Katya là chủ một cơ sở bán hoa tại Moscow. Bất chấp tình hình chiến sự Nga – Ukraine leo thang, công việc kinh doanh của cô vẫn đang thuận buồm xuôi gió và thậm chí còn phát đạt hơn bao giờ hết.

Bên trong một tiệm hoa ở Moscow. Ảnh: AFP
Bên trong một tiệm hoa ở Moscow. Ảnh: AFP

Do việc xuất khẩu hoa cắt cành từ EU sang Nga không phải chịu bất cứ lệnh trừng phạt nào1, nên đội tài xế của Katya hằng ngày vẫn bận rộn giao những bó hoa tươi đi khắp thủ đô Moscow và vùng phụ cận. Chính vì doanh số bán hoa tốt nên sắp tới cô dự định sẽ tự thưởng cho mình một chuyến nghỉ dưỡng ở Dubai.

Các số liệu thống kê cho biết, hoạt động xuất khẩu hoa cắt cành sang Nga đã mang lại hơn 10 triệu USD cho EU vào năm ngoái, và phần lớn số hoa này đến từ Hà Lan – xứ sở của hoa tulip2. Những biện pháp kiểm soát sản lượng đã giúp hoa Hà Lan đạt giá bán rất tốt, trong khi hoa từ Kenya, Ecuador và Colombia thì rẻ hơn một chút. Nhưng như Katya – vốn đang nhập hoa từ một nhà bán buôn Hà Lan – nhận định, mặc dù hoa Hà Lan đắt hơn nhưng mức giá đó không phải là không thể tiếp cận đối với dân Nga.

Xứ sở Hoa tulip ở Hà Lan.
Xứ sở Hoa tulip ở Hà Lan.

Các nhà xuất khẩu hoa Hà Lan đang đối diện với tình thế tiến thoái lưỡng nan giống như nhiều doanh nghiệp châu Âu khác, rằng họ có nên tiếp tục bán hàng sang Nga hay không ngay cả khi không bị trừng phạt, bởi vì điều này đi ngược lại tinh thần của các chính sách bởi EU. Đầu tháng 4/2023, công ty The Absolut của Thụy Điển đã quyết định ngừng xuất khẩu rượu vodka sang Nga ngay sau những phản ứng dữ dội trên mạng xã hội, mặc dù xuất khẩu thực phẩm và đồ uống không bị ảnh hưởng bởi lệnh trừng phạt.

Hà Lan hiện nắm giữ khoảng 60% sản lượng lẫn giá trị hoa xuất khẩu của thế giới, và bằng gần 80% của cả EU3. Trong ba quý đầu năm 2022, tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu hoa của Hà Lan đã đạt mức kỷ lục – 3,4 tỷ EUR. Vào ngày 8/4/2022, EU đã công bố “những biện pháp hạn chế do hành động gây bất ổn ở Ukraine” cấm các quốc gia thành viên xuất khẩu giống cây trồng Nga vì những sản phẩm này có thể tạo ra giá trị gia tăng lớn sau khi thu hoạch. Trong khi đó, hoa cắt cành chỉ là sản phẩm có tuổi đời ngắn nên không nằm trong danh mục cấm. Mặc dù đời sống thương mại tại Nga đang gặp rất nhiều khó khăn do các đợt trừng phạt của EU nhưng ngành kinh doanh hoa của nước này nhìn chung vẫn phát triển tương đối tốt.

Tranh biếm họa: Hà Lan bán hoa cho Nga và viện trợ xe tăng Leopard 2 cho Ukraine. Ảnh: Euronews Graphistes
Tranh biếm họa: Hà Lan bán hoa cho Nga và viện trợ xe tăng Leopard 2 cho Ukraine. Ảnh: Euronews Graphistes

Trao đổi với Euronews, Azalia – một nhà buôn hoa tươi ở Moscow – cho biết họ nhập hoa từ Hà Lan và được nhà cung cấp giao hàng đều đặn hai lần một tuần. Mặc dù không cần phải giấu giếm về hoạt động xuất khẩu hoa sang Nga, nhưng những người trồng và bán hoa ở Hà Lan thường tránh công khai đề cập tới vấn đề này. Trong khi đó, điều trớ trêu là Chính phủ Hà Lan lại đang duyệt chi rất nhiều tiền (hàng trăm triệu USD) để mua xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 2 của Đức và viện trợ cho quân đội Ukraine.4

.
Sàn giao dịch Aalsmeer ở Amsterdam (Hà Lan) được ví như sàn giao dịch chứng khoán Wall Street dành cho hoa. Ảnh: alamy
Sàn giao dịch Aalsmeer ở Amsterdam (Hà Lan) được ví như sàn giao dịch chứng khoán Wall Street dành cho hoa. Ảnh: alamy

Trang tin NU.nl của Hà Lan đã đăng tải tuyên bố của một người trồng hoa giấu tên rằng “vẫn có rất nhiều người Nga muốn mua hoa hằng ngày, và hóa đơn chi cho hoa sẽ không thể được chuyển hóa thành tiền đầu tư cho quân đội của ông Putin”.

----
Chú thích
1. Các lãnh đạo G7 (Anh, Đức, Italy, Canada, Mỹ, Pháp, Nhật Bản) mới đây đã họp và xem xét cấm vận hoàn toàn xuất khẩu sang Nga. Mặc dù khối lượng hàng hóa xuất khẩu của những nước này sang Nga đã giảm gần một nửa trong năm qua do các biện pháp hạn chế song vẫn đạt giá trị gần 70 tỷ USD.
2. Hoa tulip (uất kim hương) có nguồn gốc từ Trung Đông. Tuy nhiên, loài hoa này đã trở thành biểu tượng của đất nước Hà Lan. Tính đến nay, nhờ ứng dụng công nghệ cao mà khoảng 3.000 giống hoa tulip đã được lai tạo, trồng và thương mại hóa (phần lớn tại Hà Lan), tạo nên một ngành công nghiệp trị giá hàng tỷ USD.
3. Công nghiệp hoa luôn được xem là một trong những ngành sản xuất mũi nhọn của nền kinh tế Hà Lan. Theo thống kê, Hà Lan hiện có khoảng 2 triệu ha đất canh tác nông nghiệp, trong đó gần 109.000 ha được quy hoạch để trồng hoa. Phần lớn hoa tại Hà Lan được trồng trong các nhà kính hiện đại, ứng dụng công nghệ cao với đầy đủ trang thiết bị điều chỉnh nhiệt độ, ánh sáng, ẩm độ, bón phân, tưới nước,… và cho thu hoạch quanh năm. Nước này hiện là nhà sản xuất củ giống hoa quan trọng nhất trên thế giới: đứng số 1 về hoa tulip, thứ 2 về hoa lily và thứ 3 về hoa thủy tiên,... đạt giá trị xuất khẩu gần 1 tỷ USD/năm. Ngoài ra, Hà Lan hằng năm còn bán ra thị trường gần 6.000 loại hoa cắt cành, chiếm gần 60% sản lượng của thế giới và thu về hơn 3 tỷ USD.
4. Quân đội Ukraine đang rất mong ngóng các loại xe tăng hiện đại do phương Tây viện trợ (bao gồm Leopard 2 được Đức sản xuất, M1 Abrams của Mỹ và Challenger 2 của Anh) để thực hiện kế hoạch tổng phản công, dự kiến sẽ diễn ra vào tháng năm. Ukraine tin tưởng các khí tài này có thể giúp họ giành được thắng lợi quyết định mặc dù cần phải vượt qua rất nhiều thách thức liên quan đến khâu hậu cần, huấn luyện và phối hợp tác chiến.