Facebook Inc vừa công bố các kế hoạch đầy tham vọng trong việc ra mắt một loại tiền ảo mới có tên Libra, một phần trong nỗ lực mở rộng sang thanh toán kỹ thuật số ngay. Động thái này lập tức gây lo ngại về quyền riêng tư.
Gã khổng lồ mạng xã hội Facebook đã liên kết với 28 đối tác bao gồm Mastercard, PayPal và Uber để thành lập Hiệp hội Libra, có trụ sở tại Geneva và quản lý đồng tiền kỹ thuật số mới, theo các tài liệu tiếp thị và phỏng vấn các giám đốc điều hành Facebook. Đến thời điểm hiện tại, không có ngân hàng nào là một phần của nhóm Libra.
Để tạo thuận lợi cho các giao dịch, Facebook cũng tạo ra Calibra, một công ty con sẽ cung cấp ví kỹ thuật số để lưu, gửi và chi tiêu Libra. Calibra sẽ được kết nối với nền tảng nhắn tin Facebook Messenger và WhatsApp.
Các nhà tài trợ của Libra
Toàn bộ hệ thống dự kiến sẽ ra mắt vào nửa đầu năm 2020
Giám đốc điều hành Facebook và những người khác liên quan đến Libra có khát vọng lớn. Họ hy vọng nó sẽ không chỉ hỗ trợ các giao dịch giữa người tiêu dùng và doanh nghiệp trên toàn cầu, mà còn cung cấp các dịch vụ tài chính cho những người tiêu dùng không dễ tiếp cận các ngân hàng.
Facebook cũng đang trông đợi Libra có thể đem lại nhiều doanh thu hơn từ bộ ứng dụng có sẵn của công ty, điều đã xảy ra trên các mạng xã hội Trung Quốc như WeChat.
Đại diện Maxine Waters, Chủ tịch Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện Hoa Kỳ, kêu gọi các giám đốc điều hành của Facebook làm chứng trước Quốc hội và yêu cầu công ty tạm dừng phát triển Libra cho đến khi các nhà lập pháp và cơ quan quản lý xem xét dự án.
"Với thông báo rằng họ có kế hoạch tạo ra một loại tiền ảo, Facebook đang tiếp tục mở rộng không kiểm soát và mở rộng phạm vi tiếp cận cuộc sống của người dùng", Waters nói trong một tuyên bố.
Các cơ quan quản lý, nhà lập pháp và quan chức chính phủ khác trên toàn cầu cũng nhanh chóng đưa ra những tuyên bố quan trọng. Bộ trưởng Tài chính Pháp cho biết ông đã yêu cầu người đứng đầu ngân hàng trung ương từ các nước G7 viết báo cáo về dự án Libra.
Một đại diện của Facebook cho biết công ty mong muốn trả lời các câu hỏi của các nhà lập pháp.
Trước thông báo về Libra, Facebook vốn đã phải đối mặt với phản ứng dữ dội về việc xử lý sai dữ liệu người dùng và không làm đủ để ngăn chặn sự can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Những vấn đề đó đã khiến một số quan chức chính phủ kêu gọi Facebook phải chịu các hình phạt, hoặc bị buộc phải chia nhỏ công ty.
Kevin Weil, người điều hành sản phẩm sáng kiến Libra, cho biết Facebook hy vọng họ có thể đưa các nhà quản lý toàn cầu vào bàn đàm phán bằng cách công khai kế hoạch của mình. "Nó (việc công bố) cho chúng tôi một cơ sở để có những cuộc trò chuyện hữu ích với các nhà quản lý trên toàn thế giới", Weil nói. "Và chúng tôi rất mong đợi được trò chuyện".
Cái tên "Libra" xuất phát từ các phép đo trọng lượng của La Mã, dấu hiệu chiêm tinh cho công lý và từ tiếng Pháp cho tự do, David Marcus, người đứng đầu dự án Libra của Facebook cho biết. "Tự do, công lý và tiền bạc, đó chính xác là những gì chúng tôi đang cố gắng làm ở đây", Marcus nói trong một cuộc phỏng vấn.
Cổ phiếu Facebook mới đây tăng 0,1%.
