Chương trình phối hợp của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) đặt mục tiêu thanh toán HIV/AIDS vào năm 2030. Tuy nhiên, theo nghiên cứu mới nhất của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tình trạng thiếu xét nghiệm giám sát HIV có thể hạn chế khả năng hoàn thành mục tiêu này.

Một xét nghiệm HIV được tiến hành trong phòng thí nghiệm. Ảnh: Bustle

Nhóm nghiên cứu đã phân tích các cuộc điều tra hằng năm do 127 quốc gia gửi tới WHO từ năm 2012-2014. Họ tập trung vào năng lực xét nghiệm CD4 - đếm số tế bào bạch cầu CD4 trong máu để tiên lượng về nguy cơ nhiễm trùng cơ hội và lượng tải virus HIV (VL) để biết tình trạng nhiễm HIV có phải ngày càng nặng hơn hay không. Họ nhận thấy năng lực xét nghiệm CD4 hiện tại đủ để đáp ứng nhu cầu, nhưng năng lực thực hiện VL lại không đạt.

Thực tế, chỉ 13,7% số xét nghiệm CD4 và 36,5% số xét nghiệm VL được làm so với con số cần thực hiện.

Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng các nước có thu nhập trung bình thấp chưa sẵn sàng giải quyết những thách thức về xét nghiệm. Khó khăn xuất phát từ tình trạng thiếu thuốc thử, trang thiết bị thiếu hoặc không được duy trì đúng, thiếu nhân viên, các thử nghiệm không được tiến hành thường xuyên.

Trưởng nhóm nghiên cứu Vincent Habiyambere cho biết, ông và các cộng sự đang thúc đẩy việc xây dựng mô hình kế hoạch chiến lược phòng thí nghiệm quốc gia để tăng hiệu quả xét nghiệm. Trong mô hình này, chính phủ và các tổ chức quốc tế có vai trò thực hiện, giám sát kế hoạch chiến lược.

“Tăng cường năng lực lãnh đạo, nguồn lực, lập kế hoạch và quản lý là các yếu tố cần để mở rộng các dịch vụ phòng thí nghiệm” - nhóm tác giả kết luận.