Start up và ý tưởng tốt?

Sam Altman.Ảnh: Getty Images

Nhờ sự dẫn dắt của anh mà Y Combinator (YC) trở thành vườm ươm thành công startup nhất thế giới với hơn 2000 startup được ươm có tổng thị giá 155 tỷ USD (tính tại thời điểm 2019), trong đó có nhiều unicorn như Dropbox, Stripe, Coinbase, Airbnb…Những bài nói về startup của Sam rất khúc triết, rõ ràng và có tính thực tiễn cao. Dưới đây xin tóm tắt phần nói chuyện của Sam về startup và ý tưởng tốt.

Ý tưởng tuyệt vời không đến từ việc nghĩ ra một loạt rồi thử xem cái nào hay. Và cũng không hay khi dành quá nhiều thời gian để suy nghĩ về ý tưởng startup.

- Ý tưởng nên đến trước và startup nên đến thứ hai. Hãy chờ đến khi bạn nảy ra một ý tưởng mà bạn cảm thấy bắt buộc phải khám phá để bắt đầu startup. Đây cũng là cách để lựa chọn giữa các ý tưởng. Nếu bạn có một vài ý tưởng, hãy làm việc theo ý tưởng mà bạn nghĩ đến thường xuyên nhất khi bạn không cố gắng nghĩ về công việc. Những gì chúng tôi nghe đi nghe lại từ những người sáng lập là họ ước họ đã đợi cho đến khi họ đưa ra được một ý tưởng mà thực sự yêu thích của mình.

- Một startup luôn phải xoay xở rất nhiều để đến được điểm tối ưu. Cần có ý tưởng phải đủ tốt để làm cơ sở cho startup bám vào khi xoay xở, giống như con lắc dao động quanh trụ. Hầu hết các công ty tuyệt vời đều bắt đầu với một ý tưởng tuyệt vời, chứ không chỉ dựa trên sự xoay xở.

- Ý tưởng cần phải bao gồm quy mô và sự tăng trưởng của thị trường, chiến lược tăng trưởng cho công ty, chiến lược phòng thủ, v.v chứ không chỉ là ý tưởng về sản phẩm. Nếu dự án tốt, bạn sẽ gắn bó với nó trong mười năm, vì vậy, đáng để bạn dành thời gian thực sự để suy nghĩ trước về giá trị và khả năng phòng thủ của doanh nghiệp. Ý tưởng tốt còn giúp bạn xây dựng nên một doanh nghiệp rất khó để bắt chước.

- Mặc dù bản thân các kế hoạch là vô giá trị, nhưng việc lập kế hoạch lại thực sự có giá trị và hoàn toàn thiếu trong hầu hết các công ty startup hiện nay.

- Suy nghĩ dài hạn là rất hiếm ở bất cứ đâu, nhưng đặc biệt là trong các công ty startup. Có một lợi thế rất lớn nếu bạn làm điều đó. Hãy nhớ rằng ý tưởng sẽ mở rộng và trở nên tham vọng hơn khi bạn triển khai. Bạn chắc chắn không cần phải tìm ra mọi thứ trong con đường thống trị thế giới của mình, nhưng bạn thực sự cần có một hạt nhân tốt đẹp để bắt đầu.

- Ý tưởng tốt sẽ giúp các startup phát triển thành các công ty định hướng sứ mệnh trong thời gian dài hạn. Chỉ có định hướng sứ mệnh mới giúp được các startup tập trung cao độ, vượt qua khó khăn, nhận được sự giúp đỡ từ bên ngoài. Thường một dự án khó, quan trọng, sẽ được sự ủng hộ nhiều hơn là một dự án phái sinh. Một startup khó sẽ thuận lợi khi làm hơn là một startup dễ dàng. Đây là một trong những điều phản trực giác khiến mọi người mất nhiều thời gian để hiểu.

- Phần khó nhất của việc đưa ra những ý tưởng tuyệt vời, là những ý tưởng tốt nhất thường trông khủng khiếp lúc ban đầu. Ví dụ như, công cụ tìm kiếm thứ mười ba, và không có tất cả các tính năng của một cổng thông tin? Hay mạng xã hội thứ mười, và chỉ giới hạn cho sinh viên đại học không có tiền? Nghe đều thấy rất kinh khủng.

