Lần đầu tiên tại Việt Nam, Bệnh viện (BV) Chợ Rẫy (TP Hồ Chí Minh) đã thực hiện thành công việc ghép tế bào gốc máu ngoại vi tự thân lưu trữ ở nhiệt độ -80 độ C trong dung dịch HES 12%/DMSO 10%/Albumin 8% cho bệnh nhân ung thư hạch.

BS Lê Phước Đậm, Khoa Huyết học BV Chợ Rẫy cho biết, hiện nay, việc ghép tế bào gốc tại Việt Nam chủ yếu sử dụng phương pháp bảo quản tế bào gốc trong dung dịch DMSO 5% lưu trữ trong nitơ lỏng ở nhiệt độ -196 độ C. Phương pháp này cần có các phương tiện trang thiết bị hiện đại, thời gian ghép lâu, khoảng 180 phút, và để lại nhiều tác dụng phụ như ảnh hưởng đến nhịp tim, huyết áp.

Ảnh minh họa.

BV Chợ Rẫy đã quyết định sang Nhật Bản học kỹ thuật ghép tế bào gốc máu ngoại vi tự thân lưu trữ ở nhiệt độ -80 độ C trong dung dịch HES 12%/DMSO 10%/Albumin 8%. Đây là phương pháp tối ưu nhất hiện nay trong việc ghép tế bào gốc trên thế giới do có thời gian lưu trữ khoảng 5 năm, chi phí bảo quản tế bào gốc thấp, thời gian ghép khoảng 60 phút, ít tác dụng phụ hơn. Chi phí của phương pháp này chỉ khoảng 50 triệu đồng/bệnh nhân, bằng một nửa chi phí so với phương pháp cũ.

Sau hơn một năm nhận chuyển giao kỹ thuật từ BV Đại học Tsukuba (Nhật Bản), BV Chợ Rẫy quyết định thực hiện kỹ thuật này trên bệnh nhân đầu tiên, đó là anh Dương Văn Q. (50 tuổi, ngụ tại tỉnh Bình Thuận).

Tháng 9/2016, anh Q. nhập viện do nổi nhiều hạch vùng cổ, nách, bẹn. Trước đó khoảng 6 tháng, anh Q. phát hiện vùng cổ nổi hạch và điều trị tại một số cơ sở y tế địa phương, nhưng kích thước hạch ngày một to dần kèm theo nổi hạch vùng nách, bẹn, sốt cao, sụt cân.

Tại BV Chợ Rẫy, sau thăm khám và làm xét nghiệm, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị ung thư hệ lympho (hay còn gọi là ung thư hạch), cần thực hiện hóa trị tiêu diệt tế bào ung thư, sau đó ghép tế bào gốc để điều trị dứt điểm.

Sau khi tư vấn kỹ cho bệnh nhân, các bác sĩ tách tế bào gốc và lưu trữ trong dung dịch HES 12%/DMSO 10%/Albumin 8% ở nhiệt độ -80 độ C, sau đó điều trị 8 đợt hóa trị để tiêu diệt hoàn toàn tế bào ung thư. Khi tế bào ung thư bị tiêu diệt hoàn toàn, bệnh nhân được ghép trở lại tế bào gốc được lưu trữ trước đó.

Hiện sức khỏe của anh Q. đã hồi phục hoàn toàn và tháng sau có thể đi làm trở lại.

Theo BS Suzanne Thanh Thanh, Phó trưởng Khoa Huyết học BV Chợ Rẫy, kỹ thuật này không quá khó, cũng không cần các trang thiết bị hiện đại, đắt tiền. Các BV chỉ cần trang bị tủ đông có nhiệt độ -80 độ C, 1 bác sĩ và 2 điều dưỡng là có thể thực hiện được. Do vậy, một số BV tuyến Trung ương, tuyến tỉnh có chuyên khoa huyết học có thể ứng dụng để điều trị cho bệnh nhân.