“Người ta tuổi ngọ tuổi mùi/ Riêng tôi nay những ngậm ngùi tuổi thân”. Câu ca này cho thấy trong tâm thức dân gian Việt, tuổi Thân được coi là tuổi phải chịu nhiều vất vả, khổ cực, kém may mắn. Điều này có đúng không?
Cho đến nay, chưa hề có nghiên cứu hay thống kê khoa học nào cho thấy người tuổi Thân có số phận kém may mắn hơn những tuổi khác. Ngay cả các chuyên gia trong lĩnh vực tâm linh, tử vi cũng không cho rằng sinh năm thân đồng nghĩa với việc phải chịu trắc trở. GS-TS Mai Ngọc Chừ - Khoa Đông Phương học, Đại học Khoa học xã hội và nhân văn Hà Nội, tác giả cuốn sách gây tiếng vang “Số phận và tâm linh” - khẳng định: “Không có một mặc định và an bài nào cho tuổi Thân, quy định tuổi Thân phải gặp nhiều buồn khổ”. Theo GS Chừ, mỗi người đều có thể vươn lên, sống tốt hơn để làm thay đổi số phận mình, dù là tuổi gì. Mà thực ra, chính dân gian cũng lưu truyền một câu ca ngược lại: “Tuổi Thân thì mặc tuổi Thân/ Cứ đẻ giờ dần thì vẫn làm quan”..
TS Phạm Văn Tuấn - Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam - cũng phủ nhận chuyện tuổi Thân khổ, vì hoàn toàn không có cơ sở khoa học nào cho sự quy nạp này. Trong số bạn bè ông có nhiều người tuổi thân (Canh Thân - 1980) chẳng những không khổ mà còn sướng, công danh thành đạt. Trong đó có TS Nguyễn Tuấn Cường vừa được bổ nhiệm làm Viện trưởng Viện Nghiên cứu Hán Nôm - viện trưởng trẻ nhất trong các cơ quan thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam. Một nhân vật nữa là TS Trần Trọng Dương - tác giả nhiều công trình khoa học được giới chuyên môn đánh giá cao như “Kiến trúc một cột thời Lý”, “Nguyễn Trãi quốc âm từ điển”... TS Dương cũng có một gia đình hạnh phúc với vợ và hai con.
Rất nhiều nhân vật tuổi Thân mà chỉ cần nhắc đến, ai cũng ước giốg họ, như Chủ tịch Vingroup Phạm Nhật Vượng, sinh năm 1968 (Mậu Thân). Ông là tỷ phú đôla đầu tiên trên sàn chứng khoán Việt Nam vào năm 2011 với tài sản 1 tỷ USD. Năm 2015 là năm thứ sáu liên tiếp, ông đứng đầu danh sách giàu nhất sàn chứng khoán Việt Nam. Ông là người Việt đầu tiên lọt danh sách tỷ phú của tạp chí Forbes năm 2013.
Không thể không nhắc đến Chủ tịch FPT Trương Gia Bình trong số những người tuổi Thân sung sướng. Ông Bình sinh năm 1956 (Bính Thân), không chỉ nổi tiếng về tài kinh doanh mà còn có vị trí rất cao trong học thuật. Ông có học vị tiến sĩ năm 1982 và học hàm Phó Giáo sư năm 1991, thường xuyên nằm trong danh sách giàu nhất Việt Nam. Danh sách đại gia tuổi thân còn có “ông trùm thuỷ sản” Dương Ngọc Minh, sinh năm 1956 (Bính Thân) - Chủ tịch HVG; ông Đỗ Quang Ngọc - Tổng giám đốc FPT - cũng sinh năm 1956 và ông Đặng Hồng Anh - Chủ tịch Sacomreal - sinh năm 1980 (Canh Thân)...
Dễ nhận thấy là chúng ta luôn có thể tìm ra nhiều dẫn chứng cho cả quan điểm “người tuổi thân khổ” và “người tuổi thân sướng”. Điều đó chứng tỏ dù tuổi thân hay tuổi gì thì cũng có người thế này, người thế khác. Để kiểm chứng, mỗi người cứ nhìn lại trong số bạn bè cùng lớp (đa số sinh cùng năm) của mình, sẽ thấy luôn có cả những nhân vật sung sướng, thành đạt lẫn những người lận đận, rủi ro.
Mặt khác, việc nhận định tuổi nào đó sướng hay khổ không bao giờ có giá trị khoa học, bởi sướng - khổ không phải là đại lượng có thể cân, đo, đong, đếm, mà chỉ là cảm nhận mang tính cá nhân. Vì vậy, khi nói tuổi thân sướng hay khổ, bạn đều chỉ đang nhìn vào một lát cắt mà thôi.
Đỗ Anh Vũ