Nhu cầu sử dụng than giảm ở các nền kinh tế phát triển trong những năm tới nhưng vẫn tăng mạnh ở các nền kinh tế châu Á mới nổi, theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA).
Theo một báo cáo mới của IEA, nhu cầu than toàn cầu chỉ tăng nhẹ trong năm 2022 (1,2%), nhưng lượng than tiêu thụ vẫn cao kỷ lục và lần đầu vượt qua 8 tỷ tấn/năm và làm lu mờ kỷ lục trước đó được thiết lập vào năm 2013.
Dựa trên xu hướng thị trường hiện tại, các chuyên gia IEA dự báo rằng mức tiêu thụ than sẽ không thay đổi cho đến năm 2025, do mức giảm sử dụng than ở các nước phát triển được “bù lại” bởi nhu cầu sử dụng than tăng lên ở các nền kinh tế châu Á mới nổi. Than đá sẽ tiếp tục là nguồn phát thải carbon dioxide lớn nhất của hệ thống năng lượng toàn cầu trong một số năm tới.
Các chính sách của chính phủ sẽ là yếu tố then chốt quyết định xu hướng sắp tới, đại diện IEA cho biết.
Châu Âu, nơi đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi việc Nga cắt giảm mạnh lượng khí đốt tự nhiên, có mức tiêu thụ than tăng. Tuy nhiên IEA cho rằng đây không phải xu hướng dài hạn, và đến năm 2025, nhu cầu than của khu vực này sẽ giảm trở lại.
Tại Trung Quốc, quốc gia tiêu thụ than lớn nhất thế giới, một đợt nắng nóng và hạn hán đã làm tăng hoạt động sản xuất điện than trong mùa hè, ngay cả khi các biện pháp phong tỏa Covid-19 chặt chẽ trong suốt năm làm giảm nhu cầu sử dụng than đá.
Nhu cầu than được dự báo sẽ giảm ở các nền kinh tế phát triển trong những năm tới do năng lượng tái tạo đang ngày càng được sử dụng để thay thế than trong sản xuất điện. Tuy nhiên, các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển ở châu Á vẫn sẽ tăng cường sử dụng than phục vụ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ngay cả khi có nhiều năng lượng tái tạo hơn, theo IEA.
Ba nhà sản xuất than lớn nhất thế giới - Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia - đều đạt sản lượng kỷ lục trong năm 2022. Tuy nhiên, báo cáo lưu ý rằng mặc dù giá cao và biên lợi nhuận tốt, không có dấu hiệu cho thấy các dự án than định hướng xuất khẩu được đầu tư nhiều hơn. Điều này phản ánh sự thận trọng của các nhà đầu tư và các công ty khai khoáng về triển vọng trung và dài hạn đối với nguyên liệu than.
Hoàng Nam