Beatrice Finkelstein: Chuyên gia dinh dưỡng của các phi hành gia

Chỉ còn vài tháng nữa, Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) sẽ kỷ niệm 60 năm ngày các phi hành gia Mỹ lần đầu tiên bay vào không gian. Chuyến bay chưa đạt một vòng quỹ đạo quanh Trái đất của Alan Shepard vào tháng 5/1961 đã khởi đầu cuộc hành trình chinh phục vũ trụ của nước Mỹ. Chỉ hai tháng rưỡi sau, phi hành gia Virgil (Gus) Grissom thực hiện một chuyến bay tương tự, và bảy tháng sau đó John Glenn đã bay vòng quanh Trái đất ba lần.

Từ rất lâu trước khi các chuyến bay vào không gian thuộc Chương trình Mercury [chương trình đưa người vào không gian đầu tiên của Mỹ] diễn ra, NASA đã lên kế hoạch cho các chuyến bay dài ngày hơn. Khi số lượng các chuyến bay đưa con người lên quỹ đạo ngày càng tăng lên, mối quan tâm về mặt sinh học xung quanh việc giữ cho con người sống sót và hoạt động ở hiệu suất cao nhất trong môi trường không lực trong khoảng thời gian dài đã được đặt lên hàng đầu.

Finkelstein là trưởng Bộ phận Công nghệ Thực phẩm tại Căn cứ Không quân Wright Patterson. Cô chịu trách nhiệm tạo ra thực đơn ăn uống cho các phi hành gia. Ngoài ra, cô cũng tham gia phát triển một số thiết bị và kỹ thuật được sử dụng trong các chuyến bay vào vũ trụ. Có rất ít nhà khoa học nữ đã làm việc trong những năm đầu của chương trình không gian có người lái của Mỹ, vì vậy cô ấy xứng đáng được tưởng nhớ và ca ngợi nhiều hơn.

Vai trò của Finkelstein đối với các sứ mệnh không gian của Mỹ vượt xa những đóng góp về mặt kỹ thuật của cô. Vào thời điểm đó, báo chí thường xuyên mô tả cô là “Chuyên gia dinh dưỡng của các phi hành gia” cũng như là người quản lý của phòng thí nghiệm thực phẩm Bea’s Diner.

Trong những tuần trước mỗi nhiệm vụ không gian có người lái của Chương trình Mercury từ năm 1961 đến năm 1963, Finkelstein di chuyển từ Căn cứ Không quân Wright Patterson ở Dayton, bang Ohio đến Mũi Canaveral, bang Florida để chuẩn bị khẩu phần ăn cho các phi hành gia, cả trước và trong khi chuyến bay diễn ra. Phòng thí nghiệm thực phẩm Bea’s Diner nằm ngay phía sau Hangar S – cơ sở dành riêng cho việc đào tạo các phi hành gia. Bea’s Diner là nơi ăn uống của tất cả bảy phi hành gia thuộc Chương trình Mercury trước mỗi chuyến bay.

Với vai trò là chuyên gia dinh dưỡng cho chương trình không gian của NASA, Finkelstein ngày càng hiểu rõ các phi hành gia vì cô thường xuyên tiếp xúc với họ. Ngoài việc đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng, đôi khi cô còn hỗ trợ tinh thần và tâm lý cho những thành viên của phi hành đoàn. Trong nhiều trường hợp, cô là người cuối cùng mà các phi hành gia tương tác trước thời điểm phóng tên lửa.

Một số phi hành gia thậm chí còn nói rằng tình bạn giữa họ và Finkelstein là nguồn động viên, an ủi trước mỗi chuyến bay căng thẳng, theo Scientific American.

Thành tựu nghiên cứu lớn nhất của Finkelstein là “khẩu phần ăn phi hành gia”, bao gồm các loại thực phẩm dễ tiêu hóa được chế biến và đóng gói đặc biệt. Chúng có khả năng cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, tạo cảm giác ngon miệng trong môi trường không trọng lực và dễ gây căng thẳng của một khoang tàu vũ trụ.

Khẩu phần ăn này được ghi chép trong tài liệu chính thức của Lực lượng Không quân Mỹ như sau: “Các loại đồ uống và thực phẩm mềm được đóng gói cẩn thận vào các ống đặc biệt có nguyên lý hoạt động tương tự như tuýp kem đánh răng. Khi phi hành gia đặt phần đầu ống trực tiếp vào miệng và bóp mạnh, thức ăn sẽ tự động chảy vào miệng mà không cần dùng đến đũa hay thìa. Đối với loại thức ăn dạng rắn, Finkelstein cắt chúng thành những miếng nhỏ vừa ăn và từng miếng được đóng gói riêng biệt”.

Ngoài việc đảm bảo chế độ ăn uống hợp lý cho các phi hành gia, Finkelstein còn đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng hình ảnh của NASA đối với công chúng, điều mà cô ấy có vẻ rất thích. Mặc dù có rất ít tài liệu nội bộ liên quan đến các hoạt động xây dựng hình ảnh cho những người không phải phi hành gia trong kho lưu trữ, nhưng không quá khó để nhận thấy nỗ lực có mục đích của cả NASA và Không quân Mỹ dành cho việc quảng bá hình ảnh của Finkelstein với tư cách là một nữ nhân viên có nhiều đóng góp kỹ thuật tích cực và quan trọng.

Từ năm 1958 đến năm 1962, hàng trăm tờ báo và tạp chí đã liên tục đưa tin về Finkelstein. Những bài báo này thường đề cập đến cô là một chuyên gia khoa học dinh dưỡng tài năng, người chịu trách nhiệm đáp ứng nhu cầu ăn uống cho phi hành gia cả trước, trong và sau các chuyến bay.

Ví dụ, một bài báo đăng trên tờ Cincinnati Enquirer vào ngày 22/5/1960 viết rằng: “Những người đàn ông đã lên kế hoạch cho chuyến bay vào vũ trụ. Họ đang thiết kế phương tiện vận chuyển và sẽ là những người đầu tiên bay lên quỹ đạo. Nhưng khi đặt câu hỏi về việc họ sẽ ăn gì, họ đã giao nó cho một người phụ nữ nhỏ bé - Beatrice Finkelstein, trưởng Bộ phận Công nghệ Thực phẩm tại Căn cứ Không quân Wright Patterson”. Trong bài báo xuất bản ngày 31/10/1961, Tờ St. Louis Globe Democrat mô tả Finkelstein là một “người phụ nữ nhỏ bé, tài năng,…Cô cùng với những người khác đang khởi động kỷ nguyên khám phá không gian của con người”.

Ngoài ra, Finkelstein còn xuất hiện trên truyền hình với tần suất cao. Cần lưu ý rằng cơ hội để một người được lên sóng truyền hình vào thời kỳ đó hạn chế hơn nhiều so với ngày nay. Lần xuất hiện đáng chú ý nhất là khi cô tham gia chương trình trò chơi truyền hình quốc gia What’s My Line? vào ngày 25/8/1960.

Hình ảnh về chuyên gia dinh dưỡng Finkelstein đã góp phần gửi một thông điệp quan trọng tới công chúng, đó là các chuyến bay vào vũ trụ thành công của NASA đều có sự tham gia của cả những người phụ nữ cũng như những người đàn ông thông minh. Vai trò của phụ nữ đối với chương trình vũ trụ của nước Mỹ ngay từ khi bắt đầu là không thể phủ nhận.