Tổng thống Biden muốn điều tra rốt ráo nguồn gốc đại dịch COVID-19

Đồng thời, Tổng thống Biden vạch ra các bước mà Mỹ sẽ thực hiện để giải đáp câu hỏi trên, kể cả khi Trung Quốc từ chối cho phép điều tra kỹ hơn so với cuộc điều tra của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vào đầu năm nay.

Động thái của Tổng thống Mỹ được đưa ra sau khi một số nhà khoa học hàng đầu của Liên bang ra làm chứng trong phiên điều trần tại Thượng viện rằng virus thoát ra từ phòng thí nghiệm là một giả thuyết khả dĩ cho sự xuất hiện của SARS-CoV-2, mặc dù khả năng virus lây lan từ động vật hoang dã sang người vẫn cao hơn.

Trong một tuyên bố bằng văn bản, ông Biden cho biết "đã yêu cầu Cộng đồng Tình báo Hoa Kỳ [IC] nỗ lực hơn nữa trong việc thu thập và phân tích thông tin có thể chúng ta đến gần hơn kết luận cuối cùng và báo cáo lại cho tôi sau 90 ngày… Tôi cũng đã đặt ra các lĩnh vực có thể cần điều tra thêm, bao gồm cả các câu hỏi cụ thể về Trung Quốc. Tôi đã yêu cầu họ cộng tác với Phòng thí nghiệm Quốc gia và các cơ quan khác của Chính phủ".

Giả thuyết cho rằng virus có thể đã thoát ra khỏi Viện Virus Vũ Hán, nơi tiến hành nghiên cứu về virus corona, lại tiếp tục được quan tâm, kể từ khi phái đoàn của WHO tại Trung Quốc không tìm ra nhiều bằng chứng ủng hộ giả thuyết lây nhiễm từ động vật sang người. Việc xác định vật chủ chứa virus mới hoặc vật chủ trung gian truyền bệnh cho người thường mất nhiều năm, nhưng tình hình COVID-19 ngày càng nghiêm trọng khiến cho nhiệm vụ tìm kiếm nguồn gốc đại dịch càng trở nên cấp bách.

Gần đây, các nhà báo nổi tiếng và các nhà khoa học uy tín đã tán thành việc xem xét kỹ hơn giả thuyết virus rò rỉ từ phòng thí nghiệm, một phần vì phái đoàn của WHO rõ ràng không hề để tâm đến giả thuyết này trong cuộc điều tra. Báo cáo dài 40 trang của WHO chỉ dành ba trang cho giả thuyết virus rò rỉ từ phòng thí nghiệm, và các thành viên của phái đoàn cho biết họ không đủ điều kiện hoặc không thể tiến hành điều tra kỹ lưỡng giả thuyết này.

Trong một bức thư đăng trên tạp chí Science vào tuần trước, một nhóm các nhà virus học, dịch tễ học và các nhà khoa học khác cũng kêu gọi điều tra thêm. Họ viết: “Cả hai giả thuyết về sự phát tán ngẫu nhiên từ một phòng thí nghiệm và sự lan truyền từ động vật đều có khả năng xảy ra. Biết được COVID-19 xuất hiện như thế nào là rất quan trọng, để đưa ra các chiến lược toàn cầu nhằm giảm thiểu nguy cơ bùng phát dịch trong tương lai”.

Tuyên bố của ông Biden còn đề cập một báo cáo tình báo về nguồn gốc của COVID-19 mà ông đã nhờ cố vấn an ninh quốc gia biên soạn sau cuộc bầu cử tháng 11/2020. Sau khi ghi nhận hai giả thuyết về nguồn gốc của SARS-CoV-2 - nguồn gốc tự nhiên hoặc tai nạn trong phòng thí nghiệm - tuyên bố của ông Biden cho biết: Cộng đồng Tình báo Hoa Kỳ đã tập trung vào hai giả thuyết, nhưng vẫn chưa đưa ra kết luận chính xác. Đây là ý kiến hiện tại của họ: trong khi hai ý kiến của IC nghiêng về kịch bản nguồn gốc tự nhiên và một ý kiến nghiêng về kịch bản phòng thí nghiệm - tất cả đều với độ tin cậy thấp hoặc trung bình - thì phần lớn các ý kiến còn lại không tin rằng có đủ thông tin để khẳng định giả thuyết nào có khả năng xảy ra cao hơn so với giả thuyết còn lại.

Trong phiên điều trần tại Thượng viện Mỹ mới đây về phân bổ ngân sách năm 2022 cho Viện Y tế Quốc gia (NIH), Giám đốc NIH Francis Collins và Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Anthony Fauci đã được hỏi họ nghĩ gì về nguồn gốc của COVID-19. Fauci nói: “Tôi vẫn tin giả thuyết có khả năng xảy ra nhất là đây là một sự kiện tự nhiên. Nhưng không ai biết chắc 100%. Và vì có rất nhiều mối lo ngại, rất nhiều suy đoán và vì không ai dám chắc hoàn toàn, tôi tin rằng chúng ta cần điều tra minh bạch, công khai và đưa ra tất cả thông tin để xem xét kỹ lưỡng".

Collins đồng tình: “Tôi đồng ý với Fauci rằng rất có thể đây là một loại virus phát sinh tự nhiên, nhưng chúng ta không thể loại trừ khả năng xảy ra một vụ tai nạn trong phòng thí nghiệm nào đó. Đó là lý do tại sao chúng tôi đã ủng hộ mạnh mẽ việc WHO cần quay lại và thử lại sau khi giai đoạn đầu trong cuộc điều tra của họ thực sự không đưa ra đủ thông tin để giải đáp các câu hỏi. Và lần này, chúng ta cần một nhóm hoàn toàn do chuyên gia định hướng, không bị giới hạn, đó là cách để tìm hiểu điều gì thực sự đã xảy ra".