Các chuyên gia của Đại học Gothenburg cho hay, đối với các vận động viên thể thao tình trạng chấn động não thường xuyên xảy ra, não của họ đối mặt với nguy cơ chưa hồi phục nhưng lại hứng tiếp những cú va chạm mới.
Do vậy, dạng chấn thương trên đặc biệt nghiêm trọng, nhưng lại chưa có bất cứ phương pháp nào giúp họ chuẩn đoán bệnh cũng như xác định mức độ chấn thương não (TBI). Liệu có nguy cơ xuất hiện những triệu chứng dài hạn hay không cũng như theo dõi quá trình hồi phục sau chấn động của các vận động viên.
 |
| Các chuyên gia nghiên cứu cho biết, xét nghiệm máu có thể phát hiện chấn thương não và xác định mức độ của chấn thương. Ảnh: Time |
Hiện nay, chụp quét cắt lớp điện toán CT scan não là phương pháp tối ưu nhất để chuẩn đoán mức độ chấn thương TBI, song phương pháp này không phải luôn đúng trong mọi trường hợp.
Hơn nữa, theo các bác sĩ cho biết, máy chụp CT tạo ra bức xạ nhiều khiến người bệnh dễ dàng phơi nhiễm phóng xạ với chụp CT scan. Do đó họ không muốn lạm dụng phương thức này, đặc biệt đối với các bệnh nhân là trẻ em bởi vì trẻ em có nhiều vùng nhạy cảm với tia xạ hơn người lớn và ảnh hưởng của tia xạ có thể làm tiến triển ung thư trong suốt cuộc đời sau này.
Theo báo cáo đăng trên chuyên sanJAMA Neurology, các nhà khoa học cho biết một xét nghiệm máu đơn giản có thể giúp phát hiện những chấn thương và có thể xác định được mức độ nghiêm trọng hay không của TBI. Quan trọng hơn, một kết quả âm tính đồng nghĩa với việc chụp CT hay sử dụng phóng xạ để chẩn đoán là không cần thiết.
Tác giả nghiên cứu này là Tiến sỹ Linda Papa, là giám đốc nghiên cứu lâm sàng và là một bác sỹ ở Trung tâm y tế khu vực Orlando tại Florida. Nhóm đã tập trung nghiên cứu nồng độ của hai loại protein trong máu có mối liên hệ với các chấn thương não là proteinUbiquitin carboxy-terminal hydrolaseL1 (UCH-L1) và protein ưa axítlà Glial fibrillary (GFAP) để xác định mức độ tổn thương não và khả năng phục hồi chấn thương.
Với những người bị chấn động ở đầu, sau một giờ chấn thương, nồng độ các protein GFAP và UCH-L1 sẽ tăng lên. Protein GFAP được tìm thấy trong tế bào bao quanh các nơ-ron thần kinh trong hệ thống thần kinh trung ương bao gồm não và tủy sống.
 |
| Tiến sỹ Linda Papa nói phương pháp xét nghiệm máu để phát hiện chấn thương não tốt hơn chụp CT scan bởi nó không tạo ra bức xạ . Ảnh: Time |
Khi não bị tổn thương, GFAP được giải phóng vào trong máu và sẽ dễ dàng được phát hiện ra. Còn protein UCH-L1 được tạo ra trong các sợi thần kinh bị tổn thương sâu trong não, các tổn thương đó có thể do căng thẳng gây nên.
Tiến sỹ Linda Papa, cho biết nồng độ protein GFAP và UCH-L1 trong máu bệnh nhân chấn thương não cao hơn so với người bình thường hay những người bị những chấn thương khác.
"Khi một người bị tổn thương ở vùng đầu, chúng tôi phải quyết định xem liệu nó có bị sang chấn não hay không và liệu người đó có cần thiết phải tiến hành chụp CT não bộ hay không.
Tuy nhiên, việc chụp cắt lớp CT làm cho não phải tiếp xúc với phóng xạ có thể gây tổn thương. Do đó, nếu tránh được việc chụp CT thì sẽ tốt hơn nhiều cho bệnh nhân. Bởi vậy, tôi nghĩ phương pháp thử nghiệm máu để phát hiện bệnh là tốt hơn cả.
Chúng tôi không thể không sử dụng 100% phương pháp xét nghiệm máu để phát hiện các trường hợp bệnh nhân bị chấn thương não và mức độ chấn thương của họ. Nhưng có đến 80% ca bệnh chúng tôi áp dụng phương pháp này.”- nữ tiến sỹ cho biết.