Viên nang hỗ trợ giảm mỡ máu từ quả bưởi non

Cây bưởi được trồng nhiều ở Việt Nam. Ngoài để ăn, bưởi còn được sử dụng như vị thuốc trong y học cổ truyền với các tác dụng giảm cân, giảm mỡ máu, bền thành mạch, bảo vệ gan, chống oxy hóa, kháng khuẩn,…

Trong quá trình chăm sóc, để vườn bưởi đạt hiệu quả cao, người nông dân thường phải loại bỏ khoảng 30% số bưởi non để cây tập trung dinh dưỡng cho những quả còn lại được phát triển tốt. Lượng bưởi non bị loại thường bị vứt bỏ và nếu xử lý không tốt sẽ phân huỷ làm ô nhiễm môi trường, đồng thời tăng mầm bệnh cho cả vườn bưởi.

Ý tưởng tận dụng nguồn nguyên liệu bưởi non, phát triển một sản phẩm có tác dụng điều trị bệnh như rối loạn lipid, béo phì,… được nhóm tác giả Trung tâm Công nghệ Dược Sài Gòn triển khai thành hiện thực thông qua đề tài “Nghiên cứu sản xuất viên nang giàu flavonoid, hỗ trợ điều trị rối loạn lipid máu và giảm béo phì từ nguồn bưởi non dư phẩm”.

Nguyên liệu là quả bưởi non, có phần ruột chưa phát triển, chiếm 1/5 đến 1/4 diện tích toàn quả, được lựa chọn và thu mua ở các vườn đạt tiêu chuẩn thực hành tốt nuôi trồng và thu hái GACP tại Bến Tre. Theo nhóm tác giả, có thể sử dụng quả mới rụng, vỏ còn màu xanh nhưng tốt nhất là những quả vừa được cắt tỉa.

Từ những quả bưởi non, tươi được lựa chọn, nhóm tiến hành sơ chế bằng cách rửa với nước sinh hoạt và phơi ráo trong mát, thái dạng sợi mỏng, phơi hoặc sấy khô đến khi đạt độ ẩm < 10%. Nguyên liệu tiếp tục được xay thành bột, ngâm trong dung môi ethanol 70%, sau đó chiết xuất để thu cao bưởi non thành phẩm, có hàm lượng flavonoid 30%. Flavonoid là thành phần hoạt tính sinh học quan trọng trong quả bưởi, có tác dụng chống oxy hóa, kháng viêm,… Cao bưởi non có thể chất lỏng sánh, màu nâu đồng nhất, vị đắng và mùi đặc trưng.

Nhóm tiến hành thử nghiệm tác dụng bảo vệ gan của cao bưởi non trên mô hình gây tổn thương gan chuột bằng CCl4, sau đó cho chuột uống cao bưởi non. Sau 14 ngày, chuột bắt đầu thể hiện hoạt tính giảm hoại tử gan. Qua đó, cho thấy cao bưởi non hỗ trợ quá trình phục hồi gan, giúp giảm tỷ lệ hoại tử của gan.

Trong thử nghiệm tác dụng chống rối loạn lipid máu được tiến hành trên mô hình chuột gây rối loạn lipid bằng tyloxapol, cao bưởi non có tác dụng làm giảm cholesterol toàn phần và triglycerid..

Ngoài ra, nhóm cũng thử nghiệm trên mô hình gây béo phì, bằng cách cho chuột ăn giàu chất béo. Cao bưởi non giúp làm giảm trọng lượng của chuột hiệu quả sau gần 30 ngày điều trị.

Để thuận tiện cho người sử dụng, nhóm đã triển khai sản xuất viên nang từ cao chiết bưởi non, phối hợp cùng một số tá dược, trên dây chuyền công nghệ của Công ty Dược phẩm Boston. Quy trình chiết cao bưởi non làm nguyên liệu sản xuất viên nang Pompose đạt hiệu suất 35%, hàm lượng flavonoid 30%. Nhóm cũng đã xây dựng quy trình bào chế viên nang bưởi non 250mg quy mô công nghiệp 100.000 viên/mẻ.

Theo nhóm nghiên cứu, trên thị trường hiện nay, các sản phẩm giảm cân từ bưởi mới chỉ tập trung khai thác dịch ép bưởi, vỏ bưởi sấy. Vì thế, sản phẩm viên nang của nhóm vừa giải quyết bài toán phế phẩm bưởi non, tăng thu nhập cho nhà vườn, vừa tạo ra một sản phẩm hỗ trợ giảm cân, rối loạn mỡ máu, mỡ gan.

Hiện, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đã cấp giấy tiếp nhận công bố đăng ký sản phẩm số 4859/2023/ĐKSP cho viên nang bưởi của nhóm. Nhóm đang tích cực phối hợp với đơn vị sản xuất là Công ty Dược phẩm Boston để đưa sản phẩm vào thương mại hóa.

Đề tài của nhóm tác giả đã được Sở KH&CN TPHCM nghiệm thu, kết quả đạt.