Theo dự đoán của WHO, trên toàn thế giới có hơn 16 triệu ca bệnh thương hàn hàng năm, trong đó có hơn nửa triệu người bị tử vong. Đây là một bệnh nguy hiểm và rất dễ lây lan trong cộng đồng dân cư.
1. Nguyên nhân gây bệnh
Vi khuẩn Samonella.
Vi khuẩn Samonella chính là nguyên nhân gây bệnh thương hàn. Những loài Samonella thường gặp là Samonella typhi, Samonella paratyphi. Ngoài ra, các loài vi khuẩn này có thể gây bệnh đường ruột trên các loài vật nuôi.
Vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể theo đường tiêu hóa do thức ăn, nước uống nhiễm bẩn. Sau đó, chúng sẽ bám vào niêm mạc ruột non rồi xâm nhập vào các hạch mạc treo ruột. Các vi khuẩn sẽ nhân lên rồi xâm nhập vào máu, đây là lúc mà các triệu chứng của bệnh xuất hiện. Từ máu, chúng bắt đầu xâm nhập vào các cơ quan khác của cơ thể.
2. Triệu chứng của bệnh
Bệnh thương hàn rất nguy hiểm cho trẻ em. Ảnh minh họa.
Bệnh thương hàn đặc trưng bởi sốt liên tục, có thể lên đến 40 °C , vã nhiều mồ hôi, viêm dạ dày ruột và tiêu chảy không có màu. Ít gặp hơn là bang dát, chấm màu hoa hồng có thể xuất hiện.
Trong tuần đầu tiên, bệnh nhân tăng nhiệt độ cơ thể dần dần, chậm nhịp tim, khó chịu, nhức đầu và ho, chảy máu mũi (chảy máu cam), đôi khi có một số trường hợp bị đau bụng. Vào tuần thứ hai, bệnh nhân nằm liệt giường, sốt cao 40 °C và nhịp tim chậm, luôn có mê sảng. 1/3 bệnh nhân xuất hiện chấm hoa hồng ở phần thấp của ngực và bụng. Bụng chướng căng và đau, có thể nghe được tiếng sôi bụng. Tiêu chảy có thể xảy ra trong giai đoạn này, đi cầu sáu đến tám lần trên ngày, phân màu xanh lục mùi đặc trưng, có thể so sánh với mùi súp đậu. Tuy nhiên táo bón cũng thường hay gặp. Đến tuần thứ ba, rất nhiều biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra với bệnh nhân.
3. Phòng bệnh thương hàn
Theo “Ngộ độc thực phẩm và vi khuẩn samonella”, Trần Văn Ký và “Thông tin về Samonella”, Quận King, Washinton DC, Mỹ, chúng ta cần áp dụng những biện pháp sau đây để phòng bệnh thương hàn.
Rửa sạch tay (với xà bông) sau khi đi vệ sinh, thay tã, chạm vào động vật và trước khi ăn hoặc chế biến thức ăn.
Chỉ mua và sử dụng các sản phẩm chế biến (bơ, sữa, xúc xích, thịt nguội, pa-tê…) của những nơi cung ứng đáng tin cậy, có điều kiện bảo quản tốt…
Tách biệt giữa thực phẩm nấu chín và chưa nấu. Khi vận chuyển, bảo quản phải tách biệt trái cây và rau quả với thịt sống. Luôn bảo quản thức ăn chưa dùng trong tủ lạnh.
Hạn chế ăn trứng sống và chưa nấu chín, hạn chế hoặc tránh món ăn có chứa trứng sống.
Luộc chín kỹ các loại thịt, đặc biệt là thịt gà (tới khi thịt không còn đỏ hoặc màu hồng)
Không dùng sữa chưa được tiệt trùng, hay các sản phẩm sữa chưa được tiệt trùng khác.
Không ăn những trái cây và rau quả đã cắt sẵn và không được bảo quản lạnh.
Bảo đảm an toàn thực phẩm, sau khi chế biến những món sống phải làm sạch các dụng cụ chế biến, bếp… bằng xà bông và nước hoặc dung dịch tẩy rửa.
Không để các loài bò sát và lưỡng cư vào trong nhà có trẻ dưới 5 tuổi hoặc những người có hệ miễn dịch suy yếu.
Nên chích vaccine thương hàn để phòng bệnh một cách đặc hiệu.