Năm 2020 đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử, công suất các nhà máy điện than bị đóng cửa hoặc ngừng hoạt động cao hơn công suất được đưa vào vận hành trong sáu tháng đầu năm.

Từ ngày 1/1 đến ngày 30/6, 18,3 gigawatt (GW) điện than đã được đưa vào vận hành, trong khi đó 21,2 GW bị ngừng hoạt động, dẫn đến mức sụt giảm ròng 2,9 GW công suất điện than toàn cầu, theo cơ sở dữ liệu Theo dõi Các Dự án Điện than Toàn cầu (GCPT) của Tổ chức Giám sát Năng lượng Toàn cầu.

Không tính Trung Quốc, công suất vận hành của các nhà máy điện than trên thế giới đã đạt đỉnh vào năm 2018, và xu hướng có vẻ sẽ chững lại.

Trong nửa đầu năm 2020, Trung Quốc chiếm 90% công suất điện than dự kiến đưa vào vận hành (53,2 GW trên tổng 59,4GW) của thế giới. Việc xây dựng thêm các nhà máy điện than quy mô lớn sẽ chỉ làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng dư thừa điện than của quốc gia này, theo một báo cáo do Đại học Maryland công bố cuối tuần qua. Công suất vận hành trung bình trên thực tế của các nhà máy điện than ở Trung Quốc hiện nay đang dưới mức 50% và sẽ tiếp tục hạ xuống dưới 45% vào năm 2025, báo cáo nói trên dự đoán.

Công suất điện than toàn cầu suy giảm chủ yếu do châu Âu cho​​ ngừng hoạt động 8,3 GW điện than trong năm nay.

Ở Đông Nam Á, chỉ có 1,0 GW công suất điện than được đề xuất bổ sung. Trong đó, ở Việt Nam, Quy hoạch Phát triển Điện 8 sắp tới đang đề xuất loại bỏ 9,5 GW công suất điện than đã phê duyệt và đẩy lùi thêm 7,6 GW đến sau năm 2030. So với quy hoạch 7 điều chỉnh, mức giảm này sẽ loại bỏ gần một nửa (48%) công suất nhiệt điện than được​​ quy hoạch bổ sung đến năm 2030, từ 35,5 GW xuống còn 18,4 GW.

Liên Hợp Quốc đã kêu gọi các nước đình chỉ việc xây dựng các nhà máy điện than mới vào năm 2020 nhằm đáp ứng mục tiêu của Hiệp định khí hậu Paris. Tuy nhiên, vẫn còn 189,8 GW công suất điện than đang được xây dựng trên toàn cầu và 331,9 GW khác đang trong giai đoạn lập kế hoạch tiền xây dựng.

“Đại dịch Covid đã làm đình trệ việc phát triển nhà máy điện than trên toàn thế giới, đem đến một cơ hội hiếm hoi cho các quốc gia đánh giá lại kế hoạch năng lượng của mình trong tương lai và lựa chọn con đường tối ưu hóa chi phí, đó là thay thế năng lượng than bằng năng lượng sạch.” Christine Shearer, Giám đốc Chương trình về Than tại Tổ chức Giám sát Năng lượng Toàn cầu cho biết.“Cuộc chuyển đổi này nếu diễn ra sẽ kích thích các nền kinh tế, tạo việc làm mới và giúp thế giới đáp ứng được các mục tiêu khí hậu toàn cầu.”

Nguồn:

GEM, Media Climate Net