Xinh đẹp, có tài đàn hát và được hoàng đế nhà Đường sủng ái bậc nhất nhưng Dương Ngọc Hoàn cả đời không được phong làm hoàng hậu.

a
Dương Ngọc Hoàn, dù rất được sủng ái nhưng không thể trở thành hoàng hậu: Ảnh minh họa: ss998.

Dương Quý Phi (719-756) tên thật là Dương Ngọc Hoàn, là phi tần được Đường Huyền Tông - Lý Long Cơ nhất mực sủng ái. Nàng được xếp vào một trong Tứ đại mỹ nhân của lịch sử Trung Quốc, có sắc đẹp khiến hoa thu mình lại vì hổ thẹn. Hậu cung hàng nghìn phi tần mỹ nữ nhưng tất cả sự yêu chiều Đường Huyền Tông đều dành cho Dương Quý Phi. Nhưng dù rất sủng ái Dương Quý Phi thì Đương Huyền Tông cũng không lập bà làm hoàng hậu.

Sủng ái bậc nhất

Năm 736, Dương Quý Phi được Đường Huyền Tông lập làm phi tử và sau đó nhanh chóng nhận được sự sủng ái của hoàng thượng. Phải nói thêm rằng Dương Quý Phi vốn là thê tử của Thọ Vương Lý Mạo, con trai của Đường Huyền Tông và Võ Huệ Phi. Võ Huệ Phi là phi tử được Lý Long Cơ sủng ái nhất lúc đó nên sau khi bà mất Lý Long Cơ rất buồn phiền, ngày nhớ đêm thương, lập đài Tập Linh để cầu siêu cúng vái cho vong hồn Huệ Phi được sớm siêu thoát.

Để vua được vui lòng Cao Lực Sĩ đã tâu với vua về Dương Ngọc Hoàn. Vì say mê nhan sắc của Dương Ngọc Hoàn vua Đường Huyền Tông đã sai Cao Lực Sĩ đưa Dương Ngọc Hoàn vào Tập Linh đài để trông coi đèn nhang sớm hôm cầu nguyện cho Võ Huệ Phi. Do đó, Ngọc Hoàn phải vào cung Hoa Thanh đến đài Tập Linh làm sãi, lấy hiệu là Thái Chân.

Cao Lực Sĩ lại chọn gả con gái của Vị Chiêu Huấn để thay Ngọc Hoàn làm vợ Thọ vương. Xem như xuất gia là thay đổi đời người, không còn là vợ của vương tử Lý Mạo nữa. Sau đó, Lý Long Cơ cho Dương Hoàn Ngọc hoàn tục và lập làm Phi tử. Để có được Dương Ngọc Hoàn, vua Đường Huyền Tông đã không ngại dùng "tiểu xảo" này, khiến tình cha con sứt mẻ.

Năm 745, Huyền Tông lập nàng làm quý phi. Cha Ngọc Hoàn là Dương Huyền Diễn được phong làm Thượng thư bộ Binh, ba người chị của Ngọc Hoàn cũng được phong làm phu nhân là Hàn quốc phu nhân, Quốc quốc phu nhân và Tần quốc phu nhân.

Hàng tháng, Hoàng đế cho xuất của kho 30 vạn quan tiền cho mỗi vị phu nhân, 10 vạn quan tiền mua sắm tư trang phấn sáp. Anh trai quý phi là Dương Xuyên được phong làm tể tướng và được đổi tên là Dương Quốc Trung. Đường Huyền Tông cũng gả hai công chúa của mình cho người nhà họ Dương. Nhờ ân sủng của Dương Quý Phi mà vị thế của Dương gia không ngừng tăng lên.

Người hầu hạ trong cung của Quý phi có đến hơn 100 người. Các đại thần bên ngoài muốn được Huyền Tông trọng dụng đều chủ động dâng lễ vật quý cho quý phi. Nhiều người được thăng tiến bằng con đường này. Trong hậu cung của Huyền Tông, từ khi Dương Quý Phi xuất hiện thì các phi tần khác đều rất khó được ân hạnh nữa.

Cho dù hai lần Đường Huyền Tông trục xuất Dương Quý Phi ra khỏi cung vì làm ông phật ý nhưng vị vua si tình này cũng không thể vượt qua ải mỹ nhân. Dương Hoàn Ngọc xuất cung chưa bao lâu ông đã hối hận, ngày đêm thương nhớ ái phi. Vậy là lại rước nàng hồi cung, ban thưởng ân sủng như lúc đầu.

