Một sứ mệnh vệ tinh quốc tế do NASA dẫn đầu đã phóng từ miền nam California, với mục tiêu tiến hành một cuộc khảo sát toàn diện chưa từng có về các đại dương, hồ và sông trên thế giới.

Được mệnh danh là Swot, viết tắt của “nước bề mặt và đại dương”, vệ tinh radar tiên tiến này được thiết kế để cung cấp cho các nhà khoa học góc nhìn chưa từng có về nước trên Trái đất, chất lỏng mang lại sự sống và bao phủ 70% hành tinh, cũng làm sáng tỏ cơ chế và hậu quả của biến đổi khí hậu.

Hình minh họa. Nguồn: NASA/Reuters

Một tên lửa Falcon 9, thuộc sở hữu và điều hành bởi công ty tên lửa thương mại SpaceX của tỷ phú Elon Musk, đưa vệ tinh vào không gian từ cơ sở phóng tên lửa cách Los Angeles khoảng 275 km về phía tây bắc. Vệ tinh, có kích thước bằng một chiếc xe bán tải, sẽ bắt đầu thu thập dữ liệu sau vài tháng.

Sau gần 20 năm phát triển, Swot kết hợp công nghệ radar vi sóng tiên tiến sẽ ghi lại thông tin về bề mặt của đại dương, hồ, hồ chứa và sông với chi tiết độ nét cao trên 90% bề mặt địa cầu.

Ben Hamlington, nhà khoa học tại Phòng thí nghiệm Động cơ phản lực của Nasa (JPL), cho biết: “Đây thực sự là sứ mệnh đầu tiên quan sát gần như toàn bộ nước trên bề mặt hành tinh".

Một mục tiêu chính của nhiệm vụ là khám phá cách các đại dương hấp thụ nhiệt trong khí quyển và carbon dioxide, đây là cơ chế mà đại dương điều hòa nhiệt độ toàn cầu và biến đổi khí hậu.

Swot được thiết kế để đo chính xác ngay cả những khác biệt nhỏ về độ cao bề của các dòng chảy và xoáy nước, nơi được cho là xảy ra phần lớn quá trình hấp thụ nhiệt và carbon của đại dương. Và Swot có thể làm như vậy với độ phân giải cao gấp 10 lần so với các công nghệ hiện có, theo JPL.

Các đại dương được ước tính đã hấp thụ hơn 90% lượng nhiệt dư thừa bị giữ lại trong bầu khí quyển của Trái đất do khí thải nhà kính do con người gây ra.

Nghiên cứu cơ chế này sẽ giúp các nhà khoa học khí hậu trả lời một câu hỏi quan trọng. “Đâu là bước ngoặt mà tại đó các đại dương bắt đầu giải phóng một lượng nhiệt khổng lồ trở lại bầu khí quyển, thay vì hấp thụ, và đẩy nhanh quá trình nóng lên toàn cầu”, Nadya Vinogradova Shiffer, nhà khoa học nhiệm vụ Swot tại NASA cho biết.

Swot cũng sẽ nghiên cứu tác động của mực nước biển dâng cao đối với các đường bờ biển. Dữ liệu chính xác dọc theo các vùng thủy triều giúp dự đoán mức độ lũ lụt do bão, cũng như mức độ xâm nhập mặn vào các cửa sông, vùng đất ngập nước và tầng chứa nước ngầm.

Việc kiểm kê tài nguyên nước của Trái đất trong 3 năm hoạt động, Swot sẽ cho phép các nhà nghiên cứu theo dõi tốt hơn các biến động ở các sông và hồ trên hành tinh trong quá trình thay đổi theo mùa và các sự kiện thời tiết lớn.

Thiết bị radar của Swat hoạt động ở một tần số của phổ vi sóng cho phép quét xuyên qua lớp mây che phủ và bóng tối. Nhờ vậy, các nhà khoa học có thể lập bản đồ chính xác bất kể thời tiết hay thời gian trong ngày. Các nghiên cứu trước đây về các vùng nước thường dựa trên dữ liệu được lấy tại các điểm cụ thể, chẳng hạn như máy đo sông hoặc đại dương, hoặc từ các vệ tinh chỉ có thể theo dõi ở những thời điểm nhất định, và các nhà khoa học phải ngoại suy để bù đắp cho các khoảng trống dữ liệu.

Nguồn: https://www.theguardian.com/science/2022/dec/13/nasa-swot-satellite-radar-survey-launch