Giữa tâm bão cuộc chiến e-scooter

“Miễn phí 15 phút đầu tiên” – tấm bảng treo lơ lửng trên cái xe điện nằm bên cạnh khu ẩm thực nổi tiếng Clarke Quay của Singapore quả là một lời mời gọi hấp dẫn, vì nó quá gần khu vực Sentosa để đi tàu điện ngầm hoặc xe taxi, nhưng lại quá xa để đi bộ. Có chút lười nhác khi phải download thêm một cái app nữa vào điện thoại để sử dụng, nhưng đành chịu. Mọi thứ diễn ra nhanh gọn lẹ, và leo lên cái e-scooter lượn lờ qua công viên, dãy hàng quán dọc bờ sông, thoải mái mang vào thang máy, bảo tàng và nhà hát quả thật là một trải nghiệm tuyệt vời. Cái công ty khởi nghiệp này quả là xịn, và chắc là rất mạnh mới có thể bố trí được bao nhiêu đó xe, bãi đỗ và chăm sóc khách hàng ở khu vực đắt đỏ nhất vùng Đông Nam Á này.

Họ phải mất bao lâu để làm thay đổi thói quen tiêu dùng, không chỉ của khách hàng trẻ và người du lịch, mà cả những người bảo vệ lớn tuổi, của nhóm thanh niên thích nghịch phá để làm ra được cái dịch vụ chỉ tốn có chút xíu tiền của người dùng mà giải quyết toàn bộ “nỗi đau của khách hàng” như vậy? Và khi mà rào cản tham gia thị trường này không hề quá lớn, thì làm sao để sống sót trong cuộc chiến mà nhà đầu tư nào cũng sẵn lòng bỏ tiền vào? Hàng loạt câu hỏi nổ ra trong đầu, khi mà bước đi vẫn còn lâng lâng cảm giác “lướt” trên cái xe điện này…

“Thế giới chi ra nhiều tỷ đô để xây tàu điện ngầm, nhưng đoạn đường cuối cùng thì chẳng ai quan tâm.” - đại diện Telepod, Giải pháp chia sẻ e-scooter – xe điện đứng dành cho một người, chia sẻ trong lần đến TP.HCM tìm kiếm thị trường. Và Telepod là một trong vô cùng nhiều những startup Singapore đang tham gia nền kinh tế mang tên “giao thông chia sẻ thế hệ mới”. Họ tin rằng, e-scooter sẽ dần thay thế toàn bộ hàng triệu chiếc xe đạp đang được giới khởi nghiệp đặt để trên toàn thế giới, đặc biệt là ở Trung Quốc. Vậy bài toán, là bên cạnh công nghệ, còn là tốc độ của việc mở rộng thị trường.

Sau khi tìm hiểu một vài người dùng, tôi mới biết đây là Neuron Mobility, một dịch vụ chia sẻ scooter. Tất cả những gì bạn cần làm để “thuê” một chiếc scooter là tải ứng dụng Neuron về di động, nhập thẻ tín dụng, tìm một trạm đổ xe scooter gần nhất, quét mã barcode trên xe và bắt đầu chuyến đi. Vậy thôi. Phí dịch vụ sẽ được tính theo thời gian bạn sử dụng và trừ trực tiếp vào thẻ tín dụng của bạn. Muốn kết thúc thì chỉ cần đưa xe tới trạm tập kết và quét mã code một lần nữa, vậy là xong. Còn nếu bạn muốn để xe ở đâu đó ngoài khu vực tập kết thì sẽ phải trả mức phí 5 đô Singapore, khoảng 85 ngàn tiền Việt.

Neuron Mobility đầu năm nay đã huy vốn động thành công 5 triệu đô la Singapore, khoảng 3,5 triệu đô la Mỹ để khám phá các cơ hội mới ở thị trường nước ngoài. Số tiền này đến từ SeedPlus, 500 startups, SEEDS Capital, ACE capital và một số nhà đầu tư khác.