Mãi mãi là quý phi

a
Dương Quý Phi và Đường Huyền Tông. Ảnh minh họa: Lsgushi.

Tuy rất sủng ái Dương Quý Phi nhưng Đường Huyền Tông cũng hiểu rằng nếu lập nàng là hoàng hậu thì sẽ có nhiều bất trắc. Bởi thực tế Dương Quý phi trước kia là thê tử của Thọ vương Lý Mạo. Nếu nay lập Dương Quý Phi làm hoàng hậu thì sẽ khơi lại lòng căm hận của Thọ vương.

Thêm vào đó việc "cướp vợ" của con trai dù sao cũng là vi phạm đạo đức, dù có là đế vương cũng không tránh khỏi bị dèm pha. Và Dương Quý Phi cũng không tránh khỏi vết nhơ này. Đã không được lòng dân chúng và quần thần sao có thể trở thành "Mẫu nghi thiên hạ", sao có thể đứng đầu hậu cung.

Lý Long Cơ là người rất thích nghệ thuật, ông không chỉ yêu vẻ đẹp của Dương Ngọc Hoàn mà còn rất thích tài nghệ đàn hát của nàng. Ông cũng tinh thông rất nhiều loại hình nghệ thuật khác nhau. Dương Ngọc Hoàn từ nhỏ đã được học đàn hát lại cũng rất tinh thông âm luật, chơi đàn tỳ bà rất giỏi. Lý Long Cơ coi Dương Ngọc Hoàn như tri kỷ về nghệ thuật, chính vì thế thực lòng Lý Long Cơ cũng chưa bao giờ nghĩ đến việc lập nàng là hoàng hậu.

a
Hình tượng Dương Quý Phi trong các vở kinh kịch. Nàng hiện lên là người đẹp tài sắc vẹn toàn, được Đường Huyền Tông sủng ái vì sắc đẹp và tài đàn hát. Ảnh: Duitang.

Còn có một nguyên nhân khác khiến Lý Long Cơ thấy Dương Quý Phi không thích hợp làm hoàng hậu là vì vị thế của Dương gia. Vì quá sủng ái Dương Quý Phi, Dương phủ được hưởng nhiều bổng lộc, anh chị em thân thích đều được trọng dụng trong triều đình, thế lực không ngừng lớn mạnh. Nếu phong Dương Quý Phi làm hoàng hậu sẽ bị triều thần phản đối, nguy cơ biến chính có thể xảy ra.

Đời nhà Đường, Đường Huyền Tông là một hoàng đế trị vì lâu hơn cả. Các phi tần được hoàng đế sủng ái sinh cả thảy 59 người con nhưng Huyền Tông lại không có người con nào với Dương Quý Phi. Không có ghi chép lịch sử nào về nguyên nhân tại sao Dương Quý Phi không có con, nhưng không có con trai là trở ngại lớn nhất để bà trở thành hoàng hậu.

Vì việc lập hoàng hậu là việc hết sức trọng đại của đất nước, phải có sự tham gia của quần thần, chiếu thị toàn dân. Hoàng hậu phải là người đạo đức, công dung tốt, có thể làm mẫu nghi thiên hạ, con trai của hoàng hậu sẽ được chọn làm thái tử, kế vị ngai vàng.

Thái tử được lập trước đó nay đã lớn mà Dương Quý Phi vẫn không thể sinh được một người con nào nên không có lý do gì để phong làm hoàng hậu. Nếu bất chấp phong hậu cho bà thì không chỉ có thái tử, Thọ vương mà thậm chí là các đại thần cũng phản đối, triều đình bất ổn. Đường Huyên Tông chắc chắc sẽ không mạo hiểm như vậy.

Dương Quý Phi mặc dù không được làm hoàng hậu nhưng ân sủng của Hoàng thượng dành cho bà chính là tiêu chuẩn ân sủng của hậu. Bà cũng là người rất lãng mạn, không tham quyền thế. Vì vậy, Dương Quý Phi chưa một lần yêu cầu hay nhắc đến việc lập bà làm hoàng hậu. Là một phi tử được sủng ái nhất mực như vậy, hà tất phải cần danh hiệu hoàng hậu kia. Dương Quý Phi là một trong số ít phi tần có được suy nghĩ như vậy. Đó cũng là một trong những lý do khiến bà được Đường Huyền Tông yêu quý hết lòng.