Đinh lăng là một vị thuốc quý và dễ tìm, đã được nhân dân ta sử dụng từ lâu đời. Danh y Hải Thượng Lãn Ông (1720-1791) đã từng nói đây là cây nhân sâm của người nghèo. Đinh lăng có rất nhiều công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe.
1.Công dụng của lá đinh lăng
Lá đinh lăng tươi.
Lá đinh lăng thường được sử dụng làm rau sống ăn kèm với gỏi cá và làm trà để uống. Theo y học cổ truyền, lá đinh lăng có vị đắng, tính mát và có thể giải độc thức ăn. Người ta dùng lá đinh lăng để nấu nước uống, làm gối cho trẻ em hoặc dùng dưới dạng bột khô.
Lá đinh lăng có thể hỗ trợ điều trị nhiều bệnh như cao huyết áp, co giật ở trẻ em, dị ứng và có nhiều tác dụng như hoạt huyết dưỡng não, lợi tiểu…
Lá đinh lăng đã phơi khô.
Co giật ở trẻ em: Dùng lá già và lá non phơi khô, đem lót dưới nệm hoặc nhồi vào gối cho trẻ em nằm.
Bồi bổ cơ thể, ngừa dị ứng: Lấy từ 150-200 g lá đinh lăng tươi. Đun sôi 200 ml nước, rồi cho tất cả lá vào nồi, đậy nắp lại, sau vài phút, mở nắp và đảo lại vài lần. Sau 5-7 phút, chắt ra để uống nước đầu tiên, đổ tiếp thêm khoảng 200 ml nước vào để nấu sôi lại nước thứ hai.
Dị ứng, ban sởi, ho, kiết lỵ: Dùng 10 g lá đinh lăng khô, sắc chung với 200ml nước, uống trong ngày để chữa dị ứng, ban sởi, ho, kiết lỵ.
2. Công dụng của rễ đinh lăng
Củ đinh lăng đã phơi khô.
Theo nghiên cứu của GS. Ngô Ứng Long (học viện Quân y), rễ đinh lăng chứa rất nhiều chất saponin giống như ở nhân sâm, các vitamin B1, B2, B6, C và 20 acid amin cần thiết cho cơ thể.
Còn theo TS. Nguyễn Thị Kim Hương (trung tâm sâm và dược liệu TP HCM), rễ đinh lăng có thể tăng cường thể lực, kích thích các hoạt động của não bộ, giải tỏa lo âu, mệt mỏi, chống oxy hóa, bảo vệ gan, kích thích miễn dịch.
Các nhà khoa học thấy rằng, đinh lăng Việt Nam có ít độc tính hơn sâm Triều Tiên và sâm Liên Xô. Chiết xuất từ đinh lăng đã được sử dụng để tăng cường sức khỏe cho các vận động viên và các nhà du hành vũ trụ.
Từ lâu, Đông y đã sử dụng rễ đinh lăng để chữa nhiều bệnh như sưng vú, tắc tia sữa, mệt mỏi kém hoạt động, chân tay đau nhức, run tay chân…
Củ đinh lăng được dùng để ngâm rượu.
Chữa sưng vú và làm thông tia sữa: Lấy 30-40g rễ đinh lăng sắc với 500 ml nước, cô còn 250 ml, uống nóng.
Mệt mỏi, biếng hoạt động: Dùng rễ đinh lăng phơi khô, thái mỏng 50 g sắc uống trong ngày.
Người già chân tay đau nhức do thấp khớp: Dùng củ đinh lăng ngâm với rượu trắng, uống hằng ngày.
Liệt dương, di tinh: Củ đinh lăng, hoài sơn, ý dĩ, hoàng tinh, hà thủ ô, kỷ tử, long nhãn, cám nếp, mỗi vị 12 g; trâu cổ, cao ban long mỗi vị 8 g, sa nhân 6 g. Sắc uống trong ngày. Các vị thuốc này có thể mua dễ dàng ở những hiệu thuốc đông y.