Kể từ sau vụ nổ hạt nhân kinh hoàng nhất thế giới tại nhà máy điện nguyên tử Chernobyl năm 1986, chính phủ Ukraina đã phong tỏa các khu vực ô nhiễm nặng nề nhất, tạo thành “Khu cấm địa” Chernobyl với diện tích lên đến 2,589 km2.

Các đoàn khách đến đây chỉ được cho phép quan sát những khu vực được coi là không còn nguy hiểm, chẳng hạn như các sân trường học, công viên và phòng học bị bỏ hoang bên ngoài nhà máy hạt nhân. Lò phản ứng hạt nhân số 4 – nơi xảy ra vụ nổ - vẫn bị hạn chế bước chân con người, trừ các nhà nghiên cứu, công nhân vệ sinh và một số nhà báo.

Gần đây, các công ty tổ chức tour Chernobyl cho hay, Ukraina sẽ cho phép khách du lịch đến xem phòng điều khiển của nhà máy, nơi người ta đã ra những quyết định cuối cùng dẫn đến thảm họa hạt nhân. Kỹ sư trưởng lúc đó, trong căn phòng này, được cho là đã chỉ thị cho các thợ máy tiếp tục thực hiện một bài kiểm tra an toàn, mặc cho mức năng lượng giảm xuống mức nguy hiểm. Ngày nay, mức phóng xạ trong căn phòng này được ước tính cao gấp 40,000 lần so với bình thường.

Vì vậy, nhằm đảm bảo sự an toàn, khách tham quan căn phòng sẽ phải mặc đồ chống độc, mũ bảo hiểm, mặt nạ phòng độc và ủng công nghiệp. Sau khi ra khỏi phòng, họ cũng sẽ được kiểm tra mức phóng xạ 2 lần. Thời lượng tham quan cũng chỉ được giới hạn trong 5 phút nhằm hạn chế phơi nhiễm.

Một bảng điều khiển lò phản ứng hạt nhân tại Chernobyl. Ảnh: Gleb Garanich/Reuters

Phòng điều khiển này được giới thiệu nổi bật trong sê-ri “Chernobyl” của HBO và đã giành 10 giải Emmy. Các công ty khai thác cho biết, nhu cầu ghé thăm Chernobyl đã tăng vọt sau khi loạt phim được ra mắt vào tháng 5. Trong năm nay, khoảng 85,000 du khách đã đặt chân đến vùng cấm địa này, với giá tour ban ngày khoảng 100 USD/người.

Các nhà báo đi bộ xuyên quan hành lang bên trong một lò phản ứng.

Trong tháng 7, chính phủ Ukraina đã công nhận Chernobyl là một điểm thu hút khách du lịch chính thức bằng một sắc lệnh quản lý du lịch tại khu vực này. Trước đó, công tác lữ hành tại đây chưa được cho phép, nên nhiều báo cáo cho biết một số du khách đã rời khỏi đây bằng việc hối lộ các cơ quan an ninh và di chuyển trái phép các đồ vật bên trong vùng cấm.

Chính phủ Ukraina cũng đang lên kế hoạch đầu tư xây dựng đường đi và trạm kiểm soát mới nhằm tạo trải nghiệm cho du khách tới Chernobyl. “Chúng ta phải đem đến sự sống mới cho khu vực này. Đến nay, Chernobyl vẫn là một thương hiệu tiêu cực gắn với Ukraina. Đây chính là lúc thay đổi điều này.”, tổng thống Volodymyr Zelensky cho hay.

Nguồn: https://www.sciencealert.com/you-can-now-tour-chernobyl-s-control-room-high-but-radiation-is-still-extremely-high?perpetual=yes&limitstart=1