Thế giới côn trùng Việt Nam qua ảnh

Tại Bảo tàng Dân tộc học, Hà Nội, đang diễn ra triển lãm “Khám phá đa dạng côn trùng Việt Nam” gồm 38 tác phẩm của nhiếp ảnh gia Saulo Bambi (Bảo tàng Lịch sử tự nhiên, Đại học Florence, Ý) và PGS.TS Vũ Văn Liên (Bảo tàng Thiên nhiên, Viện hàn lâm KH&CN Việt Nam).

Các bức ảnh khổ lớn 85X85cm hoặc 100X100cm ghi lại quá trình tiến hóa và thích nghi với môi trường sống của các loài côn trùng. Trong đó, các bức ảnh của Saulo Bambi được chụp từ năm 2010 đến nay trong các chuyến đi cùng các nhà côn trùng học Việt Nam đến các vườn quốc gia và khu bảo tồn thiên nhiên trên khắp đất nước; còn các bức ảnh của nhà côn trùng học Vũ Văn Liên được chụp từ cuối những năm 1990 đến gần đây trong các chuyến đi thực địa.

Côn trùng chiếm gần 80% tổng số loài sinh vật trên hành tinh, với hơn 1 triệu loài đã biết. Phần lớn côn trùng có ích hoặc vô hại, chỉ có chưa đến 0,1% thuộc loài gây hại. Theo PGS Vũ Văn Liên, là nước đứng thứ 16 về đa dạng sinh học, Việt Nam có một thế giới côn trùng rất phong phú. “Chưa có thống kê đầy đủ nhưng Việt Nam phải có 10 đến 20 nghìn loài côn trùng và nếu nghiên cứu đầy đủ có thể có đến 100 nghìn loài,” vị PGS, Phó giám đốc Bảo tàng Thiên nhiên nói.

Tuy nhiên, trong 20 năm đặt chân đến khắp các vườn quốc gia và khu bảo tồn trong nước, ông nhận thấy có nhiều loài côn trùng trước đây phổ biến giờ cũng khó gặp hơn. “Sự suy giảm này là do môi trường thay đổi và các cánh rừng bị thu hẹp. Có những loài như bướm phượng, vốn thường gặp trên các đỉnh núi giờ cũng ít thấy,” ông chia sẻ.

Hiện tượng nhiều loài côn trùng dường như biến mất này có lẽ cũng nằm trong xu hướng toàn cầu. Nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học Úc phát hiện ra rằng 10% các loài côn trùng được biết đến trên toàn cầu đã bị tuyệt chủng. Trong số các loài côn trùng còn lại, 41% đang có xu hướng suy giảm. Trong 30 năm qua, tốc độ suy giảm của tất cả các loài côn trùng vào khoảng 2,5% mỗi năm và nếu tốc độ này không được kìm hãm thì 100 năm nữa thế giới sẽ không còn côn trùng, các nhà khoa học cảnh báo.

Thông qua triển lãm, BTC mong muốn nâng cao hiểu biết của người xem về thế giới côn trùng và môi trường sống của chúng, với hy vọng có thể khuyến khích việc bảo vệ sự đa dạng của côn trùng nói riêng, các loài động và thực vật nói chung, “để thế giới tự nhiên mãi mãi đồng hành với con người” như lời PGS Vũ Văn Liên.

Song song với triển lãm ảnh, tại Bảo tàng Thiên nhiên - đơn vị phối hợp tổ chức triển lãm - diễn ra hoạt động bổ trợ, giới thiệu cách làm tiêu bản côn trùng, cho phép khách tham quan tự tay làm tiêu bản mẫu bướm.

Triển lãm kéo dài đến hết ngày 18/6/2019.