Vùng trồng xoài huyện Yên Châu phần lớn tập trung ở ven các sông suối hoặc nằm trên vùng gò đồi. Đây là địa hình thích hợp cho cho cây xoài sinh trưởng phát triển, tạo ra chất lượng thơm ngon và khác hẳn những giống xoài trồng ở nơi khác.
Khu vực Yên Châu có địa hình khá phức tạp, bị chia cắt bởi các dãy núi đá vôi cao, được chia cắt thành 2 vùng rõ rệt, đó là: Vùng lòng chảo (dọc trục quốc lộ 6) có độ cao trung bình 400m so với mặt nước biển, có khí hậu khô nóng, chịu ảnh hưởng của gió mùa tây nam. Có chế độ nhiệt, số ngày nắng cao thuận lợi cho phát triển cây lương thực, cây công nghiệp hàng năm, cây ăn quả nhiệt đới.
Vùng cao Biên giới có độ cao trung bình 900 - 1000m so với mặt nước biển, khí hậu mát mẻ, độ ẩm cao mang tính chất á nhiệt đới, thích nghi cho các loại cây trồng á nhiệt đới.
Xoài Yên Châu. Ảnh: Baotraicay.
Vùng cao biên giới: ba gồm 06 xã, vùng này có khí hậu mát mẻ với độ cao trung bình từ 900 đến 1.000 m so với mặt nước biển. Đây là vùng có địa hình chia cắt mạnh, độ dốc lớn hơn 20 độ.
Vùng lòng chảo (dọc trục quốc lộ 6): gồm có 09 xã và thị trấn, có độ cao trung bình 400 - 600 m so với mặt nước biển. Vùng chỉ dẫn địa lý có đặc điểm địa hình khá đặc trưng, được bao bọc bởi các dãy núi đá Pu Sam Sao, núi Pha Luông nằm dọc biên giới Lào. Phía Đông Nam là cao nguyên Mộc Châu, phía Bắc là núi Khắm Cang, núi Phu Lán Giăng.
Vùng trồng xoài huyện Yên Châu phần lớn tập trung ở ven các sông suối, nằm trên vùng gò đồi có địa hình thấp đến trung bình ở độ cao 250 - 450 m.
Khu vực địa lý có địa hình từ lượn sóng đến trung bình, mức độ chia cắt trung bình, độ dốc nhỏ hơn 200. Đặc điểm địa hình này thích hợp với cho cây xoài sinh trưởng phát triển, làm cho chất lượng xoài thơm ngon và khác hẳn những giống xoài trồng ở nơi khác.
Yên Châu có lịch sử phát triển địa chất lâu dài và cấu trúc địa chất rất phức tạp do hậu quả của hàng loạt vận động kiến tạo khác nhau. Thế nằm của đá bị xáo trộn và chịu ảnh hưởng của quá trình biến chất, biến dạng mạnh mẽ, mặt khác lại nghèo nàn về di tích sinh vật, do vậy các nghiên cứu trước đây đã có các quan điểm phân chia khác nhau đối với các thành tạo địa chất.
Khu vực này nằm trên nền trầm tích và trầm tích biến chất, sự có mặt đầy đủ của 3 Nhóm đá chính (magma, trầm tích và biến chất) khiến cho lớp vỏ thổ nhưỡng ở đây hết sức phức tạp và đa dạng. Các vận động kiến tạo làm cho các đá có thế nằm lộn xộn, các nếp uốn, các vò nhàu, đôi khi còn thấy các đá nằm xen kẽ với nhau.
Phương Thảo - Hương Trang (Cục Sở hữu trí tuệ)