Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao TPHCM đã xây dựng được quy trình sản xuất giống cá rồng, giúp tăng 15% thu nhập cho đơn vị sản xuất.
Hiện nay, tại TPHCM, nhu cầu về cá rồng ngày càng tăng vì cá không chỉ được nuôi làm cảnh, mà còn được xem là biểu tượng phong thủy, do cá tượng trưng cho sự may mắn, phát tài lộc và đem lại hạnh phúc. Tuy nhiên, việc sản xuất giống cá này còn hạn chế do khó khăn về nguồn cá bố mẹ. Đặc biệt, trong giai đoạn sinh sản, sau khi trứng được thụ tinh, cá đực ngậm tất cả trứng vào miệng, và quá trình này kéo dài khoảng 50 – 60 ngày. Trong suốt giai đoạn này, cá đực hầu như không ăn, chỉ tập trung ấp trứng và bảo vệ đàn cá con làm kéo dài chu kỳ sinh sản.
Hiện nay, các cơ sở sản xuất cá rồng giống tại THCM chủ yếu dựa vào kinh nghiệm, chưa có quy trình ổn định, tỷ lệ ấp trứng và ương nuôi cá con thành công còn thấp, cá thường bị bệnh trong quá trình nuôi.
Để nâng cao hiệu quả kinh tế cho các hộ dân, Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao TPHCM đã thực hiện đề tài "Xây dựng mô hình sản xuất giống cá rồng (Scleropages formosus) kiểu hình kim long tại Thành phố Hồ Chí Minh".
Theo đó, nhóm tác giả đã nghiên cứu xây dựng được phương pháp ấp trứng cá rồng kiểu hình kim long, giúp tăng tỷ lệ ấp trứng và tỷ lệ sống trong ương cá con giai đoạn cá tiêu hết noãn hoàng đến cá 3 tháng tuổi thêm 15 - 20% so với phương pháp cũ đang sử dụng tại hộ dân, vốn có tỷ lệ ấp trứng, tỷ lệ sống đạt 50 - 60%. Ngoài ra, nhóm cũng xây dựng được kỹ thuật lên màu, nhằm nâng cao giá trị thương phẩm của cá rồng kiểu hình kim long.
Cá bố mẹ được nuôi vỗ trong hệ thống tuần hoàn nước, đến thời kỳ sinh sản, trứng được lấy từ miệng cá và cho ấp trong bể thủy tinh với thể tích khoảng 10 lít nước. Cá sau khi tiêu hết noãn hoàng, kích thước dài khoảng 8 - 10cm, những con đồng đều, khỏe mạnh, vây nguyên vẹn, phản xạ nhanh nhẹn được chuyển sang bể ương nuôi.
Bể ương nuôi cá con cần đảm bảo các điều kiện như độ sâu của nước từ 30 - 40cm, bể đặt trong nhà, sáng, thoáng, rộng, và được cung cấp khí oxy liên tục. Để cho cá kim long lên màu vàng, khi cá có kích thước 15 - 16cm, tiến hành đánh màu cho cá bằng kỹ thuật đánh đèn (sử dụng đèn led màu trắng và nuôi cá trong bể composite màu trắng).
Nhóm đã chuyển giao quy trình sinh sản nhân tạo cá rồng kiểu hình kim long và ương nuôi cho cơ sở của ông Nguyễn Xuân Khoa ở quận 7, TPHCM. Hộ dân được hướng dẫn cụ thể về nuôi vỗ cá bố mẹ trong hệ thống tuần hoàn nước, ấp trứng nhân tạo cá rồng kim long, ương nuôi từ giai đoạn tiêu hết noãn hoàng lên cá 3 tháng tuổi,…
Kết quả áp dụng tại cơ sở ông Nguyễn Xuân Khoa cho thấy, tỷ lệ cá bắt cặp tham gia sinh sản đạt 73,33% (trước đây khoảng 60 – 70%). Số trứng thu được trung bình/cá đực là 28 trứng (trước đây 25 trứng), thời gian lấy trứng ra từ miệng cá rồng đực là 10 ngày (trước đây 20 ngày). Tỷ lệ sống cá tiêu hết noãn hoàng (80 – 90%), tỷ lệ sống cá 3 tháng tuổi (80%), tỷ lệ lên màu đều 80%, cao hơn so với trước đây từ 20 – 30%. Vì vậy, đã giúp tăng thu nhập cho đơn vị sản xuất thêm 15%.
Mô hình có khả năng tạo ra sản phẩm có chất lượng, ổn định về số lượng, màu cá khỏe mạnh, màu sắc, kiểu hình đẹp, đáp ứng được thị hiếu của khách hàng.
Đề tài đã được Sở KH&CN THCM nghiệm thu, kết quả đạt, nhóm tác giả có thể chuyển giao quy trình cho các hộ dân sản xuất, kinh doanh cá cảnh.