Lễ công bố giải Nobel năm 2022 diễn ra từ ngày 3–10/10. Các cá nhân đoạt giải năm nay sẽ có cơ hội tham dự Tuần lễ Nobel ở Stockholm vào tháng 12 cùng với những người đoạt giải năm 2020 và 2021.

Ngày 3/10, Ủy ban Nobel của Viện Karolinska đã trao giải Nobel Y sinh 2022 cho nhà di truyền học người Thụy Điển Svante Pääbo với những khám phá liên quan đến bộ gene của các Tông Người (hominin) đã tuyệt chủng và sự tiến hóa của con người.

Ngày 4/10, Viện hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển công bố giải Nobel Vật lý 2022 thuộc về các nhà khoa học Alain Aspect (Pháp), John F. Clauser (Mỹ) và Anton Zeilinger (Áo). Họ đã tiến hành thí nghiệm với các photon rối, xác lập sự vi phạm bất đẳng thức Bell và đi đầu trong khoa học thông tin lượng tử.

Ngày 5/10, ba nhà hóa học tiên phong về một kỹ thuật hữu dụng là “click chemistry” và "bioorthogonal chemistry" (hóa sinh học) là Barry Sharpless, Morten Meldal và Carolyn Bertozzi đã được trao giải Nobel Hóa học 2022.

Trong đó, Sharpless và Meldal đã đặt nền tảng cho một hình thức chức năng của hóa học - click chemistry - trong đó các khối cơ bản phân tử gắn kết với nhau và tạo ra phản ứng hóa học rất nhanh và hiệu quả. Bertozzi thì đưa một chiều kích mới cho click chemistry và khởi động một cách sử dụng mới là đặt nó vào các cơ thể sống, "bioorthogonal chemistry".

Đáng chú ý, đây là giải Nobel thứ hai của Sharpless. Năm 2001, ông từng giành giải Nobel hóa học cho phát triển các xúc tác chiral.

Các giải thưởng tiếp theo sẽ được công bố lần lượt: lĩnh vực Văn học (ngày 6/10), Hòa bình (ngày 7/10) và Kinh tế (ngày 10/10).

Mỗi giải thưởng Nobel năm 2022 bao gồm huy chương, bằng chứng nhận cá nhân và một khoản tiền thưởng trị giá 10 triệu kronor Thụy Điển (tương đương 900.000 USD). Giải thưởng sẽ chia đều nếu có nhiều hơn một người được vinh danh.

Nguồn: Nobelprize.org