Neuron không phải là startup duy nhất vận hành dịch vụ chia sẻ scooter tại Singapore. Ngoài ra còn có thể kể đến những cái tên như Telepod, Popscoot, Beam,... “Trước đây có rất nhiều startup về chia sẻ xe đạp, nhưng rồi xu hướng gần đây xuất hiện thêm nhiều startup chia sẻ scooter tại Singapore” - Goh Yiping, quản lý đối tác của quỹ đầu tư Quest Ventures, một trong những quỹ đầu tư mạo hiểm lớn nhất Đông Nam Á, chia sẻ.

Điều thú vị, là ở khu Launch Pad – hay được gọi là “Sillicon Valley của Singapore”, là địa bàn của Telepod, không có chỗ cho Neuron xuất hiện… Việc những platform chia sẻ scooter ngày càng phát triển và mở rộng cũng là chuyện dễ hiểu. Họ giải quyết bài toán di chuyển của khách hàng khi khoảng cách không quá xa để đi taxi, xe bus hay các loại giao thông công cộng khác và cũng không quá gần để đi bộ. Nó nhỏ gọn, an toàn và dễ sử dụng, đặc biệt là không cần phải biết hay tập bạn mới có thể chạy. Ai cũng có thể tự mình chạy một chiếc scooter!

Mô hình cho thuê scooter trong thành phố không phải mới trên thế giới. Những công ty như Neuron đang rất thịnh hành ở Mỹ với những cái tên Bird hoặc Lime. Telopod, một công ty chia sẻ scooter đang thử nghiệm mô hình tại Việt Nam tại khu Phú Mỹ Hưng, TP.HCM.

Nhưng, như một nhận xét trên trang công nghệ VOX, cuộc chiến này sẽ rất nhanh trở thành… biển máu, và có khi Uber và Grab sẽ thắng.

Tất cả các thành phố phát triển trên thế giới đang phải đối mặt với tắc nghẽn giao thông và ô nhiễm do quá trình đô thị hoá quá nhanh chóng. Điều này ngày càng làm tăng thêm áp lực lên giao thông công cộng. Một nghiên cứu từ INRIX, một công ty SaaS và DaaS toàn cầu, cung cấp nhiều dịch vụ Internet và ứng dụng di động liên quan đến giao thông đường bộ và dịch vụ lái xe, cho thấy 46% những vụ tắc nghẽn giao thông tại Mỹ có nguyên nhân từ những chiếc xe di chuyển dưới 3 km. Và những plalform như Neuron đang nở rộ lên như là giải pháp đúng cho vấn đề này.

Chia sẻ phương tiện, hoặc di chuyển chung, đang được định nghĩa là một chiến lược vận chuyển đổi mới, cho phép người dùng sử dụng trong khoảng thời gian ngắn hạn các phương thức vận chuyển trên cơ sở khi cần thiết. Có thể bao gồm nhiều hình thức vận chuyển khác nhau, như chia sẻ xe, dịch vụ chia sẻ xe đạp, đi chung xe và dựa trên nền tảng (ví dụ: Uber, Lyft, BlaBlaCar).

Ngày nay, mọi người có thể chọn cách di chuyển nội đô theo nhiều cách khác nhau. Sự tiện lợi từ việc bắt một chuyến đi chỉ bằng một cuộc gọi, chia sẻ chuyến đi với đồng nghiệp hoặc thuê một scooter bên ngoài nhà của bạn đã giúp đưa các nên tảng chia sẻ chuyến đi lên hàng đầu trong nền kinh tế chia sẻ hiện nay.

PwC – một trong bốn đơn vị kiểm toán tư vấn lớn nhất thế giới, dự đoán rằng năm lĩnh vực kinh tế chia sẻ chính, trong đó vận tải là một trong những ngành lớn nhất, sẽ tạo ra doanh thu toàn cầu 335 tỷ đô la vào năm 2025. Doanh thu tiềm năng này sẽ thúc đẩy nó phù hợp với doanh thu do ngành bán lẻ truyền thống tạo ra. Và theo Frost & Sullivan, vận tải là một trong những lĩnh vực hứa hẹn nhất cho các cơ hội đầu tư.