Mường Chà là địa bàn còn nhiều khó khăn của tỉnh Điện Biên. Bao đời nay, bà con nông dân Mường Chà vẫn mơ về một thứ nông sản có thể giúp người dân thoát nghèo. Và cuộc sống của bà con nơi đây đã đổi thay khi cây dứa xuất hiện….
Bà con gọt dứa sẵn để người mua có thể thưởng thứchương vị dứa Mường Chà. Ảnh: V.DNgắn cây nhưng dài lợi nhuận
Khoảng 5 năm trở lại đây, cây dứa được nông dân huyện Mường Chà, tỉnh Điện Biên trồng trên diện tích hơn 60ha tại các xã: Sa Lông, Na Sang, Mường Mươn… Quả dứa đã trở thành nguồn thu nhập chính của nhiều hộ đồng bào dân tộc Mông, Thái ở địa phương. Theo đánh giá của ngành nông nghiệp, trung bình 1ha dứa ở Mường Chà cho thu về trên 110 triệu đồng, sau khi trừ chi phí giống, phân bón, người dân thu lãi từ 80-90 triệu đồng/năm.
So với trồng lúa, ngô thì trồng dứa đem lại nguồn thu cao hơn tới 4-5 lần, trong khi đó vốn đầu tư cho loại cây này không quá lớn, cũng không đòi hỏi một trình độ canh tác quá cao so với khả năng của bà con nơi đây. Vì thế, cây dứa phát triển rất nhanh, từ 4-5ha vào năm 2012, đến nay dứa đã phủ kín nhiều nương vườn và vẫn đang tiếp tục được phát triển.
Người dân xã Na Sang bày bán dứa ngay bên đường Quốc lộ nên du khách tha hồ lựa chọn. Ảnh: Vinh Duy
Chị Giàng Thị Dung – một trong những hộ tiên phong với hơn 24.000 gốc dứa ở bản Háng Lìa, xã Sa Lông kể: “Vợ chồng tôi còn trẻ nên rất chịu khó làm ăn. Nhưng làm mãi vẫn chẳng đủ no vì đất nương vừa dốc vừa bạc màu, bắp ngô bé, bông lúa ngắn và lép. Năm 2012, thấy người ta bảo trồng dứa cho thu nhập cao hơn. Chúng tôi đi ra tận chợ hỏi giá dứa, đi hỏi giá giống cây và học cách chăm sóc. Thấy cũng không khó lắm nên vợ chồng tôi bàn nhau vay vốn trồng thử hơn 3.000 gốc. Ai ngờ ngay từ vụ đầu đã lãi mấy chục triệu, trồng một lần nhưng thu mãi."
Chị Dung kể tiếp: "Chồng tôi bảo cây dứa này trồng ngắn ngày nhưng dài lợi nhuận. Bây giờ với hơn 24.000 gốc dứa, mỗi năm tôi thu lãi hơn 100 triệu đồng. Bản này có gần 30 hộ dân thì nhà ai bây giờ cũng trồng dứa”.
Phát triển dứa thành cây hàng hóa
Sau nhiều năm phát triển, cây dứa ở tỏ ra phù hợp với điều kiện khí hậu thổ nhưỡng của Mường Chà. Dứa không chỉ cho quả to mà còn có mùi thơm, vị ngọt tốt hơn nhiều nơi khác, được người tiêu dùng ưa chuộng. Nhiều tư thương ở tận Lao Cai, Yên Bái, Hà Nội… đã cất công đi 300-500km để đến Mường Chà thu gom dứa quả về bán.
Anh Trần Văn Toản, một tư thương chuyên mua dứa, đến từ thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái, cho biết: “Dứa Mường Chà ăn có vị thơm, ngon, ngọt hơn so với các vùng Lào Cai, Yên Bái. Đặc biệt dứa ở đây được bà con để chín tự nhiên trên nương chứ không hề thu hoạch sớm hoặc phun thuốc kích thích nên rất an toàn. Vì thế, người kinh doanh chúng tôi rất an tâm khi thu mua nông sản ở đây”. Không chỉ các tư thương đến thu mua với số lượng lớn mà bất cứ ai có dịp đi qua Mường Chà đều mua vài quả dứa về làm quà.
Có mặt tại vùng dứa nguyên liệu xã Na Sang của huyện Mường Chà vào đúng vụ thu hoạch làm cánh phóng viên chúng tôi phải căng lồng ngực hít lấy hít để cái hương thơm ngào ngạt đang tỏa ra từ những nương dứa với nhiều trái to, vàng rộm.
Anh Giàng A Chía, bản Na Sang, xã Na Sang thu hoạch dứa chuẩn bị bán cho thương lái. Ảnh: Vinh Duy
Anh Giàng A Chía, bản Na Sang, xã Na Sang tâm sự: “Cây dứa thực sự đã giúp gia đình tôi thoát nghèo. Trước đây, 6 miệng ăn trong nhà chỉ trông chờ vào hơn 1ha đất trồng ngô, lúa nương nên năm nào cũng phải nhờ Nhà nước hỗ trợ. Nhưng 5 năm phát triển cây dứa thì 3 năm nay nhà tôi đã thoát nghèo. Trung bình mỗi năm tôi thu nhập trên 100 triệu đồng. Trồng dứa không mất nhiều công chăm sóc, lại cho thu nhập cao, dứa chín đến đâu có người đến thu mua hết đến đấy”.
Anh Giàng A Chía, bản Na Sang cho biết thêm: Bây giờ dân Na Sang không chỉ trồng dứa chín tự nhiên vào mùa hè mà còn biết cách trồng dứa chín lệch mùa để phục vụ những nhu cầu của khách trong dịp tết nguyên đán hay các ngày rằm, ngày lễ, nhu cầu hàng ngày của các quán ăn. Bình thường mỗi quả dứa chín tôi bán 10.000 đồng, còn dứa xanh được các nhà hàng mua về làm thực phẩm thì giá cao hơn nhiều. Dân ở đây đã chọn cây dứa là cây xóa nghèo – làm giàu cho mình đấy.
Trao đổi với phóng viên NTNN, ông Nguyễn Minh Phú - Chủ tịch UBND huyện Mường Chà thông tin: “Đến nay diện tích dứa cho thu hoạch ở Mường Chà đã lên đến trên 60ha. Năng suất trung bình khoảng 30 tấn/ha, thu nhập khoảng 80 – 100 triệu đồng/ha”.