Sông Chu (sông Lường) là phụ lưu lớn nhất của sông Mã. Đây là một trong những dòng sông đẹp và quan trong bậc nhất vùng Bắc Trung Bộ.

Sông Chu bắt nguồn từ vùng núi Houa (2.062m), Tây Bắc Sầm Nưa ở Lào; chảy theo hướng Tây Bắc - Đông Nam, đổ vào bờ phải sông Mã ở Ngã Ba Giàng (Ngã Ba Đầu, Ngã Ba Bông), cách cửa sông 25,5 km. Ảnh: Diem Dang Dung.
Sông Chu bắt nguồn từ vùng núi Houa (2.062m), Tây Bắc Sầm Nưa ở Lào; chảy theo hướng Tây Bắc - Đông Nam, đổ vào bờ phải sông Mã ở Ngã Ba Giàng (Ngã Ba Đầu, Ngã Ba Bông), cách cửa sông 25,5 km. Ảnh: Diem Dang Dung.


Sông Lường dài 325 km, phần chảy ở Việt Nam là 160 km. Nó chảy qua các huyện Quế Phong (Nghệ An); Thường Xuân, Thọ Xuân (Thanh Hóa). Ảnh: Che Trung Hieu.
Sông Lường dài 325 km, phần chảy ở Việt Nam là 160 km. Nó chảy qua các huyện Quế Phong (Nghệ An); Thường Xuân, Thọ Xuân (Thanh Hóa). Ảnh: Che Trung Hieu.


Diện tích lưu vực 7.580 km2, phần ở Việt Nam 3.010 km2; cao trung bình 790m, độ dốc trung bình 18,3%; mật độ sông suối 0,98 km/km2. Ảnh: Che Trung Hieu.
Diện tích lưu vực 7.580 km2, phần ở Việt Nam 3.010 km2; cao trung bình 790m, độ dốc trung bình 18,3%; mật độ sông suối 0,98 km/km2. Ảnh: Che Trung Hieu.

Tổng lượng nước 4,72 km3 ứng với lưu lượng trung bình năm 148 m3/s và môđun dòng chảy năm 18,2 l/s.km3. Ảnh: Che Trung Hieu.
Tổng lượng nước 4,72 km3 ứng với lưu lượng trung bình năm 148 m3/s và môđun dòng chảy năm 18,2 l/s.km3. Ảnh: Che Trung Hieu.

Tại Mường Hinh, lưu lượng trung bình năm 91 m3/s ứng với môđun dòng chảy năm 17,1 l/s.km2. Ảnh: Diem Dang Dung.
Tại Mường Hinh, lưu lượng trung bình năm 91 m3/s ứng với môđun dòng chảy năm 17,1 l/s.km2. Ảnh: Diem Dang Dung.

Trên Bái Thượng, lòng sông hẹp và nhiều thác ghềnh, đá ngầm, đá nổi, vận chuyển trên sông chủ yếu bằng bè, mảng; từ Bái Thượng thuyền độc mộc mới qua lại được nhưng cũng rất khó khăn vì còn nhiều đá ngầm. Ảnh: Che Trung Hieu.
Trên Bái Thượng, lòng sông hẹp và nhiều thác ghềnh, đá ngầm, đá nổi, vận chuyển trên sông chủ yếu bằng bè, mảng; từ Bái Thượng thuyền độc mộc mới qua lại được nhưng cũng rất khó khăn vì còn nhiều đá ngầm. Ảnh: Che Trung Hieu.

Tàu thuyền chỉ đi lại được ở hạ lưu khoảng 96 km (đoạn Ngã Ba Đầu-Bản Don).Tàu thuyền chỉ đi lại được ở hạ lưu khoảng 96 km (đoạn Ngã Ba Đầu-Bản Don). Ảnh: Thanh Sơn HP.
Tàu thuyền chỉ đi lại được ở hạ lưu khoảng 96 km (đoạn Ngã Ba Đầu-Bản Don).Tàu thuyền chỉ đi lại được ở hạ lưu khoảng 96 km (đoạn Ngã Ba Đầu-Bản Don). Ảnh: Thanh Sơn HP.

Năm 1921-1929, Pháp đã xây dựng đập dâng nước Bái Thượng dài 160m, cao 23,5m; tưới cho hơn 50.000 ha đất ruộng hai vụ của Thanh Hoá. Ảnh: Che Trung Hieu.
Năm 1921-1929, Pháp đã xây dựng đập dâng nước Bái Thượng dài 160m, cao 23,5m; tưới cho hơn 50.000 ha đất ruộng hai vụ của Thanh Hoá. Ảnh: Che Trung Hieu.

Những năm 1990, đập được sửa chữa lại để đảm bảo an toàn. Ảnh: Che Trung Hieu.
Những năm 1990, đập được sửa chữa lại để đảm bảo an toàn. Ảnh: Che Trung Hieu.

Ảnh: Che Trung Hieu.
Ảnh: Che Trung Hieu.

Ngày 2/12/2006, dòng sông Chu đã được chặn lại, luồng nước được dẫn tới hồ chứa nước thuỷ lợi - thuỷ điện Cửa Đạt (có dung tích lớn nhất ~ 1,45 tỉ m3 nước) để có nước tưới cho 87.000 ha đất nông nghiệp của tỉnh Thanh Hoá, đồng thời có thể phát điện với công suất 97 MW, phục vụ nước sinh hoạt cho cư dân các huyện miền xuôi và thành phố Thanh Hoá, cấp nước cho sông Mã vào mùa kiệt. Ảnh: Thanh Sơn HP.
Ngày 2/12/2006, dòng sông Chu đã được chặn lại, luồng nước được dẫn tới hồ chứa nước thuỷ lợi - thuỷ điện Cửa Đạt (có dung tích lớn nhất ~ 1,45 tỉ m3 nước) để có nước tưới cho 87.000 ha đất nông nghiệp của tỉnh Thanh Hoá, đồng thời có thể phát điện với công suất 97 MW, phục vụ nước sinh hoạt cho cư dân các huyện miền xuôi và thành phố Thanh Hoá, cấp nước cho sông Mã vào mùa kiệt. Ảnh: Thanh Sơn HP.

Ảnh: Diem Dang Dung.
Ảnh: Diem Dang Dung.