Người châu Âu ăn rong biển từ hàng nghìn năm trước

Trên răng người châu Âu cổ, từ Tây Ban Nha đến Litva, sống trong khoảng thời gian từ năm 6.400 trước Công nguyên đến đến thế kỷ 12 sau Công nguyên (tức đầu thời Trung cổ), các nhà nghiên cứu đã tìm thấy những dấu hiệu cho thấy việc tiêu thụ rong biển.

Phát hiện này gây ngạc nhiên vì trong giai đoạn nói trên, nông nghiệp phát triển mạnh. Rong biển còn được coi là thực phẩm chỉ dùng trong nạn đói vào thế kỷ 18. Karen Hardy - đồng tác giả của nghiên cứu mới và là giáo sư khảo cổ học thời tiền sử tại Đại học Glasgow, cho biết: “Ý tưởng về rong biển như một loại thực phẩm thực sự chưa hề xuất hiện ở châu Âu”.

Nhóm nghiên cứu nói rằng mặc dù bằng chứng về rong biển đã được tìm thấy trước đây tại các địa điểm khảo cổ nhưng vẫn chưa rõ nó được sử dụng để làm gì, có giả thuyết cho rằng rong biển được người châu Âu dùng làm nhiên liệu và phân bón. Nhưng nghiên cứu mới cung cấp bằng chứng cho thấy rong biển thực ra là thức ăn ở nhiều địa điểm trên khắp châu Âu.

“Những dấu hiệu sinh học này đến từ bên trong vôi răng, rất rõ ràng", Hardy nói. Không có cách nào khác để răng người châu Âu được phân tích trong nghiên cứu có dấu hiệu này, trừ khi họ đã nhai rong biển. Viết trên tạp chí Nature Communications, Hardy và các đồng nghiệp báo cáo cách họ phân tích các mẫu cao răng từ hài cốt của 74 cá nhân ở 28 địa điểm khảo cổ trên khắp châu Âu, từ miền nam Tây Ban Nha đến miền bắc Scotland. Các mẫu có niên đại từ khoảng năm 6.400 trước Công nguyên đến thế kỷ 12.

Tổng cộng, 37 mẫu từ 33 cá nhân được phát hiện có chứa dấu ấn sinh học tiết lộ thực phẩm đã ăn. Trong số đó, 26 mẫu chứa hóa chất chỉ dấu cho thấy việc tiêu thụ rong biển và rong ao. Cả 37 mẫu đều cho thấy việc tiêu thụ cải xoăn biển, một loại cây được coi là phương thuốc chữa bệnh cho thủy thủ.

Ở một số mẫu, nhóm nghiên cứu thậm chí có thể xác định màu sắc của rong biển đã được ăn. Ví dụ, có vẻ như rong biển đỏ đã được ăn ở Isbister, Orkney (Scotland) từ giữa đến cuối thời kỳ đồ đá mới (3.200-2.800 trước Công nguyên).

Theo nhóm nghiên cứu, mặc dù ngày nay những thực phẩm như vậy hiếm khi được ăn ở châu Âu nhưng có bằng chứng cho thấy trong lịch sử chúng từng là một phần quen thuộc trong chế độ ăn.

Không rõ rong biển quan trọng như thế nào trong vai trò thực phẩm, nhưng các nhà nghiên cứu cho rằng nó có thể đã được người châu Âu ăn thường xuyên, tương tự như cách người ta vẫn thu thập nấm và động vật có vỏ. Tuy nhiên, càng gần thời hiện đại, rong biển dần dần bị loại khỏi thực đơn ở châu Âu, trở thành thức ăn cho nạn đói và thức ăn gia súc.

Hardy bày tỏ hy vọng nghiên cứu này có thể thay đổi nhận thức về việc tiêu thụ rong biển và khuyến khích mọi người dùng thử nó, đồng thời nói thêm rằng loại thực phẩm này không chỉ tốt cho sức khỏe và ngon miệng mà còn có nguồn cung dồi dào và là nguồn tài nguyên có thể tái tạo. “Sẽ thật tuyệt vời nếu mọi người nghĩ rằng 'chúng ta đã ăn rong biển trước đây, chúng ta có thể bắt đầu ăn lại',” Hardy nói.