Nhóm tác giả ở Trường Đại học Lạc Hồng (Đồng Nai) đã nghiên cứu và chế tạo thành công dung dịch nano bạc – đồng để trị nấm Phytophthora sp. trên cây bưởi hiệu quả mà không gây hại cho môi trường.

Trong các loại dịch hại trên cây có múi thì nấm Phytophthora sp. là rất độc hại. Nấm Phytophthora sp. phát sinh từ đất và thường gây hại nặng ở vùng tưới tiêu chủ động, có lượng mưa nhiều. Vườn cây bị loài nấm này tấn công sẽ làm thối gốc rễ, xì mủ thân, có khả năng gây chết cây và cả vườn.

Hiện nay, để phòng và trị bệnh nấm Phytophthora sp., phải vệ sinh nghiêm ngặt, nếu bị bệnh phải phun các loại thuốc đặc trị - trên thực tế, người dân chủ yếu dùng các loại thuốc hóa học, độc hại đến con người, môi trường và ảnh hưởng đến sứu khỏe người tiêu dùng khi sử dụng sản phẩm. Vì vậy, cần có loại thuốc bảo vệ thực vật không độc hại có khả năng diệt nấm, trị bệnh tận gốc. Trước thực tế đó, nhóm tác giả Trường Đại học Lạc Hồng đã thực hiện đề tài “Nghiên cứu điều chế dung dịch nano bạc - đồng có khả năng trị bệnh Phytopthora sp. trên cây bưởi tại huyện Vĩnh Cửu, Đồng Nai”.

Cây bưởi thường hay mắc bệnh
Cây bưởi thường hay mắc bệnh do nấmPhytophthora sp. Ảnh: Internet

Theo đó, bằng phương pháp khử hóa học, nhóm đã tổng hợp nano bạc với hệ phản ứng gồm muối AgNO3, chất bảo vệ PVP, dung môi là nước. Dung dịch đồng nano được tổng hợp từ tiền chất CuCl2 và CuSO4, dung môi glycerin. Các hạt nano bạc và đồng ổn định, không bị kết tụ và phân bố đồng đều. Sau đó phối trộn hai dung dịch này để thử nghiệm khả năng ức chế với nấm Phytophthora sp.

Thử nghiệm diệt nấm Phytophthora sp. trong phòng thí nghiệm từ 15 - 30 ngày cho thấy, dung dịch nano bạc - đồng cho hiệu quả diệt sau lần phun đầu tiên và sau lần phun thứ hai thì diệt gần như hoàn toàn; đồng thời, không thấy có dấu hiệu phát triển trở lại của nấm. Dung dịch cũng được thử nghiệm trên các cây bưởi bị bệnh được trồng ở Tân Triều, Vĩnh Cửu, Đồng Nai.

Hiệu quả trị bệnh xì mủ, chảy nhựa do nấm Phytophthora sp. của dung dịch nano bạc - đồng trên cây bưởi trưởng thành cũng rõ rệt. Sau lần phun đầu tiên, với cây bệnh nặng nhất, hiệu quả đạt 42 %, đạt 96% ở lần phun thứ hai và hoàn toàn hết bệnh sau lần phun thứ ba.

Cây sau khi phun thuốc được tiếp tục theo dõi sự phát triển lại của bệnh, biến đổi của cây trong mùa mưa liên tục hơn 20 ngày. Kết quả, các cây đều không xuất hiện thêm vết bệnh, đặc biệt cây bệnh nặng nhất còn mọc các nhánh non. Điều này cho thấy khả năng trị bệnh do nấm Phytophthora sp. trên cây bưởi của dung dịch nano Ag-Cu có hiệu quả và tương đương so với dùng thuốc Ridomil, nhưng không gây độc hại và an toàn đối với môi trường.

Kết quả nghiên cứu của nhóm tác giả được Sở KH&CN Đồng Nai nghiệm thu trong năm qua, chi phí cụ thể của giải pháp này sẽ được tính khi đưa vào sản xuất quy mô công nghiệp.