Không hẳn là xót xa, vì chuyện bán mua doanh nghiệp là lẽ thường tình của quy luật thị trường, nhưng vẫn có chút tiếc nuối và nghĩ ngợi về những hợp tan của thế giới khởi nghiệp...
Trong email gửi tất cả những ai đã từng tải ứng dụng của mình, Uber viết: “Như bạn đã biết, Uber đã là một phần của đại gia đình Grab tại Việt Nam. Chúng tôi xin nhắc lại thông báo: Uber sẽ ngừng các hoạt động kinh doanh và hoàn tất chuyển giao sang nền tảng công nghệ Grab vào ngày 08 tháng 04 năm 2018. Để việc di chuyển của bạn luôn thuận tiện, bạn vui lòng sớm tải ứng dụng Grab và đăng ký với Grab”. Ngày nào, hai bên còn ở hai chiến tuyến cạnh tranh, giờ thì nhà đầu tư quyết định một tương lai khác cho cả hai.
Lại nhớ, vài tháng trước đây, Grab chính thức lập nhóm chuyên gia kỹ thuật của mình tại Việt Nam. Và thay vì chiêu mộ, tuyển dụng và đào tạo, họ đi “mua” lại một mớ những công ty nho nhỏ khác đang sở hữu đội ngũ kỹ thuật viên lành nghề mà họ mong muốn. Và nhớ lần đó, một vài cái tên từng lừng lẫy trên cộng đồng đã lặng lẽ biến mất. Những văn phòng làm việc theo “kiểu Google” - tức là rất sáng tạo, rất nhiều không gian làm việc và giải trí, cũng lặng lẽ treo biển cho thuê...
Mark Zuckerberg và bức ảnh với Sheryl Sanberg trên Facebook của anh ngày kỷ niệm 10 năm cô tham gia cùng đội ngũ.
Lại nhớ tuần trước, trên trang cá nhân của mình, Mark Zuckerberg, nhà sáng lập Facebook, đăng tải thư chúc mừng người giám đốc điều hành của mình: Hôm nay là ngày mà Sheryl tròn 10 năm tham gia Facebook. Giờ này, thật khó mà hình dung Facebook sẽ ra sao nếu thiếu Sheryl. Tôi luôn nói rằng, không bao giờ có một người nào đó có thể dẫn dắt một doanh nghiệp, mà luôn phải là một đội ngũ. “Chúng tôi đã gặp phải rất nhiều thách thức, nhưng tôi tin tuyệt đối vào Sheryl. Cô ấy là đạo diễn phía sau sự lớn mạnh của Facebook cũng như 70 triệu doanh nghiệp khác hoạt động trên nền tảng của chúng tôi. Cô ấy là người tạo cảm hứng để xây dựng văn hoá công ty, là người cố vấn đồng hành tốt nhất, và quan trọng hơn hết, Sheryl là người bạn thân nhất mà tôi luôn gọi đầu tiên khi có những việc lớn trong đời... Chúng ta sẽ cùng nhau đi tiếp thập kỷ tiếp theo nhé”.
Người phụ nữ tác giả của tập sách “Dấn thân” này phản hồi: “Mark, cảm ơn vì đã là ông sếp tốt nhất, đối tác và người bạn. Mười năm, tôi vẫn hào hứng để bắt đầu và kết thúc mỗi tuần làm việc cùng nhau. Tôi tự hào về anh, và về tất cả thành viên trên toàn thế giới vì mọi thứ họ đang làm mỗi ngày và trở thành những đồng nghiệp tuyệt vời...”
Nhiều người vỗ tay và thả tim hưởng ứng đoạn trao đổi này, vì sự gắn bó và tôn trọng nhau giữa nhóm khởi nghiệp thuở xưa, giờ trên đỉnh vinh quang vẫn dốc lòng vì nhau và vì công ty. Nhiều người khác lại dẫn ra bao nhiêu câu chuyện tan rã của quá chừng nhóm khởi nghiệp, có khi chưa kịp làm ra sản phẩm đã có người rời đội ngũ, có khi gặp nhà đầu tư đầu tiên đã xuất hiện tranh chấp về tài chính, và nhiều nhất, là khi có quá nhiều tiền, họ không làm việc với nhau được nữa. Chuyện Steve Jobs bị đuổi ra khỏi công ty do mình góp công xây dựng, chuyện những đồng sáng lập nhảy ra cạnh tranh với sản phẩm tương tự. Bao nhiêu là giông bão của thế giới khởi nghiệp được kể ra, để chúc lành cho tinh thần đồng đội của Facebook.
Đi ngang qua văn phòng từng là bản doanh miền Trung của Uber, thấy hơi có chút trống vắng. Lại thấy cái ghế sô pha phía trước, là nơi đã ngồi nghe tranh cãi của hai cậu bạn thân từ Nhật về Việt Nam khởi nghiệp. Ngày cũng như đêm đều dốc sức ngồi lập trình, xây dựng đội ngũ, thử nghiệm thị trường... cho tới lúc “hết chịu đựng được nhau nữa”, bèn chia tay. Nhìn họ ký tờ giấy, xác nhận mỗi bên ôm một bản copy mã nguồn của phần mềm đã cùng tạo ra và cam kết không khiếu nại nếu bên nào dùng nó để phát triển tiếp sản phẩm, chẳng biết nói gì ngoài tiếng thở dài...
Ông Lê Văn Hiểu, phó chủ tịch Hội doanh nhân Trẻ Việt Nam, nói trong một lần gặp gỡ khởi nghiệp: “Với tôi, điều quan trọng nhất để quan tâm đến đầu tư một doanh nghiệp khởi nghiệp là nhìn thấy sự kiên trì của họ. Kiên trì với sứ mệnh mà mình tự đặt ra, kiên trì với sản phẩm mà mình chưa kịp tạo dựng xong, và kiên trì cùng với đội ngũ đã cùng nhau chia sẻ lý do để bắt đầu khởi nghiệp...”.