Bệnh đậu mùa khỉ có thể đã lưu hành ở Anh trong nhiều năm

Sự gia tăng đột ngột của bệnh đậu mùa khỉ, vốn chỉ thường xảy ra ở Tây và Trung Phi, đã được ghi nhận ở ít nhất 20 quốc gia trong tháng qua, với hơn 200 trường hợp được xác nhận và hàng chục trường hợp khác đang được điều tra.

Đây là lần đầu tiên căn bệnh này lây lan trong cộng đồng bên ngoài châu Phi; trước đây tất cả các trường hợp đậu khỉ ngoài châu Phi đều liên quan đến việc du lịch đến các vùng lưu hành vi rút hoặc liên quan đến xuất nhập khẩu động vật mang virus.

Số lượng lớn nhất các trường hợp được xác nhận là ở Anh, nơi các đội bảo vệ sức khỏe đang cách ly những người có kết quả xét nghiệm dương tính và những người tiếp xúc gần nhất với họ và tiêm phòng bệnh đậu mùa, nhằm bảo vệ chéo chống lại bệnh đậu mùa ở khỉ. Một tỷ lệ đáng kể các trường hợp là nam giới có quan hệ tình dục đồng giới (MSM).

Khi các nỗ lực tiếp tục ngăn chặn sự bùng phát, các nhà khoa học đang nghiên cứu xem căn bệnh này bùng phát như thế nào ở nhiều quốc gia trong một khoảng thời gian ngắn như vậy. Nhiều người nghi ngờ rằng bệnh đậu mùa khỉ đã lưu hành ở mức độ thấp, không bị phát hiện, ở Anh hoặc Châu Âu trong vài năm trước khi nó đến với cộng đồng MSM và bùng phát như hiện nay.

Giáo sư David Heymann, người chủ trì một nhóm chuyên gia của Tổ chức Y tế Thế giới về các mối đe dọa lây nhiễm đối với sức khỏe toàn cầu, cho biết có thể virus đã xâm nhập vào Vương quốc Anh cách đây hai hoặc ba năm và lây lan dưới tầm kiểm soát.

Từ năm 2018 đến năm 2019, bốn trường hợp được xác nhận mắc bệnh đậu mùa khỉ đã đến Vương quốc Anh, tất cả đều là những du khách đến từ Nigeria. Ba trường hợp khác có lịch sử du lịch tương tự đến vào năm 2021.

Heymann nói: “Theo giả thuyết, sự lây truyền virus đã được khuếch đại lây truyền khi tình cờ xâm nhập vào quần thể". Ông nhấn mạnh đây là một trong nhiều giả thuyết cần được nghiên cứu thêm trước khi đưa ra bất kỳ kết luận nào.

Các nghiên cứu di truyền học về virus đậu mùa khỉ lấy từ những người trong đợt bùng phát đang diễn ra cho thấy sự tương đồng gần với virus đã đến Anh, Israel và Singapore từ châu Phi vào năm 2018 và 2019. Chúng cũng mang các đột biến có thể đã phát sinh khi virus lưu hành ở mức thấp .

Với trường hợp chính thức đầu tiên của Vương quốc Anh năm 2022, virus đã ở trong nước.

Vào ngày 14 tháng 5, Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh (UKHSA) đã công bố những hình ảnh về bệnh đậu mùa ở khỉ và các bác sĩ tại các phòng khám sức khỏe tình dục nhận ra rằng một số bệnh nhân của họ có thể mắc bệnh này. Các bệnh nhân đã xét nghiệm âm tính với các bệnh nhiễm trùng thông thường và các bác sĩ nghi ngờ một tình trạng gọi là nhiễm trùng lậu cầu lan tỏa, trước khi bệnh nhân có kết quả xét nghiệm dương tính với bệnh đậu khỉ.

Giáo sư Marc Van Ranst, nhà virus học tại Đại học Leuven ở Bỉ, cho biết: “Đây có thể là một loại virus đã lưu hành mà không bị phát hiện trong một thời gian khá dài. Tất cả chúng đều có một tổ tiên chung và tổ tiên chung đó có thể bắt đầu lây lan từ năm 2019, mặc dù còn quá sớm để xác định chính xác”.

Hiện vẫn chưa rõ liệu các đột biến được nhìn thấy trong virus có làm cho chủng virus đậu khỉ này dễ lây lan hơn ở người hay không, nhưng các nhà khoa học chỉ ra rằng virus đã tiến hóa trong khi lây nhiễm sang người.

“Chúng tôi biết rằng nhiễm trùng mãn tính không phải là một kịch bản hợp lý, và điều đó có nghĩa là đã có một chuỗi các sự kiện lây truyền không được ghi nhận,” Van Ranst nói.

Đại dịch Covid có thể đã đóng một vai trò nào đó, vì mọi người ít tiếp xúc với bác sĩ đa khoa và các dịch vụ y tế khác trong thời kỳ khủng hoảng.

Giáo sư Oyewale Tomori, một nhà virus học và cố vấn cho chính phủ Nigeria, cho biết cần có nhiều nghiên cứu hơn nữa để hiểu điều gì đang xảy ra.

“Có lẽ virus đã âm thầm lan truyền trong cộng đồng cho đến khi bùng phát, sau một số thay đổi hành vi,” Tomori nói. “Từ năm 2019 đến năm 2020, nếu có ai đó phát ban ở bất kỳ khu vực nào của Châu u, bạn sẽ không nghĩ đến bệnh đậu mùa khỉ, bạn nghĩ rằng các bệnh khác gây phát ban."

“Và nếu hệ thống bỏ lỡ một trường hợp đậu khỉ, thì tất nhiên đó là cơ hội để nó lây lan từ người này sang người khác. Tôi nghĩ rằng sự khuếch đại đã xảy ra khi có người mắc đậu khỉ tiếp xúc rất gần với rất nhiều người."

Nguồn: https://www.theguardian.com/world/2022/may/25/monkeypox-may-have-been-circulating-in-uk-for-years-scientists-say