chứng, theo Komans. Nếu có thêm nhiều trường hợp bệnh nhẹ được phát hiện thì tỷ lệ bệnh nặng (ước tính khoảng 20%) và tỉ lệ tử vong (2%) của COVID-19 sẽ giảm mạnh.