Đối mặt với tám vụ kiện liên bang và sự phản đối của hàng trăm trường đại học, chính quyền của Tổng thống Trump vừa bãi bỏ quy định yêu cầu sinh viên quốc tế rời khỏi Mỹ nếu chỉ học trực tuyến.

Giữa tuần trước, Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) thông báo du học sinh quốc tế sẽ phải rời khỏi nước này nếu trường của họ không tổ chức các lớp học trực tiếp hoặc họ phải chuyển đến trường khác có lớp học trực tiếp để hợp pháp hóa việc học. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng sẽ không cấp visa cho những sinh viên theo học tại các trường tổ chức dạy trực tuyến hoàn toàn.

Ngay lập tức, Đại học Harvard và Viện Công nghệ Massachusetts MIT, hai trường chủ yếu chỉ có kế hoạch dạy trực tuyến, đã kiện chính quyền lên Tòa án Liên bang để đòi một lệnh cấm tạm thời, ngăn chính phủ thực thi chính sách thị thực mới vì nó “tàn nhẫn, bất cẩn, và có vẻ được thiết kế để gây áp lực buộc các trường phải tổ chức học trực tiếp mà không quan tâm đến sức khỏe và an toàn của sinh viên, giảng viên và những người khác,” như phát biểu của ông Lawrence S. Bacow, chủ tịch Đại học Harvard.


Đại học Harvard ở Cambridge, Massachusetts. Ảnh: AP

Harvard và MIT cũng lập luận rằng cơ quan quản lý nhập cư đã ban hành hướng dẫn một cách không chính đáng, không cho phép công chúng phản hồi và chính sách này mâu thuẫn với chỉ thị của ICE ngày 13/3, nói rằng không áp dụng quy định giới hạn số khóa học trực tuyến mà sinh viên nước ngoài có thể tham gia nếu họ muốn ở lại Mỹ “trong suốt thời gian ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia”. Hồ sơ kiện lưu ý rằng tình trạng khẩn cấp quốc gia chưa được gỡ bỏ, và số ca Covid-19 đang gia tăng ở một số khu vực.

Hơn 200 trường đại học ủng hộ vụ kiện của Harvard và MIT, và cho rằng việc trục xuất sẽ khiến sinh viên gặp nguy hiểm và nhà trường bị tổn hại về tài chính do họ phụ thuộc vào nguồn học phí từ sinh viên quốc tế.

Trong phiên điều trần rất được mong đợi liên quan đến vụ kiện của Đại học Harvard và MIT hôm 14/7 (giờ Mỹ, tức sáng 15/7 giờ Việt Nam) tại Boston, thẩm phán liên bang Allison Burroughs cho biết phía chính quyền và nguyên đơn đã đạt được thỏa thuận mà theo đó chỉ thị ngày 6/7 được thu hồi và phục hồi hiện trạng như trước, tức áp dụng chỉ thị từ tháng 3. Phiên điều trần kéo dài chưa đầy 4 phút.

Trên thực tế, trước đây, ICE vốn duy trì quy định nhằm giới hạn việc học trực tuyến đối với du học sinh có visa F1 (du học sinh theo học tại trường trung học, đại học hoặc một số tổ chức giáo dục khác) và M1 (theo học các chương trình ngoài học thuật và dạy nghề). Nhưng tháng 3 năm nay, khi dịch Covid-19 bùng phát, ICE đã tạm thời ngừng áp dụng quy định này cho đến ngày 6/7, khi họ đột ngột đảo ngược chính sách.

Quyết định mới cho phép sinh viên học trực tuyến giữ thị thực như giải thoát cho hàng chục ngàn sinh viên nước ngoài có nguy cơ bị trục xuất, cùng với hàng trăm trường đại học đang phải lo tổ chức lại kế hoạch đào tạo của họ.