Trong lời cam kết đầu năm theo phong tục phương Tây (New Year’s resolution), nhà đồng sáng lập Microsoft, tỷ phú giàu thứ hai thế giới Bill Gates mong muốn thay đổi toàn diện chính sách năng lượng của nước Mỹ.

Hôm 30/12/2018, vị mạnh thường quân hào hiệp đã công bố một lá thư nêu chi tiết những nhận định của ông về năm 2018 và kỳ vọng cho năm 2019. Theo đó, một trong những mục tiêu năm tới của ông là thuyết phục các lãnh đạo Mỹ chủ động hơn trong chiến lược “năng lượng hạt nhân tiên tiến” – để thật sự đem lại lợi ích cho tương lai môi trường của chúng ta.

Điện hạt nhân hiện đang cung cấp gần 20% nhu cầu của nước Mỹ, tuy nhiên hầu hết các lò phản ứng đều đã được xây dựng từ 30 năm trước. Ảnh: Futurism.

Điện hạt nhân hiện đang cung cấp gần 20% nhu cầu của nước Mỹ, tuy nhiên hầu hết các lò phản ứng đều đã được xây dựng từ 30 năm trước. Ảnh: Futurism.

Năng lượng hạt nhân sinh ra từ phản ứng chia tách hạt nhân của một nguyên tử (phân hạch) hoặc kết hợp hạt nhân của hai nguyên tử (hợp hạch). Trên thực tế, các lò phản ứng phân hạch hiện đang đáp ứng khoảng gần 20% nhu cầu tiêu thụ điện của toàn nước Mỹ. Và mặc dù không hoặc ít phát thải khí nhà kính (CO2), nhưng công nghệ lò phản ứng hạt nhân hiện tại đã không còn lý tưởng khi phần lớn đều được xây dựng từ hơn 30 năm trước và cần nhiều plutonium – nhiên liệu đắt đỏ và không hề dễ tiếp cận. Ngoài ra, quá trình này cũng tạo ra một số sản phẩm phụ không mong muốn khác, trong đó có chất phóng xạ.

Hiện tại, tuy chưa thể tìm ra cách kiểm soát phản ứng tổng hợp hạt nhân ổn định nhưng các nhà khoa học cũng đang tiến rất gần đến mục tiêu này. Một khi thành công, nhân loại chắc chắn sẽ có một nguồn năng lượng sạch và gần như vô tận tạo ra từ hydro – thứ dễ dàng tiếp cận hơn nhiều so với plutoni, chưa kể sản phẩm phụ duy nhất sẽ chỉ là một lượng nhỏ helium .

Trong thư, Gates nhận định, “năng lượng hạt nhân thực sự là một giải pháp lý tưởng để đối phó với tình trạng biến đổi khí hậu, bởi đó là dạng năng lượng duy nhất không phát thải carbon, thích hợp để triển khai trên quy mô lớn và sẵn có 24/7. Tuy nhiên, nước Mỹ đang có dấu hiệu chững lại trong lĩnh vực nghiên cứu năng lượng hạt nhân vài thập kỷ gần đây. Để lấy lại vị thế của một người dẫn đầu, chúng ta cần phải cam kết tăng thêm tài trợ, sửa đổi quy định để thuyết phục các nhà đầu tư thấy được tầm quan trọng của vấn đề – Gates viết. Ông tin rằng cam kết đổi mới này sẽ là chìa khóa giúp nước Mỹ khắc phục những hạn chế bởi công nghệ hạt nhân hiện tại, theo cách làm lợi đáng kể cho môi trường.

Trong thư cam kết đầu năm theo phong tục phương Tây, Bill Gates nêu bật tầm quan trọng của năng lượng hạt nhân. Ảnh: Gates' Notes.

Trong thư cam kết đầu năm theo phong tục phương Tây, Bill Gates nêu bật tầm quan trọng của năng lượng hạt nhân. Ảnh: Gates' Notes.

“Hoa Kỳ hoàn toàn có khả năng và đặc biệt phù hợp để tạo ra những tiến bộ này với đội ngũ khoa học gia đông đảo, các doanh nhân và nguồn vốn đầu tư đẳng cấp đứng đầu thế giới”, Gates viết. Sau cùng, ông bổ sung thêm, rằng thế giới cần phải theo đuổi nhiều giải pháp nhằm ngăn chặn tình trạng biến đổi khí hậu; trong số đó, năng lượng hạt nhân tiên tiến thực sự là một hướng đi phù hợp, và ông kỳ vọng sẽ thuyết phục được các nhà lãnh đạo Mỹ tham gia tích cực hơn vào cuộc chơi.