Kích thước của Ngân Hà, thực tế lớn hơn chúng ta nghĩ nhiều. Thậm chí, một tàu vũ trụ di chuyển với tốc độ ánh sáng sẽ phải mất đến 200.000 năm để đi xuyên từ đầu này sang đầu bên kia của đĩa thiên hà.

Đường kính đĩa thiên hà của Ngân Hà trên thực tế lớn hơn nhiều so với chúng ta vẫn nghĩ. Ảnh: R. Hurt, SSC-Caltech, NASA/JPL-Caltech

Đường kính đĩa thiên hà của Ngân Hà trên thực tế lớn hơn nhiều so với chúng ta vẫn nghĩ. Ảnh: R. Hurt, SSC-Caltech, NASA/JPL-Caltech.

Đó là nhận định dựa theo kết quả nghiên cứu – công bố trên Tạp chí Astronomy & Astrophysics – của các nhà khoa học tại Viện Vật lý thiên văn ở quần đảo Canary (Instituto de Astrofisica de Canarias hay IAC) do TS. Martin Lopez Corredoira làm trưởng nhóm.

Nhóm nghiên cứu đã tiến hành phân tích tính kim loại của hàng ngàn ngôi sao trong dải Ngân Hà nhờ dữ liệu quang phổ thu được từ Đài quan sát APOGEE (Apache Point Observatory Galactic Evolution Experiment) và Kính thiên văn LAMOST (Large Sky Area Multi-Object Fiber Spectroscopic Telescope). Quang phổ của một ngôi sao được định nghĩa là sự phân tách ánh sáng của nó thành các màu sắc khác nhau, giúp xác định những loại phân tử xuất hiện trên ở đó. Và điều ngạc nhiên là “có một số lượng đáng kể các ngôi sao chứa những nguyên tố kim loại nặng nằm ở xa hơn so với ranh giới của đĩa thiên hà, tức bên ngoài giới hạn cũ của Ngân Hà” – Nhà thiên văn Carlos Allende, làm việc tại IAC và là đồng tác giả của nghiên cứu trên, cho biết.

Do ở bên ngoài ranh giới cũ của Ngân Hà vẫn còn rất nhiều ngôi sao lớn, cho nên đường kính của nó chắc chắn phải lớn hơn nhiều so với chúng ta vẫn biết. Trong khi những tính toán trước đây cho rằng đường kính này dao động trong khoảng 100.000 – 160.000 năm ánh sáng thì nghiên cứu mới lại chỉ ra con số đó phải ở vào cỡ 200.000 năm (năm ánh sáng là khoảng cách mà ánh sáng truyền đi được trong một năm, khoảng 6 nghìn tỷ dặm hay 10 nghìn tỷ km). Ngoài ra, các nhà khoa học còn ước tính vị trí của những ngôi sao kia phải nằm xa gấp ba lần so với khoảng cách từ Mặt Trời đến trung tâm của dải Ngân Hà; thậm chí một số còn ở xa hơn vậy, khoảng gấp bốn lần.

Đây không phải là lần đầu giới thiên văn học điều chỉnh các thông số về một thiên hà. Chẳng hạn, những nghiên cứu gần đây về Thiên hà Andromeda cũng chỉ ra nó có khối lượng gần như tương đương với Ngân Hà, thay vì lớn hơn nhiều như hiểu biết trước kia. Kết quả này chắc chắn sẽ ảnh hưởng nhiều đến mô hình mô phỏng để dự đoán thời điểm va chạm sáp nhập của hai thiên hà, khoảng sau 4 tỷ năm nữa.