Đề xuất bổ cập nước sạch cho sông Tô Lịch

Sông Tô Lịch là dòng sông có ý nghĩa lịch sử, văn hóa và tâm linh của Hà Nội. Núi Nùng - Sông Tô được coi là biểu tượng của kinh thành Thăng Long xưa. Sông Tô Lịch (có chiều dài khoảng 14,6km) cùng sông Kim Ngưu, sông Lừ và sông Sét tạo nên hệ thống thoát nước chính của thành phố Hà Nội.

Theo số liệu của Viện Nghiên cứu Cấp thoát nước và Môi trường, sông Tô Lịch tiếp nhận nước mưa và nước thải của lưu vực 77,5km² với lưu lượng 30m³/s. Mỗi ngày tiếp nhận khoảng 150.000m³ nước thải sinh hoạt, khu công nghiệp.

Theo đánh giá của các nhà khoa học, tình trạng ô nhiễm của sông Tô Lịch rất nghiêm trọng, hoàn toàn không thể sử dụng nước sông trong sinh hoạt, sản xuất, trồng trọt. Những năm qua, thành phố Hà Nội đã có nhiều giải pháp khác nhau để cải tạo dòng sông. Tuy vậy, tình hình hiện nay chưa có gì cải thiện.

KTS Phạm Thanh Tùng, Chánh văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam, đưa ra những thông tin tổng quan về quy hoạch kiến trúc các dòng sông thuộc Hà Nội. Đối với sông Tô Lịch, ông nêu quan điểm quy hoạch cải tạo dòng sông đang ô nhiễm như hiện nay thành dòng sông thoát nước mưa; có giải pháp bổ cập nước thường xuyên cho dòng sông; tiếp tục thực hiện việc cống hóa hai bên dòng sông để thu nạp nước thải; quy hoạch cảnh quan kiến trúc hai bên dòng sông.

Với kinh nghiệm nhiều năm nghiên cứu về tình trạng ô nhiễm ở các dòng sông, nhất là sông Tô Lịch, GS.TS Trần Đức Hạ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Cấp thoát nước và Môi trường, nêu những giải pháp cụ thể để cải tạo, khôi phục dòng sông Tô Lịch. Trong đó, theo ông, trước hết phải rà soát và điều chỉnh quyết định 725 về phê duyệt quy hoạch thoát nước thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 ban hành năm 2013, trong đó có việc đưa một phần nước thải lưu vực S3 (gồm các quận Cầu Giấy và huyện Từ Liêm) về nhà máy xử lý nước thải Hồ Tây và đưa nội dung thu gom, xử lý nước thải phân tán bảo đảm quy chuẩn môi trường trước khi xả vào sông. Đồng thời, thực hiện dự án bổ cập nước sạch cho sông Tô Lịch cũng như các sông hồ khác của Hà Nội từ nguồn nước sông Hồng và nước thải sau xử lý; nghiên cứu các giải pháp tăng cường khả năng tự làm sạch sông Tô Lịch và các sông hồ nội đô khác có kết hợp với các công trình cảnh quan, vui chơi giải trí trên mặt nước. Ngoài ra, cũng cần xây dựng hệ thống quan trắc chất lượng nước và chế độ thủy văn của sông Tô Lịch và sông hồ nội đô để kịp thời điều chỉnh lưu lượng nước bổ cập và kiểm soát hoạt động các nhà máy và công trình xử lý nước thải xả vào sông; xây dựng chế tài bảo vệ môi trường sông Tô Lịch và sông hồ nội đô.