Riva-Melissa Tez: Người góp phần tạo nền móng của nền kinh tế đổi mới sáng tạo

Riva-Melissa Tez. Ảnh: AP.

KH&PT lược ghi lại đoạn nói chuyện của cô trong cuốn The Internet of Women: Accelerating Culture Change, về cách mà một triết gia tạo dựng nền tảng cho… tài chính khởi nghiệp.

Khi tôi lần đầu tiên đến Bay Area, tôi làm việc với hai nhóm người: nhóm nhà đầu tư muốn bỏ tiền vào công nghệ sinh học và nhóm công ty khởi nghiệp muốn gọi vốn cho các dự án của họ. Vì tốt nghiệp triết học, nên tôi không biết gì nhiều về việc gọi vốn. Tôi khá cởi mở khi nói với những người làm quản lý tài sản [ở các quỹ mạo hiểm VC] rằng tôi không hoàn toàn hiểu một số mô hình của họ [nhằm đánh giá hiệu quả đầu tư mạo hiểm vào các startup] và thậm chí một số trong số đó có thể không hẳn đúng. Sau đó, một người nào đó đã thách thức tôi làm điều đó khác đi. Tôi nói với anh ấy rằng tôi sẽ học mọi thứ có thể về đầu tư mạo hiểm và cố gắng tạo ra một mô hình mới.

Tôi rời Mỹ và dành gần ba tháng ở Pháp để đọc về đầu tư mạo hiểm, bao gồm tất cả các báo cáo về đầu tư mạo hiểm từ Quỹ Kauffman trong vài thập kỷ qua. Lúc đầu, tôi thậm chí còn không biết Đối tác hữu hạn là gì. Cuối cùng, tôi có thể phân tích IRR của các quỹ VC hàng đầu trong mười năm qua. Tôi nghiên cứu mọi thứ tôi có thể và kết luận rằng mô hình đầu tư mạo hiểm truyền thống không hề áp dụng được cho các loại dự án mà tôi quan tâm. Nó ứng dụng tốt cho công nghệ tiêu dùng, nhưng nó cũng không hề hợp lý nếu bạn muốn làm bất cứ điều gì lâu dài.

Mô hình hóa hệ sinh thái AI

Tôi đã viết một vài bài về cách chúng ta nên định hình lại tài chính. Bài viết của tôi đã có hơn 250.000 lượt xem. Kết quả là, một vài nhóm nhà đầu tư lớn đã liên hệ, gọi tôi về làm việc. Trong số những người tiếp cận với tôi có Peter Bruce-Clark, làm việc tại Stanford, người đang xem xét các mô hình đầu tư sáng tạo. Anh đưa tôi xem một số bài báo, bao gồm nghiên cứu về các mô hình mới cho các quỹ đầu tư mà bản thân anh đang xây dựng, vốn rất tập trung vào tác động. Tôi quyết định rằng mình muốn làm điều tương tự cho AI và bắt đầu làm việc với hai người khác để xây dựng mô hình đó - vốn là một quỹ đầu tư tác động lai (hybrid impact investment fund).

Mục tiêu ban đầu của tôi là gây quỹ để đầu tư vào trí tuệ nhân tạo. Đấy là khoảng 18 tháng trước. Trong thời gian này, một nhà đầu tư và cố vấn rất thông minh đã nói với tôi, “Nút thắt cổ chai trong việc giải quyết các vấn đề như phát triển AI không phải là thiếu vốn mà là không có nhiều các dự án giàu tiềm năng để đầu tư.” Về cơ bản, anh ấy nói với tôi rằng tôi không giải quyết vấn đề thực sự. Điều đó thật sự thay đổi suy nghĩ của tôi rất nhiều.

Tôi quyết định mất thêm sáu tháng nữa để mô hình hóa hệ sinh thái AI. Tôi muốn tìm hiểu những người tài đã đi đâu, dòng vốn giữa các công ty và nhà đầu tư, tại sao một số công ty nhất định được xây dựng và tại sao một số ý tưởng không thể thành hiện thực.

Một trong những vấn đề là nhà đầu tư không hề hiểu nhiều về trí thông minh của máy định hướng từ nghiên cứu (research-driven machine intelligence) vì nó cực kỳ chuyên môn. Tôi thấy một khoảng trống trên thị trường cho công cụ thẩm định tốt hơn cũng như trong việc cung cấp các dịch vụ nhằm hỗ trợ phát triển giai đoạn đầu của các công ty AI. Tôi cũng nghĩ thời gian này nên đảm bảo chúng tôi có nhiều nhà đầu tư AI thông minh thay vì cố gắng ra mắt một quỹ độc lập.

Đó là cách Permutation ra đời. Tôi đã tạo ra một bộ công cụ mà chúng tôi sẽ sớm ra mắt, giúp các nhà đầu tư đưa ra một số quyết định mạo hiểm. Tôi cũng cố gắng giới thiệu các nhà đầu tư cho các dự án hướng đến phần cứng nhiều hơn. Mọi người thường tập trung vào đổi mới lớp trên cùng - chẳng hạn như các thuật toán - mà không nhận ra rằng phần cứng chính là yếu tố quyết định mang lại sự tiến bộ. Tôi may mắn là có thể gọi cha tôi khi cần được giúp để hiểu một nghiên cứu về tính toán lượng tử.

Điều thứ hai chúng tôi làm là đầu tư vào và ươm tạo các công ty AI giai đoạn đầu. Thật thuyết phục khi bạn có thể quay lại với các nhà đầu tư và chứng minh cách bạn đã xây dựng các công cụ để đo lường lợi nhuận và tác động hệ sinh thái của bạn. Thông thường, bạn gọi vốn trước rồi mới cố gắng đo lường hiệu quả (hoặc có lẽ ít nhất là bạn giả vờ quan tâm đến hiệu quả). Nhưng chúng tôi đã làm tất cả các nghiên cứu từ trước và luôn có căn cứ vững vàng dựa trên nghiên cứu trong các mô hình đầu tư và lập luận của mình. [Vì vậy] cho đến nay không có ai chúng tôi tiếp cận để gọi vốn mà nói không.

Hiện tại người ta đang đặt quá nhiều kỳ vọng vào AI, vì vậy mặc dù có nhiều nhà đầu tư quan tâm, chúng tôi chỉ tìm những người thông minh đáng tin cậy. Với việc tuyển dụng cũng như vậy. Tôi tìm những cá nhân và nhóm có khả năng tạo ảnh hưởng, những người chân thành mong muốn làm điều tốt đẹp hơn. Kiếm tiền không khó bằng mang lại ảnh hưởng tích cực cho đời sống, mặc dù tiền chắc chắn có thể là công cụ thúc đẩy sức mạnh ảnh hưởng.