- Để làm startup thành công, cần phải biến ý tưởng thành lợi thế độc quyền. Bạn phải tìm một thị trường nhỏ để bạn có thể độc quyền và sau đó nhanh chóng mở rộng. Đây là lý do tại sao một số ý tưởng startup tuyệt vời trông thực sự tồi tệ ngay từ đầu. Hãy nhớ rằng nếu bạn nghĩ ra một ý tưởng tuyệt vời, hầu hết mọi người sẽ nghĩ nó tệ. Để theo đuổi, bạn cần niềm tin vào chính mình và sẵn sàng bỏ qua lời phản đối của người khác. Một ý tưởng tốt thường bắt đầu không nguy hiểm, chẳng đáng ăn cắp, và không ầm ĩ như mọi người vẫn lầm tưởng. Nó cần phải chiếm một thị trường cụ thể nhỏ và mở rộng từ đó. Đó là cách mà hầu hết các công ty tuyệt vời bắt đầu.

- Tốc độ phát triển của thị trường cũng là một yếu tố quan trọng mà thường bị các nhà đầu tư bỏ sót. Trên thực tế một công ty nhắm đến một thị trường nhỏ, nhưng đang phát triển nhanh, còn tốt hơn là một thị trường lớn, nhưng tăng trưởng chậm. Một trong những lợi thế lớn của các loại thị trường này - những thị trường nhỏ hơn, đang phát triển nhanh chóng này - là khách hàng thường rất mong muốn một giải pháp, dù là chưa hoàn hảo, nhưng cải thiện nhanh chóng.

- Các bạn trẻ có thể có trực giác tốt hơn về những thị trường có khả năng bắt đầu tăng trưởng nhanh hơn những người lớn tuổi. Nhưng các bạn trẻ lại thường không hiểu, hoặc mất nhiều thời gian để hiểu, là bạn không thể tạo ra một thị trường mà bản thân nó không muốn tồn tại. Về cơ bản, bạn có thể thay đổi mọi thứ khi làm startup trừ thị trường, vì vậy bạn thực sự nên suy nghĩ một chút để chắc chắn - hoặc chắc chắn ở mức cao nhất - rằng thị trường bạn sẽ theo đuổi sẽ phát triển và tồn tại.

- Có rất nhiều cách khác nhau để nói về loại thị trường phù hợp. Ví dụ: lướt trên sóng của người khác, bước vào thang máy đang lên hoặc là một phần của phong trào, nhưng tất cả điều này chỉ là một cách để nói rằng bạn muốn một thị trường sẽ phát triển rất nhanh. Hôm nay nó có vẻ nhỏ, nhưng bạn biết - mà những người khác thì không - rằng nó sẽ phát triển rất nhanh. Vì vậy, hãy suy nghĩ xem nơi nào điều này đang xảy ra trên thế giới. Bạn cần loại gió thuận chiều này để startup thành công.

- Một vài ví dụ về những cơn gió thuận chiều: Marc Andreessen nói, “phần mềm đang ăn cả thế giới”. Hay câu hỏi nổi tiếng của Sequoia: “Tại sao bây giờ? Tại sao đây là thời điểm hoàn hảo cho ý tưởng đặc biệt này, và để bắt đầu công ty đặc biệt này. Tại sao nó không thể được thực hiện hai năm trước và tại sao hai năm trong tương lai sẽ là quá muộn?” Đối với những startup thành công nhất mà chúng tôi đã tham gia, tất cả đều có một ý tưởng tuyệt vời và một câu trả lời tuyệt vời cho câu hỏi này. Và nếu bạn không, bạn nên ít nhất là nghi ngờ về điều đó.

- Nói chung, tốt nhất nếu bạn đang xây dựng một cái gì đó mà chính bạn cần. Bạn sẽ hiểu nó tốt hơn nhiều so với việc bạn phải hiểu nó bằng cách nói chuyện với khách hàng để xây dựng phiên bản đầu tiên. Nếu bạn không cần nó cho mình và bạn đang xây dựng một cái gì đó mà người khác cần, hãy nhận ra rằng bạn đang ở thế bất lợi lớn và hãy thật gần gũi với khách hàng của mình. Cố gắng làm việc trong văn phòng của họ, nếu bạn có thể, và nếu không, hãy nói chuyện với họ nhiều lần trong ngày.

- Một điều hơi trái ngược với những ý tưởng start-up tốt là hầu như chúng luôn rất dễ giải thích và rất dễ hiểu. Nếu cần nhiều hơn thì một câu để giải thích những gì bạn đang làm, đó hầu như luôn là một dấu hiệu cho thấy nó quá phức tạp. Nó phải là một tầm nhìn rõ ràng với một số lượng nhỏ các từ.

- Trích dẫn từ 50 cent “Hầu hết mọi người nghĩ đến cái họ muốn diễn đạt hoặc tạo ra. Sau đó mới tìm thính giả cho ý tưởng đó. Bạn phải làm theo chiều ngược lại, nghĩ về đám đông trước. Hãy tập trung vào nhu cầu đang thay đổi của họ, vào các xu hướng mà họ đang theo. Hãy hòa mình cùng nhu cầu của họ, bạn sẽ tạo ra nguồn cung thích hợp”.