Hiện nay khâu thu hoạch nghêu thường bằng thủ công hết sức nặng nhọc, ngoài ra, việc cào nghêu còn phụ thuộc vào thủy triều nên giờ giấc làm việc không ổn định và khắc nghiệt. Đặc biệt, biển Cần Giờ chịu ảnh hưởng của chế độ bán nhật triều không đều. Mỗi ngày xuất hiện 2 lần nước lớn và 2 lần nước ròng nên công việc thu hoạch càng vất vả hơn.
Theo Th.S. Nguyễn Văn Công Chính, Chủ nhiệm đề tài, hiện trong nước đã có một vài thiết bị thu hoạch được chế tạo, nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu làm việc trên nền ruộng khô (sau khi thủy triều đã rút). Vì vậy, đề tài do ông thực hiện nhằm thiết kế, chế tạo và ứng dụng một máy thu hoạch nghêu tự hành, làm việc được trên nền ruộng khô với năng suất 1000 m2/giờ, thỏa mãn chỉ tiêu về độ vỡ (< 2%), và độ sót nghêu (< 1%).
Máy thu hoạch nghêu được thử nghiệm tại xã Long Hòa, Cần Giờ. Ảnh: NL
Máy có động cơ diesel, công suất định mức 30HP, dẫn động cho toàn bộ hệ thống thuỷ lực. Máy gồm hệ thống thuỷ lực dẫn động độc lập cho hệ thống di động (gồm bánh và hệ thống lái), cụm thu hoạch (nâng hạ và tốc độ quay bánh cào nghêu), sang phân ly, và băng tải. Hệ thống di động loại bánh xích cao su, có thể điều chỉnh tốc độ máy từ 1 km/h (khi làm việc) đến 5 km/h (khi chạy không). Cụm thu hoạch gồm trống răng có bề rộng làm việc 1m, có thể điều chỉnh để đạt độ sâu cào từ 5 - 15cm. Chỉ cần một nhân công, máy thu gom cả vỏ nghêu chết và các tạp chất khác để cải tạo môi trường.
Qua ứng dụng trên ruộng nghêu của ông Thăng, cho thấy máy hoạt động ổn định trên nền ruộng khô biển Cần Giờ, TPHCM, thoả mãn các chỉ tiêu kỹ thuật đề ra. Việc điều chỉnh các thông số kỹ thuật của máy tương đối dễ dàng thông qua hệ thống tiết lưu thủy lực.
Điểm đặc biệt của máy là có thể thu hoạch được trên nền ruộng khô với nhiều ưu điểm như thu được nghêu sạch không ngậm cát bùn, máy chủ động thu hoạch theo từng khu vực mà không bị ảnh hưởng con nước thuỷ triều. Ngoài ra, máy dễ điều khiển hơn so với máy lắp trên phao, nhất là mùa thu hoạch ở Cần Giờ, sóng rất lớn nên số nhân công theo máy cần ít hơn so với làm việc dưới nước.
Theo ThS. Nguyễn Văn Công Chính, máy hoàn toàn có thể triển khai áp dụng cho vùng nuôi nghêu của huyện Cần Giờ, TPHCM, góp phần nâng cao năng suất lao động, giảm chi phí cho các hộ nuôi, giúp nông dân chủ động hơn trong việc qui hoạch vùng nuôi cũng như thu hoạch nghêu.