Chính sách với tiền ảo?
Facebook đang bước vào một trong những lĩnh vực tài chính ít được kiểm soát nhất.
Bitcoin, đồng tiền kỹ thuật số nổi tiếng nhất, được tạo ra vào năm 2008 như một sự thay thế cho các loại tiền tệ truyền thống được kiểm soát bởi chính phủ và ngân hàng trung ương. Một số quốc gia đã khám phá các cách để điều tiết thị trường kể từ đó, nhưng đa phần giao dịch tiền điện tử vẫn không được giám sát.
Trong khi đó, các nhà đầu tư đã mất hàng trăm triệu đô la từ những lần rớt giá và các vụ hack tiền ảo. Thị trường tiền ảo cũng phải đối mặt với các cáo buộc rửa tiền và tài trợ khủng bố.
Nhưng tình trạng của Facebook, một người khổng lồ ở Thung lũng Silicon có tầm với đến hàng tỷ người trên thế giới, có thể giúp hợp pháp hóa những gì cho đến nay là một thị trường ngách và đầy biến động.
Các thành viên khác của Hiệp hội Libra bao gồm các công ty như Visa, Spotify, eBay và Vodafone, cũng như các quỹ đầu tư mạo hiểm như Andreessen Horowitz.
Họ hy vọng Hiệp hội sẽ có 100 thành viên khi ra mắt Libra. Mỗi người được một phiếu bầu về các quyết định quan trọng và các công ty phải đầu tư ít nhất 10 triệu đô la để tham gia.
Hiệp hội hướng đến huy động tiền qua các kênh riêng tư trong những tháng tới. Facebook không có kế hoạch duy trì vai trò lãnh đạo Hiệp hội sau năm 2019.
Mặc dù không có ngân hàng lớn trong số các thành viên ban đầu, nhưng Hiệp hội đã có các cuộc thảo luận với họ, Jorn Lambert, phó chủ tịch điều hành các giải pháp kỹ thuật số tại Mastercard, cho biết.
Nhiều nhà đầu tư lớn đang chờ xem các nhà quản lý và người tiêu dùng phản ứng với dự án như thế nào trước khi quyết định có tham gia hay không, ông nói.
Một số nhà tài trợ Libra thừa nhận rằng những cuộc cãi vã về quyền riêng tư của người tiêu dùng hoặc rào cản chính sách có thể cản trở các mục tiêu của Libra và nêu chi tiết một số bước họ đang thực hiện để giải quyết những vấn đề đó.
Cách bảo đảm an toàn riêng tư cho người dùng, công nghệ blockchain, là mọi giao dịch được thực hiện bằng tiền ảo đều được ghi lại bởi tất cả máy tính trong vào mạng, dưới tên ẩn để thông tin cá nhân của người dùng không được kết nối trực tiếp với giao dịch. Trên mạng Libra, bất kỳ người dùng nào cũng có thể truy cập vào bản ghi ẩn danh của bất kỳ giao dịch nào. Tuy nhiên trên các mạng tiền ảo khác, các công ty và chính phủ đã có thể kết nối một người dùng cụ thể với các giao dịch của họ bằng cách phân tích hành vi trong việc sử dụng tiền tệ của họ.
Calibra cũng có kế hoạch tiến hành kiểm tra xác thực đối với những khách hàng muốn đăng ký, sử dụng quy trình xác minh và chống gian lận phổ biến của các ngân hàng. Công ty con này sẽ chỉ chia sẻ dữ liệu khách hàng với Facebook hoặc các bên bên ngoài nếu có sự đồng ý, hoặc trong "các trường hợp giới hạn" cần thiết, Facebook cho biết. Các trường hợp có thể bao gồm thực thi pháp luật, an toàn công cộng hoặc chức năng hệ thống chung.
Sri Shivananda, giám đốc công nghệ của PayPal, cho biết dự án vẫn còn trong thời gian "rất, rất sớm" về mặt chấp thuận chính sách cần thiết.
Và Lambert từ Mastercard nói rằng nếu dự án bị phản đối quá nhiều, thì "chúng tôi có thể không khởi động".
Nguồn: