16. Bưởi (tên tiếng anh Pomelo hay Grapefruit) là một loại quả thuộc chi cam chanh, thường có màu xanh lục nhạt cho tới vàng khi chín, có múi dày, tép xốp, có vị ngọt hoặc chua ngọt tùy loại.
Hình dạng của quả bưởi Phúc Trạch hoàn toàn khác với các giống bưởi nổi tiếng khác ở Việt Nam. Quả bưởi Phúc Trạch có hình cầu dẹt hoặc hình tròn (chỉ số dài quả/rộng quả từ 0,80-1,01; phần sát cuống phẳng). Trọng lượng quả 700–1500 g/quả (nhỏ hơn bưởi Năm roi và bưởi Da xanh). Vỏ quả có màu vàng chanh khi chín, túi tinh dầu mịn và thưa 1,2-2,0 mm.
Cùi quả bưởi Phúc Trạch ccó 2 loại: Cùi quả màu trắng và cùi quả màu phớt hồng; cùi rất dai; khi bóc tách, cùi quả ít bị đứt gãy nên dễ bóc tách.
Vách múi quả bưởi Phúc Trạch giòn, dễ bóc tách, kích thước các múi đều nhau, lưng các múi kết với nhau tạo nên mặt cầu rất phẳng trong khi các giống bưởi khác có kích thước múi không đồng đều, do dó lưng các múi kết với nhau thành mặt phẳng gồ ghề.
Tép múi bưởi Phúc Trạch ráo và giòn. Vị ngọt thanh xen lẫn chua nhẹ, tạo ra vị “giôn giốt” thích hợp với khẩu vị của nhiều người tiêu dùng. Đặc biệt, bưởi Phúc Trạch không đắng, he rất nhẹ. Vị he và đắng là những tham chiếu để phân biệt bưởi Phúc Trạch với các giống thuộc nhóm bưởi ngọt.
Mức độ nhạt màu hồng của tép múi bưởi Phúc Trạch có sự thay đổi theo khu vực địa lý, ở vùng trọng tâm (xã Phúc Trạch, xã Hương Trạch) có màu đậm hơn, càng xa vùng trọng tâm màu tép nhạt dần. Tép múi của bưởi ở các huyện phụ cận chỉ phớt hồng. Hình tép thẳng suôn đều (như răng lược). Đối với các giống bưởi khác độ dài của tép múi không đều nhau, những tép nằm ở giữa múi có kích thước ngắn và bị chèn ép nên dị dạng không suôn đều như bưởi Phúc Trạch.
Số hạt: 50-80 hạt/quả, nhiều hạt chắc, Phần ăn được chiếm 45,8-61,5% trọng lượng quả, dịch quả chiếm 63-80% phần ăn được.
Bưởi Phúc Trạch có vị ngọt thanh xen chua nhẹ, ăn có cảm giác “giôn giốt”, phù hợp với khẩu vị của nhiều người tiêu dùng; không đắng và the nhẹ. Vị the nhẹ cũng là đặc tính khá đặc thù của bưởi Phúc Trạch (chưa đủ để người ăn có cảm giác the mà còn lưu giữ vị ngọt lâu hơn sau khi ăn).
Phương Thảo - Hương Trang (Cục Sở hữu trí tuệ)