Cửa thu – thoát nước ngăn nghẹt rác và mùi hôi

Những năm gần đây, tình trạng ngập lụt do mưa lớn, triều cường tại TPHCM đã gây ảnh hưởng lớn đến đời sống của người dân và phát triển kinh tế của Thành phố. Một trong những nguyên nhân gây ngập đã được chỉ ra là do hệ thống cửa thu nước bị lấp, gây tắc nghẽn dòng chảy.

Hệ thống cửa thu nước được Thành phố lắp đặt trước đây thường nhỏ, hẹp, hay rác, lá rụng, bùn đất bít tắc. Vào mùa khô, nước bốc hơi, gây mùi hôi thối, cống bị nước bị tù đọng là nơi phát sinh muỗi và các dịch bệnh… Ngoài ra, một số người dân đã tự ý lấp, che đậy miệng thu nước để giảm mùi hôi từ cống, càng làm hạn chế khả năng thu, thoát nước mặt. Bên cạnh đó, kết cấu cửa thu nước kiểu cũ không đồng bộ với vỉa vè, mặt đường nên ảnh hưởng đến giao thông. Để thuận tiện khi di chuyển vào nhà, rất nhiều hộ dân tự ý lắp đặt đường dẫn từ mặt đường lên vỉa hè, gây cản trở đến dòng chảy nước mặt về miệng thu.

Trước những hạn chế, bất cập của cửa thu nước kiểu cũ, Công ty Thoát nước đô thị TPHCM đã nghiên cứu sản phẩm “Cửa thu – thoát nước ống cống ngăn nghẹt rác và mùi hôi”, khắc phục được những hạn chế của hệ thống cửa thu nước kiểu cũ.

ThS Trần Văn Chí, thành viên nhóm thực hiện giải pháp, cho biết, nguyên lý hoạt động của hệ thống mới là khi có mưa, nước mưa chảy tràn trên mặt đường được tập trung vào cửa thu - thoát nước. Tại đây, rác sẽ được lưới chắn rác kết hợp bó vỉa (dùng để chuyển tiếp cao độ giữa một số bộ phận trên đường phố, thường được bố trí ở mép hè đường, dải phân cách và đảo giao thông), giữ lại, chỉ cho nước, bùn, rác thải có kích thước nhỏ hơn mắt lưới đi qua, chảy vào hố thu nước. Nước từ hố thu chảy qua mương dẫn, áp lực nước sẽ đẩy cánh của van một chiều chảy vào hệ thống hố ga, ra cửa xả, theo các đường ống cống, rồi chảy ra sông, suối, ao, hồ, kênh, rạch.... Khi nước mặt tràn xuống miệng cống, van một chiều sẽ mở ra. Sau đó, hệ thống van này luôn được đóng kín, nên mùi hôi không bị bốc lên từ cống.

Nhờ cấu tạo như trên, không còn tình trạng bùn, đất, nước tù đọng tại cửa cống thoát nước và ngăn không cho rác chảy vào lòng cống. Cửa thu nước ngăn mùi kiểu mới có tiết diện thiết kế tối ưu, tận dụng tối đa diện tích bó vỉa để thu nước, giúp đảm bảo khả năng thu nước mặt đường và tạo mỹ quan, an toàn giao thông. Ngoài ra, lưới chắn rác có tới 3 loại - gồm nằm xiên, vuông góc với đường và hỗn hợp - phù hợp với mọi loại đường, khu dân cư trong thành phố.

Sản phẩm đã được lắp đặt thực tế gần 30 nghìn vị trí cống thu nước trên địa bàn TPHCM, đem lại hiệu quả cao trong việc cải tạo đường phố, chỉnh trang đô thị, cải thiện môi trường sống. Giải pháp đã được các Sở, Ban, ngành đánh giá tốt và UBND TPHCM cho phép triển khai tiếp tục trên địa bàn Thành phố.

Ngoài ra, gần 11 nghìn vị trí cống thu nước của nhóm tác giả còn được triển khai ở các tỉnh thành khác trên toàn quốc như Phú Quốc, Bình Phước, Quảng Ninh, Đà Nẵng, Bình Thuận, Long An, Hưng Yên, Quảng Bình, Kiên Giang, Khánh Hòa, Điện Biên, Bình Dương…

Thời gian tới, Công ty TNHH MTV Thoát nước đô thị TPHCM tiếp tục mở rộng phạm vi lắp đặt cửa thu nước ngăn mùi kiểu mới trên toàn Thành phố để khắc phục dứt điểm tình trạng mùi hôi, tăng cường khả năng thoát nước, góp phần cải thiện cuộc sống người dân và tôn tạo mỹ quan đô thị.

Giải pháp “Cửa thu – thoát nước ống cống ngăn nghẹt rác và mùi hôi” của nhóm vừa đoạt được giải Nhất của Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật TPHCM lần thứ 27 (năm 2022 – 2023).