Jetpack, động cơ giống như một chiếc balo đeo sau lưng giúp con người bay vọt lên như siêu nhân trong tác phẩm khoa học viễn tưởng có thể không lâu nữa sẽ có mặt trong đời sống hiện thực khi lĩnh vực giao thông vận tải bùng nổ với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Taxi bay

Mô hình taxi bay của Uber. Ảnh: Aircraft Compare

Bước cải tiến từ chiếc máy bay chở hàng không người lái là chiếc máy bay Volocopter 2X hai chỗ ngồi, một loại máy bay VTOL 18 cánh quạt (cất và hạ cánh thẳng đứng) được chạy bằng chín bộ ắc quy dung lượng cao. Chiếc máy bay này có thể được lái hoặc có thể bay tự động trong những khu vực cho phép. Chiếc Volocopter 2X nặng 290kg có tải trọng tối đa 160kg và phạm vi bay là 27km với tốc độ hành trình là 70km/h; thời gian bay tối đa là 27 phút khi ở tốc độ hành trình 50km/h.

Chuyến bay thử nghiệm đầu tiên của taxi bay Volocopter, được nhà sản xuất Đức coi giống như một dịch vụ gọi xe theo yêu cầu bằng điện thoại thông minh, đã diễn ra vào tháng 9 năm 2017 tại Dubai. Tại sự kiện này, Florian Reuter, Giám đốc điều hành Volocopter đã công bố kế hoạch triển khai dịch vụ taxi bay tại Dubai trong vòng năm năm tới.

Tại Mỹ, Uber và NASA đang hợp tác trong một chương trình taxi VTOL có tên là Uber Elevate, với các chương trình thí điểm được dự kiến cho tới năm 2020 và một dịch vụ sẽ được triển khai vào năm 2023.

Hyperloop

Mô hình Hyperloop của hãng VicHyper. Nguồn: Red Bull

Có lẽ công nghệ vận tải mang tính “viễn tưởng” nhất chính là Hyperloop, một sự kết hợp giữa tàu chạy trên đệm từ với ống chân không (một phần) có khả năng đẩy “viên nhộng” hoặc một cái “kén” chứa hành khách và / hoặc hàng hóa với vận tốc gần tới tốc độ của âm thanh.

Cho tới nay, những thử nghiệm của các hệ thống Hyperloop đã đạt tới tốc độ 387km/h, bằng một phần ba tốc độ 1.200km/h (tốc độ âm thanh) do Musk đề ra trong sách trắng năm 2013 của mình. Nhưng còn rất nhiều vấn đề cần giải quyết trước khi được công chúng chấp nhận, trong đó đáng lưu ý là quy định và tiềm năng kinh doanh.

Trong một cuộc khảo sát trực tuyến gồm 1.346 người Mỹ trưởng thành được tiến hành vào tháng 2 năm 2017, 17% người được hỏi cho biết họ sẽ chọn chuyến đi một lần Hyperloop thay vì chọn chuyến đi một lần vào vũ trụ. Điều này có lẽ đã khích lệ những người ủng hộ công nghệ, nhưng cuộc khảo sát cũng cho thấy 43% nghi ngờ Hyperloop sẽ trở thành hiện thực trong cuộc đời họ. Nếu thiết bị này trở thành hiện thực và đi vào hoạt động, 37% trả lời họ sẽ sử dụng, với 8% từ chối hoàn toàn.

Để xây dựng một hệ thống Hyperloop, Elon Musk đã thành lập doanh nghiệp đào hầm của mình. Chi phí xây dựng đường hầm hiện có thể lên đến 1 tỷ USD mỗi dặm. Ngoài chi phí xây dựng, những vấn đề khác liên quan tới Hyperloop bao gồm thu hồi đất và quyền xây dựng/đào hầm, tác động môi trường, các tiêu chuẩn an toàn và an ninh.

Không một trở ngại nào trong số những trở ngại nêu trên có thể ngăn cản một số công ty khởi nghiệp khỏi tiến trình tìm kiếm tiến bộ và triển khai công nghệ Hyperloop. Ngoài SpaceX/Tesla của Elon Musk, startup nổi tiếng khác là Hyperloop One - gần đây đã đổi tên thành Virgin Hyperloop One sau khi nhận một khoản đầu tư (không được tiết lộ) của nhóm Richard Branson.

Tăng quy mô nền kinh tế

Trong một báo cáo tháng 7 năm 2017 có tiêu đề “Phương tiện giao thông tự hành sẽ định hình lại nền kinh tế thế giới”, nhà phân tích Forrester đã chỉ ra sáu lĩnh vực chủ chốt được cho là “sẵn sàng chuyển đổi sâu sắc” gồm: ô tô, vận chuyển hàng hóa và logistics, bảo hiểm, chính phủ, truyền thông và bảo mật dữ liệu và quyền riêng tư. Ông cho biết, trước khi các công nghệ vận tải mới được người tiêu dùng chấp nhận, các công ty vận chuyển hàng hóa và logistics như Amazon, DHL, và UPS sẽ đi tiên phong trong việc ứng dụng thương mại các phương tiện tự hành. Trên thực tế trong mọi điều tra mà công ty của ông thực hiện đều có chung một kết quả, đó là vận tải hàng hóa và logistics là lĩnh vực mà giao thông tự hành có tiềm năng nhất.

Nghiên cứu mới của hãng tình báo thị trường Tractica cũng ủng hộ quan điểm này, với dự đoán doanh thu và doanh số bán từ xe tải và xe buýt tự lái sẽ tăng từ 343 và 84 triệu USD năm 2017 lên 188.000 và 35 tỷ USD vào năm 2022.

Rõ ràng, giao thông đang sắp sửa bước vào một sự khởi đầu mới với nhiều công nghệ thu hút sự quan tâm đang tranh giành vị trí trong hệ sinh thái bắt đầu phát triển này. Các chi tiết vẫn đang dần định hình, nhưng các hệ thống giao thông trong tương lai chắc chắn sẽ được kết nối, bị tri phối bởi dữ liệu và có độ tự động hóa cao. Kết quả là, từ tất cả các lợi ích tiềm năng của những công nghệ này, điều quan trọng là phải đặt những vấn đề an ninh và quyền riêng tư lên đầu và trọng tâm khi các hệ thống này được phát triển. Cuộc hành trình để biến viễn tưởng thành hiện thực hứa hẹn sẽ là một hành trình hấp dẫn.