Liệu pháp la hét nguyên thủy (PST) được tạo ra bởi nhà tâm lý học Arthur Janov vào cuối những năm 1960. Tuy nhiên, các chuyên gia hiện đại nói rằng liệu pháp này có rất ít bằng chứng về hiệu quả.

PST dựa trên ý tưởng rằng những chấn thương thời thơ ấu bị dồn nén là gốc rễ của chứng loạn thần kinh và la hét có thể giúp giải phóng và giải quyết nỗi đau.

Giáo sư Sascha Frühholz thuộc khoa tâm lý học tại Đại học Zurich - người nghiên cứu các cơ chế nhận thức và thần kinh của quá trình sản xuất giọng nói và xử lý cảm xúc - cho biết: “Không có bằng chứng khoa học nào cho thấy liệu pháp la hét nguyên thủy có tác dụng tích cực trong việc điều trị các rối loạn tâm thần và tâm lý. Điều trị tâm lý hiện đại phải dựa trên bằng chứng, và không có trường phái trị liệu tâm lý nghiêm túc nào sử dụng liệu pháp la hét nguyên thủy”.

Hình minh họa. Nguồn: Alamy

“PST cũng dựa trên giả định không chính xác rằng các sự kiện đầu đời đau thương được lưu trữ dưới dạng các phức hợp về tinh thần và thể chất - giống như một nhà tù - chỉ có thể được giải quyết bằng cách 'xả ra’ trong khi la hét”, Frühholz nói thêm. “Không có bằng chứng khoa học cho điều này”.

Frühholz cũng lưu ý rằng liệu pháp la hét chủ yếu sử dụng tiếng la hét giận dữ - điều này có thể phản tác dụng.

“Chúng tôi biết rằng những biểu hiện tức giận không có hoặc thậm chí có tác động tiêu cực đến kết quả điều trị”, ông nói. “Nghiên cứu của riêng chúng tôi cho thấy rằng những tiếng la hét tích cực - niềm vui và sự thích thú - phù hợp hơn nhiều với con người và chúng tạo ra mối liên kết xã hội như một hiệu ứng tích cực”.

Tiến sĩ Rebecca Semmens-Wheeler, giảng viên tâm lý học tại Đại học Birmingham City, cho biết bà cũng nghi ngờ về lợi ích lâu dài của việc la hét đối với sức khỏe tâm thần, mặc dù bà cho biết đến nay có rất ít nghiên cứu về chủ đề này.

“Chúng ta không thực sự biết, nhưng dựa trên những gì chúng ta đã biết, khả năng cao là PST không hữu ích”, cô nói.

Thậm chí việc la hét hoặc nghe thấy người khác hét lên có thể kích hoạt cơ chế “chiến đấu hoặc bỏ chạy” của cơ thể, làm tăng mức adrenaline và cortisol.

“[Điều đó] ngược lại với những gì bạn đang làm với những liệu pháp như thiền hoặc yoga, thường làm hệ thống thần kinh chậm lại và giúp đưa ra quyết định tốt hơn”, cô nói.

Semmens-Wheeler chia sẻ thêm rằng nếu la hét trở thành một thói quen, nó cũng có thể cản trở bạn thực hiện hành động khác có thể hữu ích hơn khi giải quyết cảm xúc.

Tuy nhiên, cô lưu ý, bối cảnh rất quan trọng và có thể việc la hét có thể hữu ích nếu nó được thực hiện theo nhóm và cho phép mọi người gắn kết với nhau.

“Có lẽ bạn sẽ cảm thấy tốt trong vài phút. Nhưng tôi không nghĩ rằng nó có tiềm năng như một phương pháp điều trị lâu dài và liên tục”, Semmens-Wheeler nói.

Nguồn: https://www.theguardian.com/science/2022/sep/23/little-evidence-screaming-helps-mental-health-say-psychologists