Để điều trị và phòng ngừa các biến chứng của bệnh tay, chân, miệng ở trẻ em, việc tuân theo các chế kiêng cử đối với bệnh là điều vô cùng cần thiết để trẻ nhanh lành bệnh.
Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm lây từ người sang người, dễ gây thành dịch do vi rút đường ruột gây ra. Hai nhóm tác nhân gây bệnh thường gặp là Coxsackie virus A16 và Enterovirus 71 (EV71).
Biểu hiện chính là tổn thương da, niêm mạc dưới dạng phỏng nước ở các vị trí đặc biệt như niêm mạc miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông, gối. Bệnh có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm não-màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện sớm và xử trí kịp thời.
Biểu hiện của bệnh chân, tay, miệng ở trẻ em.
Bệnh lây chủ yếu theo đường tiêu hoá. Nguồn lây chính từ nước bọt, phỏng nước và phân của trẻ nhiễm bệnh.
Bệnh tay chân miệng gặp rải rác quanh năm ở hầu hết các địa phương. Tại các tỉnh phía Nam, bệnh có xu hướng tăng cao vào hai thời điểm từ tháng 3 đến tháng 5 và từ tháng 9 đến tháng 12 hàng năm.
Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt tập trung ở nhóm tuổi dưới 3 tuổi. Các yếu tố sinh hoạt tập thể như trẻ đi học tại nhà trẻ, mẫu giáo, đến các nơi trẻ chơi tập trung là các yếu tố nguy cơ lây truyền bệnh, đặc biệt là trong các đợt bùng phát.
Vậy trẻ bị chân tay miệng kiêng ăn gì? Sau đây là những kiêng cử khi trẻ bị tay chân miệng, cha mẹ nên lưu ý.
Chế độ ăn cho trẻ bệnh tay chân miệng
Trẻ bị tay chân miệng thường rất biếng ăn, thậm chí có thể bỏ ăn do các vết loét trong niêm mạc miệng gây đau đớn. Đặc biệt, cơ thể sốt, đau họng,… khiến trẻ mệt mỏi, khó chịu và thường xuyên quấy khóc nên dễ sụt cân. Vì vậy, các mẹ cần lưu ý đến chế độ dinh dưỡng của trẻ như sau:
- Tránh cho trẻ ăn thức ăn cứng và quá nóng, nên cho trẻ ăn những thức ăn như bình thường nhưng làm lỏng, mềm thậm chí có thể làm mát cho dễ ăn như cháo bột vì thức ăn cứng làm trẻ đau rát miệng, thức ăn nóng làm trẻ đau không nuốt được, kể cả trẻ lớn cũng vậy nhé các mẹ.
- Điều quan trọng khi trẻ mắc bệnh tay chân miệng là tăng cường sức đề kháng cho trẻ và giữ vệ sinh sạch sẽ. Mẹ nên cho trẻ ăn đủ bữa (3 – 5 bữa trong ngày), đủ dinh dưỡng (gồm bột, đạm, dầu, rau), ăn nhiều trái cây sạch sau khi ăn cháo, bột để tăng cường vitamin và yếu tố vi lượng.
- Không ép trẻ ăn quá sẽ làm trẻ khóc, sẽ mệt mỏi hơn, khi trẻ đã từ chối không ăn thì nên ngưng ngay và bù vào bằng một ly sữa lạnh, một bánh flan, một ly sữa chua hoặc một ly nước trái cây.
- Sau khi ăn, cha mẹ lưu ý súc miệng trẻ sạch sẽ và để nghỉ ngơi (nhịn hoàn toàn) trong 3 – 4 giờ, sau đó mới cho ăn bữa khác.
- Các mẹ lưu ý tránh chọn những loại muỗng, thìa có cạnh sắc để đút cho trẻ, không đụng vào các vết loét ở đầu lưỡi và môi làm trẻ đau dẫn đến sợ hãi, không ăn.
- Với trẻ còn bú mẹ cần cho bú như bình thường, có thể tăng số lần lên vì trẻ mỗi lần bú không được nhiều như lúc khỏe mạnh. Khi trẻ hồi phục và hết các vết loét gây đau trong miệng, cần động viên trẻ ăn uống bình thường trở lại.
- Khi trẻ giảm bệnh (thường là sau 4 – 5 ngày) thì cho bé ăn uống theo chế độ dinh dưỡng hợp với lứa tuổi, không kiêng khem.
- Khi trẻ bị tay chân miệng bên cạnh việc chăm sóc chế độ ăn hợp lý cho trẻ, các mẹ có thể cho trẻ uống bổ sung vitamin và khoáng chất theo chỉ định bác sĩ.
Trẻ bị chân tay miệng có được tắm không?
Nhiều cha mẹ thường kiêng cho trẻ tắm khi trẻ bị bệnh tay chân miệng. Tuy nhiên, đây là quan niệm sai lầm vì việc này sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển dẫn đến những căn bệnh hoặc biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, cha mẹ đừng tránh việc tắm cho trẻ, mà hãy vệ sinh sạch sẽ cho trẻ bằng những cách sau:
– Thường xuyên tắm rửa sạch sẽ cho trẻ hàng ngày bằng xà phòng nước sạch giúp hạn chế sự lan truyền bệnh tay chân miệng cho người lành và ngăn ngừa tình trạng bội nhiễm vi khuẩn có thể gây hại đến sức khỏe của trẻ.
– Khuyến khích trẻ thường xuyên rửa tay sạch sẽ, đúng cách bằng xà phòng và nước sạch dưới vòi nước chảy để ngăn ngừa sự tái nhiễm bệnh tay chân miệng qua đường tay – miệng nhằm loại bớt sự bám dính của vi rút gây bệnh tay chân miệng trên đôi tay của trẻ.
– Vật dụng cá nhân ăn uống của trẻ như bình sữa, ly uống nước, chén ăn cơm, muỗng ăn,… nên được luộc sôi và sử dụng riêng biệt cho từng trẻ.
– Quần áo, tã lót của trẻ bệnh nên được ngâm dung dịch sát khuẩn như dung dịch Cloramin B 2% hoặc luộc nước sôi trước khi được giặt sạch sẽ bằng xà phòng và nước sạch.
– Chăm sóc trẻ mắc bệnh tay chân miệng tại nhà tuyệt đối tránh 3 quan niệm sai lầm thường gặp: kiêng tắm, kiêng gió – ủ trẻ quá kỹ – châm chích cho mụn nước mau vỡ ra, đây chính là những nguyên nhân làm cho bệnh của trẻ trầm trọng hơn và là con đường ngắn nhất của tình trạng bội nhiễm vi khuẩn rất nguy hiểm đến tính mạng của trẻ.
Không cho trẻ dùng chung đồ chơi, đồ ăn
Khi trẻ bị bệnh tay chân miệng các mẹ lưu ý không cho trẻ ngậm đồ chơi hay núm vú cao su. Đồng thời, những thứ đồ chơi và muỗng, chén của bé phải rửa sạch mỗi ngày và không nên cho trẻ chơi chung, ăn chung với những trẻ khác, tránh việc lây lan bệnh sang những đứa trẻ khác.