Giấc mộng hyperloop của Elon Musk sớm thành

Việc xây dựng và vận hành một hệ thống mang tên là hyperloop - công nghệ vận chuyển trong đường hầm chân không - đến nay đã không còn là giả thuyết. Một số ít doanh nghiệp hiện nay đang cạnh tranh để phát triển công nghệ cần thiết. Và ngoài việc thiết kế các pod bay bằng từ tính và thử nghiệm chúng trên các tuyến đường quy mô nhỏ, các công ty đã thực hiện các bước sơ bộ để lắp đặt tuyến hyperloop ở Mỹ và một số nước khác.

“Chuyện đang xảy ra nhanh hơn tôi dự kiến, và lại đang xảy ra tại nhiều nơi trên thế giới,” TS David Goldsmith, một chuyên gia về vận chuyển tại Virginia Tech, nhận định. Một trong những tay chơi lớn nhất là bản thân Musk. Công ty với cái tên bất thường Boring của ông đang có kế hoạch đào một đường hầm hyperloop để có thể di chuyển từ Washington D.C. đến New York trong nửa giờ (những con tàu Amtrak nhanh nhất mất dưới ba giờ để chạy). Trong khi đó một bộ đôi startup ở California, Virgin Hyperloop One và Hyperloop Transportation Technologies đang phát triển các tuyến đường ở Bắc Mỹ, châu Á và châu Âu.

Rất nhiều rào cản kỹ thuật và pháp lý phải vượt qua trước khi hành khách đầu tiên trả tiền bước lên một chiếc “hột đậu” chạy trong hyperloop và vù về cuối đường ống - và không phải ai cũng chia sẻ cái nhìn màu hồng của Goldsmith. “Tôi sẽ không có ý định đưa kỳ nghỉ sắp tới của quý vị trên những “hạt đậu” ấy,” Juan Matute, Phó giám đốc Viện Nghiên cứu vận tải tại UCLA, nói. “Sẽ mất rất nhiều thời gian để ứng dụng, nếu các phương tiện ấy đi vào hoạt động.”

Nhưng với đường sá ở nhiều khu vực bị tắc nghẽn và đường hàng không chậm trễ do thời tiết, du hành trong đường ống tốc độ cao có vẻ hấp dẫn nhiều người. Ngoài tiết kiệm nhiều giờ trong các chuyến đi liên tỉnh, hyperloop hứa hẹn ít ô nhiễm hơn máy bay và xe hơi. Du hành bằng hyperloop thậm chí còn có thể biến đổi việc đi làm mỗi sáng, cho phép công nhân di chuyển tiện nghi đến chỗ làm cách nhà họ hàng trăm dặm.

Các tuyến hyperloop sẽ gồm các ống thép đường kính khoảng 3,3 m có thể lắp trên mặt đất hoặc, theo tầm nhìn của Musk, đặt trong các đường hầm dưới đất. Dù làm cách nào, các tuyến đường sẽ được chọn cẩn thận để tránh cơ sở hạ tầng đang có như đường bộ và các cao ốc và bảo đảm tuyến đường không có những khúc cua gấp làm cho hành khách bị lắc.

Về các chiếc pod, Hyperloop Transportation Technologies hình dung các mẫu xe dài chừng 30,5m với các cửa sổ ảo - các màn hình video tái dựng cảnh quan bên ngoài - và đủ chỗ cho 40 hành khách. Trong khi đó, Virgin Hyperloop One đã chế tạo các pod nguyên mẫu với chỗ ngồi bọc da và các màn hình giải trí gắn trên chỗ gác tay. Các chiếc pod sẽ tăng tốc và giảm tốc dần, chạy từ trạm này tới trạm khác mà không dừng lại. “Kinh nghiệm thực tế về việc đi trong các pod đó sẽ rất êm ái, Goldsmith cho biết. “Bạn như bị dán cứng vào một thứ gì đó như trong thân một máy bay, nhưng không có không khí thổi ngược lại bạn,” ông nói khi đề cập đến việc các đường ống sẽ được duy trì ở trong trạng thái chân không một phần để giảm sức cản không khí làm chậm các chiếc pod. (Các chiếc “hạt đậu” ấy có nguồn cung cấp không khí riêng).

Tóm lại, các chuyến hyperloop hứa hẹn yên tĩnh, nhẹ nhàng - và rất nhanh. Cuối cùng, các nhà phát triển hyperloop nhắm đến chế tạo những hệ thống di chuyển pod với tốc độ lên đến 1.223km/giờ. Cho đến nay, những chiếc pod nguyên mẫu nhanh nhất đã đạt tốc độ 386km/giờ. Đó là vào tháng 12 năm ngoái trong một thử nghiệm được Virgin Hyperloop One tiến hành ở sa mạc Nevada.

Virgin Hyperloop One bắt đầu thử nghiệm các hệ thống hyperloop quy mô đầy đủ vào năm 2021 và sau đó xây dựng các hyperloop ở Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Ấn Độ. Công ty cũng tiến hành nghiên cứu tính khả thi những tuyến đường ở Missouri và Colorado. Boring Company của Musk đã nhận được một giấy phép để khởi đầu đào và lắp một trạm hyperloop tại Washington, D.C. và Hyperloop Transportation Technologies đang nghiên cứu khả thi một hyperloop nối Chicago và Cleveland và đang xem xét các tuyến đường bên châu Âu, Hàn Quốc, và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất.

Các cuộc thí nghiệm sẽ chứng minh có khả năng hay không duy trì chế độ chân không một phần bên trong các đường ống dài hàng trăm dặm và van khóa không khí có thể nhanh chóng và niêm phong hoàn toàn các đường ống khi hành khách ra khỏi một pod.

Khi việc xây dựng các tuyến hyperloop thương mại bắt đầu, chi phí dự kiến sẽ rất lớn. Một số người ước tính một dặm đường hyperloop có thể lên đến 121 triệu USD, theo tin của Forbes.

Cũng cần thiết phát triển các quy định và tiêu chuẩn an toàn đối với một hình thức vận chuyển mới. “Chúng tôi thực sự cần biết nhiều hơn về các tính năng an toàn và điều gì sẽ xảy ra nếu có gì sai lầm,” Philippa Oldham, người đứng đầu công nghệ và chế tạo vại Viện Kỹ thuật cơ khí ở London, nói với tờ The Guardian.

Khi nào hyperloop thương mại bắt đầu hoạt động? Có thể là trong một vài năm sẽ có một số tuyến đơn hoạt động,” Kees van Goeverden, m4ột nhà nghiên cứu vận tải tại Đại học Công nghệ Delft ở Hà Lan, nói với chuyên mục NBC News MACH qua thư điện tử. “Nhưng tôi không mong đợi rằng một hệ thống liên lạc sẽ hoạt động trước 2030.”