Thuốc uống Paxlovid của Pfizer có tác dụng giảm nguy cơ nhập viện và tử vong do COVID-19, nhờ đó giảm tải cho hệ thống y tế trong bối cảnh biến thể Omicron lây lan nhanh.
Patrizia Cavazzoni, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đánh giá Thuốc của FDA, cho biết: “Cấp phép cho Paxlovid là một bước tiến quan trọng trong cuộc chiến chống lại đại dịch toàn cầu này." Đây là "tin rất vui", theo Leana Wen, chuyên gia về chính sách y tế công cộng tại Đại học George Washington, vì Paxlovid “có thể giúp giảm tải cho các bệnh viện". FDA đã chấp thuận của Pfizer mà không tổ chức cuộc họp ủy ban cố vấn, có lẽ do áp lực từ làn sóng Omicron gây ra đối với hệ thống bệnh viện ở Mỹ.
Theo kết quả thử nghiệm lâm sàng của Pfizer, Paxlovid làm giảm 88% số ca nhập viện và tử vong ở những bệnh nhân không được tiêm chủng và có ít nhất một yếu tố nguy cơ mắc bệnh nặng, chẳng hạn như tiểu đường hoặc béo phì. Cụ thể, trong nhóm uống Paxlovid có 6/607 người phải nhập viện (1%), trong nhóm uống giả dược có 41/612 người (6,7%).
Thuốc Molnupiravir của Merck làm giảm nguy cơ này khoảng 30%, và còn một số lo ngại về tính an toàn.
Các liều Paxlovid sản xuất tại cơ sở của Pfizer ở Ascoli, Ý. Ảnh: The New York Times.
Một liệu trình Paxlovid gồm 30 viên uống trong vòng 5 ngày kể từ khi bắt đầu xuất hiện các triệu chứng COVID-19. Mỗi liều Paxlovid thực ra là kết hợp hai loại thuốc. Một loại là nirmatrelvir, ức chế enzyme protease của SARS-CoV-2. Khi virus nhân lên, ban đầu nó tạo ra hai polyprotein hay các protein dài, sau đó protein này được cắt ra thành các protein nhỏ hơn thực hiện một loạt các chức năng chính của virus. Protease là enzyme thực hiện các vết cắt đó. Khi enzyme này bị nirmatrelvir ngăn chặn, virus không thể nhân lên. Loại thứ hai là một chất ức chế enzyme khác, ritonavir. Chất này có tác dụng ngăn không cho các enzyme phân hủy nirmatrelvir, giúp nirmatrelvir tồn tại trong cơ thể lâu hơn để thực hiện nhiệm vụ.
FDA đã chấp thuận sử dụng Paxlovid cho người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 và có nguy cơ cao phát triển bệnh nặng. Pfizer đang tiếp tục thử nghiệm lâm sàng Paxlovidtrên bệnh nhân COVID-19 có nguy cơ phát triển bệnh nặng; ngoài ra, họ cũng đang thử nghiệm thuốc như một phương án phòng bệnh ở những người tiếp xúc với bệnh nhân COVID-19.
Nhìn chung thuốc kháng virus sẽ không có tác động ngay lập tức đến tình hình lây lan COVID-19. Nhưng bằng cách ngăn ngừa nhiều trường hợp nhập viện và tử vong, thuốc có thể giảm bớt áp lực lên hệ thống y tế và thay đổi diễn biến của đại dịch - nếu thuốc được bán phổ biến với giá cả hợp lý. Tháng 11, chính quyền của Tổng thống Joe Biden thông báo mua 10 triệu liệu trình Paxlovid với giá hơn 5 tỷ USD - có nghĩa là khoảng 530 USD cho một liệu trình. Vẫn chưa có thông tin chính thức về giá bán của thuốc này trên thị trường.
Paxlovid đang được đóng gói để phân phối tại Hoa Kỳ.
Pfizer cho biết họ dự kiến sẽ sản xuất 80 triệu liệu trình đến cuối năm 2022. Tuy nhiên quá trình sản xuất Paxlovid có thể mất tới 8 tháng, nên phải đến cuối mùa hè năm 2022, phần lớn số thuốc này mới ra thị trường.
Cơ quan Dược phẩm Châu Âu (EMA) vẫn đang xem xét phê duyệt Paxlovid, nhưng vào ngày 16/12, cơ quan này nói rằng thuốc này “có thể được sử dụng” ở những bệnh nhân có nguy cơ cao. Dù chưa phê duyệt, nhưng EMA nói các nước có thể sử dụng Paxlovid “chẳng hạn như trong các trường khẩn cấp, trong bối cảnh tỷ lệ lây nhiễm và tử vong do COVID-19 trên khắp châu Âu đang tăng." Đây là một động thái chưa có tiền lệ của EMA, cũng có thể do áp lực từ làn sóng Omicron.
Nguồn: